Κλασικός Κόνελι θα έλεγα, με την κινηματογραφική ροή και γραφή. Ωραία εξέλιξη της υπόθεσης, κάτι για το οποίο θεωρώ πως είναι κορυφή σαν συγγραφέας. Είναι κάπως πιο "αστυνομικό " το συγκεκριμένο (serial killer, συλλογή στοιχείων, παρακολούθηση, υποθέσεις, συνεχόμενες ανατροπές), συγκριτικά με σκοτεινή ηχώ και ένοχο αίμα (τα οποία λατρεύω), ενώ πραγματεύεται έντονα θέματα πορνείας, ναρκωτικά και διαφθορά. Το δικαστικό κομμάτι κατά την διάρκεια της ανάγνωσης κάπως το ένιωθα σαν κοιλιά περισσότερο σε πολλά σημεία, αν και ουσιώδες γενικά.Παρόλα αυτά, δεν παύει να είναι ενα καθαρόαιμο αστυνομικό, με ολα τα καλά του, που θα ικανοποιήσει (αν οχι όλους) τους περισσότερους φαν του είδους.

Ο αστυνόμος Χάρι Μπος πιστεύει πως βρήκε επιτέλους τον «Κουκλοποιό», έναν κατά συρροή δολοφόνο που σκοτώνει γυναίκες και μετά τους βάφει το πρόσωπο σαν κούκλες, χρησιμοποιώντας τα καλλυντικά τους, μόνο που στη συμπλοκή που ακολουθεί ο άντρας σκοτώνεται. Τέσσερα χρόνια μετά, ξεκινάει η δίκη του Μπος, μιας και η χήρα του νεκρού πιστεύει πως ο αστυνόμος υπερέβη τα εσκαμμένα. Για να γίνουν τα πράγματα χειρότερα, την ίδια μέρα βρίσκουν μια γυναίκα θαμμένη στο τσιμέντο κι ένα σημείωμα που αποδεικνύει πως ο «Κουκλοποιός» είναι ακόμη ζωντανός. Είναι πράγματι έτσι; Τελικά ο Χάρι Μπος σκότωσε τον λάθος άνθρωπο; Ποια θα είναι η έκβαση της δίκης και πώς θα καταφέρει ο αστυνόμος να λύσει το μυστήριο πίσω από τις νέες δολοφονίες;

Ο Ιερώνυμος ή Χάρι Μπος είναι ο πιο αναγνωρίσιμος χαρακτήρας από τα βιβλία του Michael Connelly και οι περιπέτειές του συνεχίζονται μέχρι σήμερα. Το πρώτο βιβλίο της σειράς, «Σκοτεινή ηχώ» (κυκλοφόρησε το 1992) και το τρίτο, «Ξανθιά στο τσιμέντο», μεταφράστηκαν από τις εκδόσεις «Κέδρος» ενώ τα επόμενα από τις εκδόσεις Bell και τώρα από τις εκδόσεις «Διόπτρα». Πρόκειται για έναν άντρα γύρω στα σαράντα, με τουλάχιστον είκοσι χρόνια προϋπηρεσίας, βετεράνο του Βιετνάμ, που στο παρόν βιβλίο τέθηκε σε διαθεσιμότητα και μετατέθηκε από το Ειδικό Τμήμα Εγκλημάτων-Ληστειών της Αστυνομίας του Λος Άντζελες στην ομάδα του Εγκληματολογικού, στο Αστυνομικό Τμήμα του Χόλυγουντ. Η μητέρα του Χάρι Μπος, Μάρτζορι Φίλιπς Λόου, είχε δολοφονηθεί στο Χόλυγουντ από άγνωστο άτομο όταν ο ήρωάς μας ήταν μόλις έντεκα ετών, με αποτέλεσμα, μιας και δε γνώρισε ποτέ τον πατέρα του, να σταλεί σε ιδρύματα και ανάδοχες οικογένειες. Στη «Σκοτεινή ηχώ» ήρθε αντιμέτωπος με τους εφιάλτες του από το Βιετνάμ και τώρα διακυβεύεται η θέση του και το κύρος του, γιατί, εκτός από κατάχρηση εξουσίας, δεν έχει στα χέρια του κανένα αποδεικτικό στοιχείο για την ενοχή του ανθρώπου που σκότωσε.

Ομολογώ πως είναι αρκετά νωρίς για να πω ξεκάθαρα αν βρήκα κάτι ιδιαίτερο ή ξεχωριστό πάνω του που να τον διαφοροποιεί από άλλους αστυνομικούς σε αντίστοιχα βιβλία του είδους. Έχει βιώσει τραυματικό παρελθόν, έχει ένα κοφτερό μυαλό και σχετίζεται με μια δασκάλα. Η συγκεκριμένη ιστορία εκτυλίσσεται κυρίως σε δικαστική αίθουσα, όπου διεξάγεται η αγωγή κατά του Μπος αλλά παράλληλα έχουμε και τα στάδια των ερευνών που απαιτούνται για να εξιχνιαστούν οι δολοφονίες που συνεχίζονται. Έχουμε ένα καλό κλίμα συνεργασίας στην ομάδα έρευνας, με γκάφες αλλά και έξυπνες κινήσεις, έχουμε έναν προϊστάμενο που πιέζεται άνωθεν για την επίλυση, έχουμε και συνεργασία μ’ έναν δημοσιογράφο. Όλα αυτά, καθώς και οι περιγραφές του Λος Άντζελες («Αυτή η πόλη…», όπως χαρακτηριστικά αναφωνούν κάθε λίγο οι χαρακτήρες) και το κύκλωμα πορνείας και πορνογραφικού υλικού στο οποίο οδηγούν οι ενδείξεις δίνουν μια ζωηρή ενέργεια στο βιβλίο και μαγνητίζουν το ενδιαφέρον του αναγνώστη, ειδικά από τη στιγμή που αρχίζουν κάποιες ανατροπές ως προς την ταυτότητα του δολοφόνου.

Σε αυτό το σημείο θα επικροτήσω τον τρόπο κλιμάκωσης της πλοκής, μιας και οι ενέργειες συγκεκριμένου ατόμου από τον επαγγελματικό κύκλο του Μπος μου έδειχναν ολοφάνερα πως αυτός είναι ο ένοχος και χάρηκα πάρα πολύ όταν το κατάλαβε και ο αστυνομικός. Έλα όμως που όλα αυτά είναι ένα πολύ καλό παιχνίδι με τον αναγνώστη, που άγεται και φέρεται όπως το επιθυμεί ο συγγραφέας κι έτσι, αφού έφαγα τα μούτρα μου, μπλέχτηκα για τα καλά στο βιβλίο και δεν ήθελα να το κλείσω πριν φτάσω στο τέλος. Μέχρι να επέλθει το ανακουφιστικό φινάλε και να μπουν όλα στη θέση τους συμβαίνουν διάφορα γεγονότα που κουμπώνουν αρμονικά πάνω στην κεντρική ιδέα κι ας την απομακρύνουν από το προσκήνιο. Δεν πρόκειται για άσχετα, παραπλανητικά περιστατικά αλλά για συμπληρωματικές ροές της βασικής ιστορίας, που χτίζουν σωστά έναν σφιχτοδεμένο ιστό σασπένς και εκπλήξεων.

Η δίκη ίσως έχει πολλούς δικανικούς όρους και τα νομικίστικα τερτίπια που απαιτούν τέτοιες σκηνές, δεν είναι πολλά όμως και δε με κούρασαν ούτε στο ελάχιστο. Διαρκείς αντεγκλήσεις, τεκμηριωμένοι χειρισμοί των μαρτυρικών καταθέσεων, διαφορετικές οπτικές συγκεκριμένων γεγονότων, ένας δικαστής έξαλλος με τις κινήσεις εντυπωσιασμού των αντιδίκων και (άλλη) μία μη αναμενόμενη εξέλιξη δημιουργούν ρεαλιστικές σκηνές και απογειώνουν την αγωνία. Ο συγγραφέας θέλησε με αυτόν τον τρόπο να περάσει πολλά μηνύματα, με το πιο δυνατό γεγονός να είναι η στάση του δικηγόρου υπεράσπισης του Μπος! Δεν πιστεύει στην αθωότητά του, αντίθετα θυμώνει μ’ αυτόν: «Όλοι ίδιοι είστε. Καθαρίζετε κάποιον και μετά έρχεστε εδώ και νομίζετε πως επειδή φοράτε αυτό το σήμα έχετε άδεια από το Θεό να άνετε ό,τι γουστάρετε. Αυτό το σήμα είναι το μεγαλύτερο τριπάκι εξουσίας» (σελ. 220). Είναι επαγγελματίας όμως και κάνει ό,τι μπορεί απέναντι σε μια ταλαντούχα και πανέξυπνη αντίδικο, τη Χάνι Τσάντλερ. Η οποία κι αυτή με τη σειρά της γνωρίζει αρκετές περιπτώσεις στρεψοδικίας, είτε λευκών προς μαύρους είτε αστυνομικών προς πολίτες: «Αυτή είναι η δικαιοσύνη… Δεν σ’ ακούει. Δεν σε βλέπει. Δεν σε αισθάνεται και δεν θα σου μιλήσει. Η δικαιοσύνη, αστυνόμε Μπος, δεν είναι παρά μια ξανθιά κάτω από το τσιμέντο» (σελ. 228).

Διακριτικά ξεδιπλώνεται η ερωτική σχέση του Χάρι Μπος με τη Σίλβια Μουρ, που ήδη είναι μαζί ένα χρόνο, αν και τελευταία υπάρχει μια αίσθηση αμηχανίας ανάμεσά τους: ο Μπος έχει περάσει όλη του τη ζωή μόνος και κρύβει μέσα του μυστικά, που μερικά είναι πολύ βαθιά θαμμένα για να της τα αποκαλύψει, εκείνη όμως βλέπει την καλοσύνη του να προβάλλει μέσα από όλη αυτήν την αγριότητα που αναγκάζεται ν’ αντιμετωπίσει. Ο ανθρώπινος Μπος ζει μια πολύ γλυκιά σχέση μαζί της, ανθρώπινη και χωρίς φτιασιδώματα. «Είχε προφέρει τη λέξη αγάπη. Ήξερε τώρα πως θα έπρεπε να την κάνει ωραία ή άσχημη» (σελ. 308). Αυτονόητο λοιπόν ότι κάποια στιγμή θα έρθουν αντιμέτωποι με τις συνέπειες του επαγγέλματός του και το κακό θα μπει ανάμεσά τους, οδηγώντας τη Σίλβια στην απομόνωση ώσπου να πάρει τις αποφάσεις της. Ο Χάρι Μπος είναι αστυνομικός και εξιχνιάζει υποθέσεις δολοφονιών, επομένως θα κινδυνεύει κι ίσως κάποια στιγμή μπει και η Σίλβια στο στόχαστρο, οπότε τι κάνουμε; Οι αποφάσεις της και το πώς θα καταλήξει η σχέση τους είναι κάτι που θα αφήσω στον αναγνώστη να τα ανακαλύψει μόνος του.

Η «Ξανθιά στο τσιμέντο» είναι μια καλή πρώτη γνωριμία με τον Χάρι Μπος και τον τρόπο γραφής του Michael Connelly. Ανατρεπτική και συναρπαστική υπόθεση, ευρηματικές ανατροπές, σωστές εξελίξεις και άκρως ανθρώπινοι χαρακτήρες είναι κάποια από τα θετικά χαρακτηριστικά γνωρίσματα του μυθιστορήματος.