Το βιβλίον αυτό δεν περιέχει παρά κρίσεις επί της διαμορφώσεως του Εθνικού Αγώνος Αντιστάσεως εις την Ελλάδα, συνοδευόμενας από ορισμένα γεγονότα και συμβάντα κατά τη διάρκεια της σκληράς πάλης του ελληνικού λαού εναντίον των εχθρών της Πατρίδος, ιταλών, γερμανών, βουλγάρων, αλβανών και μιας απολύτου μειονότητος ελλήνων προδοτών.

Αι κρίσεις αυταί προέρχονται από μίαν άμεσον και ζωντανήν αντίληψιν την οποίαν έσχομεν από τα γεγονότα, κατά την διάρκειαν του εν λόγω αγώνος και τα οποία γεγονότα εζήσαμεν ή και εδιαμορφώσαμεν ως δρων ηγετικόν στέλεχος μιας των τριών μαχομένων οργανώσεων, ως γραμματεύς της κεντρικής διοικούσης επιτροπής του ΕΔΕΣ κατ\' αρχάς και, από του Ιουλίου 1942 μέχρι του Φεβρουαρίου 1945, ως αντάρτης και γενικός υπαρχηγός των Εθνικών ομάδων ελλήνων ανταρτών του ΕΔΕΣ καθ\' όλην την διάρκειαν του ενόπλου αγώνος. Από της θέσεως αυτής υπήρξαμεν ο μοναδικός αντιπρόσωπος της οργανώσεώς μας εις όλας τας επαφάς και τας συσκέψεις ή τα συνέδρια, εις τας Αθήνας, το Βουνό, το Κάιρον, τον Λίβανον, πλην της Καζέρτας. [...]

Το βιβλίον αυτό δεν έχει απαιτήσεις ιστορικού συγγράμματος. Η ιστορία του εθνικού αγώνος είναι έργον πνοής, πολυσχιδές και επίπονον. Δεν περιλαμβάνεται, ως καταβάλλεται προσπάθεια τελευταίως, ούτε εις επιφυλλίδας εφημερίδων, ούτε εις μονόπλευρα δημοσιεύματα, με τάσεις μειώσεως ενός μέρους του αγώνος και εξάρσεως του άλλου. Ο Αγών εθνικής αντιστάσεως εις την Ελλάδα, υφ\' όλας του τας καλάς και τας κακάς μορφάς, αποτελεί εν ενιαίον σύνολον και ως τοιούτο πρέπει να μελετηθεί. Υπάρχει μια αλληλουχία και μια αλληλεπίδρασις εις τα ρεύματα και τα γεγονότα, που συγκρούονται ή αντιπαρατάσσονται δια να εκδηλώσουν την ζωτικότητα ενός λαού, ώστε η κατάτμησις ή απομόνωσις μόνον άτομα θα ωφελήσουν, ενώ τον αγώνα τον καθολικό του ελληνικού λαού θα τον βλάψουν και θα τον παραμορφώσουν. Πρέπει συνεπώς να προηγηθεί, προ πάσης συγγραφής, η υπό την ιδίαν στέγην συγκέντρωσις και κατάταξις των γραπτών και ζωηρών αρχείων του εθνικού αγώνος αντιστάσεως. Μόνον τότε θα δυνηθεί ο ικανός και ευσυνείδητος ιστορικός να συγγράψει έργον "ες αεί". [...]

(Κομνηνός Πυρομάγλου, πρόλογος εις την 1η έκδοσιν, Αθήναι 10 Ιανουαρίου 1947)

Παρήλθον περίπου 27 έτη από την "άτυχον" πρώτην έκδοσιν του ανά χείρας βιβλίου. Λέγω άτυχον διότι σχεδόν το σύνολον των αντιτύπων της πρώτης εκδόσεως κατεσχέθησαν υπό των αρχών ολίγον αργότερον. Ούτω, μετά δυσκολίας κατώρθωσα να ανεύρω δύο αντίτυπα δια να χρησιμεύσουν εις την παρούσαν έκδοσιν. [...]

(Κομνηνός Πυρομάγλου, πρόλογος εις την 2αν έκδοσιν, Αθήναι, Ιανουάριος 1975)

Περιέχονται τα μέρη:
Α. Η μορφή του αγώνος
Β. Αδράνεια
Γ. Η προδοσία
Δ. Συνθετική προσπάθεια (Ελληνικαί κυβερνήσεις Καΐρου, ΕΑΜ-ΕΛΑΣ, ΕΔΕΣ, ΕΚΚΑ, Σημασία της συσκέψεως Μυροφύλλου-Πλάκας)
Επίμετρο:
- Πρακτικόν των διεξαχθεισών συζητήσεων μεταξύ των αντιπροσωπειών ΕΑΜ-ΕΛΑΣ, ΕΔΕΣ, ΕΚΚΑ
- Πρωτόκολλον συμφωνίας Πλάκας