Στο βιβλίο Ψυχές σε Εξέλιξη ο Ρόμπερτ Ηλίας Νατζέμυ εξετάζει κάποιους ρόλους που παίζουμε και πώς μπορούμε να παγιδευτούμε σ’ αυτούς διαστρεβλώνοντας την αντίληψή μας. Πώς μπορούμε να χάσουμε την εσωτερική ειρήνη, ευτυχία και αγάπη μας λόγω των προσκολλήσεών μας.
Οι ρόλοι που παίζουμε σαν ψυχές σε εξέλιξη είναι:

• του άνδρα ή της γυναίκας
• του ερωτικού συντρόφου
• του γονιού
• του παιδιού
• του τελειομανούς
• του καταπιεσμένου
• του δυνατού, χωρίς ανάγκες
• του εξαρτημένου σε άλλους
• του θύματος
• του ανακριτή
• του τρομοκράτη
• του επαναστάτη
• του φοβισμένου
• του σωτήρα, υπεύθυνου για άλλους
• του καλού, πνευματικού, ανώτερου
• του Εγώ που συγκρίνει ή συγκρούεται
• του μέλους θρησκειών, εθνών, φυλών, πολιτικών κομμάτων
• του πολιτικού, θρησκευτικού, κοινωνικού, οικονομικού ηγέτη.

Συνολικά αναλύονται περίπου 40 ρόλοι και το πώς μπορούμε ν’ απελευθερωθούμε από την αρνητική τους επίδραση στη ζωή μας.