«Όταν βγήκαμε από του Μαρξ, βαθιά εντυπωσιασμένοι από τη μεγάλη προσωπικότητα που είχαμε αφήσει, ο Χιρς με ρώτησε τι γνώμη είχα γι’ αυτόν. “Λοιπόν”, απάντησα, “νομίζω ότι είναι ο Αριστοτέλης του 19ου αιώνα”. Και όμως, μόλις το είπα γνώριζα ότι αυτό δεν κάλυπτε όλο το αντικείμενο. Ο Μαρξ συνδύαζε στο πρόσωπό του τη δίκαιη οργή των μεγάλων προφητών της φυλής του, με την ψυχρή αναλυτική ικανότητα του Σπινόζα και των Εβραίων σοφών. Ήταν ένας σπάνιος συνδυασμός ικανοτήτων, που παρόμοιό του δεν συνάντησα σε κανένα άλλο άνθρωπο. Ακριβώς η βαθιά έχθρα του Μαρξ προς την υφιστάμενη τάξη εμπόδισε πολλούς από τη μορφωμένη εύπορη τάξη να εκτιμήσουν στην πλήρη του σημασία το μεγάλο έργο του. Οι τρομερές επιθέσεις του Μαρξ με γυμνό σπαθί ενάντια στους αντιπάλους του φαίνονται τόσο απρεπείς στους τζέντλεμεν δήθεν μονομάχους μας και στους νοοτροπίας γυμνασιόπαιδων άνδρες για να πιστέψουν πως αυτός ο αδυσώπητος πολεμιστής και σφοδρός εχθρός του κεφαλαίου ήταν ο πιο βαθύς στοχαστής των σύγχρονων καιρών».

Χένρι Χάιντμαν

***

Η βαθιά κρίση του καπιταλισμού, οι πόλεμοι, οι απειλές και οι καταστροφές της εποχής μας, από την κλιματική αλλαγή ως τη μαζική μετανάστευση και την άνοδο του φασισμού, επαναφέρουν επίμονα τον Μαρξ στο κέντρο της επικαιρότητας. Το Κεφάλαιο και τα άλλα μεγάλα οικονομικά έργα του συζητούνται ευρέως και αναγνωρίζεται καθολικά η αξία τους. Οι βαθιές αναλύσεις τους των νόμων του καπιταλισμού δίνουν και σήμερα πολύτιμα εργαλεία όχι μόνο για τη γνώση αλλά και για την αλλαγή του κόσμου.

Η παρούσα συλλογή περιλαμβάνει μερικά από τα πιο σημαντικά κείμενα του Μαρξ για τον καπιταλισμό. Πραγματεύονται την εκμετάλλευση και τις κρίσεις, την ανεργία, το τραπεζικό σύστημα, το κέρδος και την κοινωνική αναπαραγωγή, τα στάδια και τις αντιφάσεις του καπιταλισμού, αλλά και την επιστημονική μέθοδο και τους φετιχισμούς του κεφαλαίου. Παρμένα από κοινού βοηθούν τον αναγνώστη να γνωριστεί με την κύρια γραμμή της σκέψης του. Θεμελιώνουν τη σταθερή δέσμευση του Μαρξ στη σοσιαλιστική επανάσταση.

Στο εισαγωγικό του δοκίμιο ο Χρήστος Κεφαλής συζητά τις κύριες πλευρές της ανάλυσης του καπιταλισμού από τον Μαρξ στο φως των μετέπειτα εξελίξεων και των επιστημονικών προόδων σε διάφορα πεδία. Ανασκευάζει τις κριτικές που δέχτηκαν οι απόψεις του και δείχνει την επιβεβαίωσή τους από την ιστορική εμπειρία.