Ο Αλκιδάμας ο Ελαΐτης (από την Ελαία της Αιολίδας, στη Μικρά Ασία), σοφιστής και ρητοροδιδάσκαλος, έζησε τον 4ο π.Χ. αιώνα. Ήταν γιος του Διοκλή, συγγραφέα μουσικών έργων. Μαθήτευσε στον ρήτορα Γοργία τον Λεοντίνο, και ήταν αυτός που συνέχισε τις θεωρίες του δασκάλου του για τη ρητορική.

Ως βασικό σκοπό της διδασκαλίας του έθεσε να κάνει τους μαθητές του ικανούς να μιλούν αυτοσχέδια και εκ του προχείρου.