Η προέλευση και ο σκοπός των "Πρωτοκόλλων των Σοφών της Σιών", κειμένων που αφορούν στο περιεχόμενο και στις επιδιώξεις του εβραϊσμού, είναι λίγο συγκεχυμένη.
Τα Πρωτόκολλα είναι είκοσι τέσσερα και πρόκειται μάλλον για διδασκαλίες και γνωμικά παρά για ανακοινώσεις. Φαίνεται πως εκείνο που κυρίως ενδιέφερε το συγγραφέα ή τους συγγραφείς τους ήταν να συμπεριλάβουν και να εκθέσουν σε είκοσι τέσσερα μαθήματα τα δόγματα του Ισραήλ, τους αντικειμενικούς σκοπούς που επιδιώκει από αρχαιότατους χρόνους και τις λεπτομέρειες του τελικού σχεδίου δράσης για την κατάκτηση της παγκόσμιας εξουσίας, όταν θα φαίνονταν όλα έτοιμα για να ξεκινήσει ο αποφασιστικός αγώνας.
Η απήχηση του έργου σε όλο τον κόσμο και οι διαδοχικές εκδόσεις του σε πολλές γλώσσες, μετά την πρώτη κυκλοφορία του στα ρωσικά το 1902 από τον Σέργιο Νίλους, αλλά και η αμφισβήτηση και η δριμεία κριτική που δέχθηκε, ουσιαστικά αντικατοπτρίζουν το αντικρουόμενο αίσθημα που υπήρχε πάντα για τους Εβραίους και το ρόλο τους στο διεθνές γίγνεσθαι ανά τους αιώνες. Όπως γράφει ο Roger Lambelin στην εισαγωγή της γαλλικής έκδοσης των Πρωτοκόλλων: "Τα αντισημιτικά κύματα άραγε σε τι οφείλονται, σε αίτια επιπόλαια ή σε αφορμές σοβαρές και βαθιές; Πρέπει οι Εβραίοι να θεωρούνται ως οι κυριότεροι υπεύθυνοι της παγκόσμιας μεταπολεμικής καχεξίας; Την απάντηση σε αυτά τα ερωτήματα μπορούν να δώσουν μόνο γεγονότα εξακριβωμένα, συγκρίσεις που έχουν γίνει με ειλικρίνεια και συλλογισμοί που έχουν εξαχθεί με τη λογική".