Οι σημαντικές συναισθηματικές και υλικές αποστερήσεις που έχουν βιώσει κατά την παιδική ηλικία οι παραβατικοί ανήλικοι, τους έχουν εγκλωβίσει σε έναν κόσμο επιθετικότητας και απόρριψης εντός του οποίου η παραβατικότητα είναι η μόνη γλώσσα με την οποία μπορούν να επικοινωνήσουν την οδύνη τους και την οποία καλούνται να αποκρυπτογραφήσουν και να αλλάξουν όσοι θέλουν να λειτουργήσουν θεραπευτικά υπέρ τους (Tomkiewicz, 2012· Winnicott, 2018 ).
Συναφώς αναδύεται το ερώτημα ποιοι ήταν αυτοί οι κοινωνικοί θεσμοί που απέτυχαν πλήρως προκειμένου ένα ανθρώπινο ον που είναι προορισμένο γενετικά να συνάψει δεσμούς με τα φροντιστικά του πρόσωπα και να αναπτυχθεί ως ένας ευτυχισμένος ενήλικας, να καταλήξει σε μία πορεία βίαιης αυτο και ετεροκαταστροφής.
Tι είναι θεσμική βία και ποιος ο ρόλος της στην προκειμένη περίπτωση;
Οι επιμελητές ανηλίκων αποτελούν εδώ και δεκαετίες το σταθερό πλαίσιο υποδοχής των ανηλίκων που έχουν εμπλακεί στο σύστημα ποινικής καταστολής και βρίσκονται σε σύγκρουση με τον ποινικό νόμο.
Για τους κριτικούς εγκληματολόγους ο θεσμός της δικαιοσύνης και της ποινικής καταστολής στις δυτικές κοινωνίες συνιστά θεσμική βία στην υπηρεσία του κυρίαρχου, ταξικού ρατσιστικού, διεθνικού οικονομικού συστήματος, η οποία προκαλεί βλάβη στιγματίζοντας τους ανθρώπους που βάζει στο στόχαστρο (συνήθως τους φτωχούς και τη βία τους, βία άμεση και ορατή, βία του δρόμου).
Η παρούσα μονογραφία εξετάζει το εάν η Δικαιοσύνη των ανηλίκων στην Ελλάδα, η οποία δημιουργήθηκε κατά τα διεθνή πρότυπα και νομοθετικά κείμενα για να εξυπηρετήσει το προνοιακό/ θεραπευτικό/ παιδαγωγικό μοντέλο αναμόρφωσης και κοινωνικής επανένταξης των παραβατικών εφήβων, λειτουργεί προς όφελος των εξυπηρετούμενων ανηλίκων που βρίσκονται σε σύγκρουση με τον ποινικό νόμο ή προκαλεί βλάβη κατασκευάζοντας την έννοια του «παραβατικού εφήβου».