Γιώργος Κλεφτογιώργος-Περιμένοντας τους γύπες-εκδόσεις Καστανιώτη

Γράφει η Μάγδα Παπαδημητρίου-Σαμοθράκη

Ο Γιώργος Κλεφτογιώργος γεννήθηκε στην Αμφιλοχία και μεγάλωσε στην Αθήνα. Τα τελευταία χρόνια ασχολείται συστηματικά με τη λογοτεχνία, έχοντας εκδώσει στις Εκδόσεις Καστανιώτη τα μυθιστορήματα Κράτησε κανένας για ταξί; (2019), Μη με ψάξεις στο Μπουένος Άιρες (2021) και Περιμένοντας τους γύπες (2023). Έχει επίσης διανύσει σημαντική διαδρομή στην ελληνική δισκογραφία, με περισσότερα από τριακόσια τραγούδια. Συνεργάστηκε με κορυφαίους τραγουδιστές όπως ο Γιώργος Νταλάρας, ο Βασίλης Παπακωνσταντίνου, ο Στράτος Διονυσίου, ο Δημήτρης Μητροπάνος, ο Αντώνης Καλογιάννης, η Ελένη Βιτάλη, ο Σωκράτης Μάλαμας, η Γλυκερία, η Άλκηστις Πρωτοψάλτη, η Λίτσα Διαμάντη, η Σοφία Βόσσου, η Πίτσα Παπαδοπούλου, ο Σταμάτης Κόκοτας, ο Πασχάλης Τερζής, ο Δημήτρης Δημόπουλος, η Χριστίνα Μαραγκόζη, η Ελπίδα, η Μελίνα Κανά, η Ιουλία Καραπατάκη, ο Μανώλης Λιδάκης, ο Άγγελος Διονυσίου κ.ά., καθώς επίσης και με κορυφαίους συνθέτες όπως ο Γιάννης Σπανός, ο Χρήστος Νικολόπουλος, ο Αντώνης Βαρδής, ο Νίκος Κυπουργός, ο Φίλιππος Πλιάτσικας, ο Θανάσης Πολυκανδριώτης, ο Χρυσόστομος Καραντωνίου, ο Διονύσης Τσακνής, ο Λάκης Παπαδόπουλος, ο Γιάννης Ζουγανέλης, ο Πέτρος Βαγιόπουλος κ.ά. Στον κινηματογράφο συνεργάστηκε με τον σκηνοθέτη Παντελή Βούλγαρη, γράφοντας στίχους για την ταινία Όλα είναι δρόμος.

Τη δεκαετία του 1990, κυκλοφορούσε μια φωτογραφία ενός γύπα που περίμενε ένα λιμοκτονημένο κοριτσάκι να πεθάνει και να χορτάσει με το πτώμα του. Αυτή η φωτογραφία τραβήχτηκε κατά τη διάρκεια του λιμού του 1993/94 στο Σουδάν από τον Kevin Carter, έναν Νοτιοαφρικανό φωτορεπόρτερ, ο οποίος αργότερα κέρδισε το βραβείο Πούλιτζερ για αυτή την «καταπληκτική φωτογραφία». Ο φωτογράφος έπαθε κατάθλιψη γιατί, αντί να σώσει το κοριτσάκι προτίμησε να αποτυπώσει μια δυνατή φωτογραφία. Δεν προλάβαινε να το σώσει γιατί έπρεπε να προλάβει την πτήση. Στο τέλος αυτοκτόνησε από τις ενοχές του.

Αυτή η εικόνα μου ήρθε μπροστά μου όταν πήρα στα χέρια μου το νέο βιβλίο του συγγραφέα και γνωστού στιχουργού Γιώργου Κλεφτογιώργου με το πολύ δυνατό εξώφυλλο που σχεδίασαν γι’ αυτό, οι εκδόσεις Καστανιώτη. Δεν γνωρίζω αν εμπνεύστηκε ο συγγραφέας την ιστορία του από αυτή τη φωτογραφία.

Ένα βιβλίο που μπορεί να φανεί χαλαρό, με χιούμορ στα μάτια του αναγνώστη αλλά κρύβει πολλά υπαρξιακά ερωτήματα, που πιθανόν να του έρθουν συνειρμικά οι εικόνες του σήμερα. Όπως γράφει στο οπισθόφυλλο: Υπάρχουν πράγματι πεινασμένα παιδιά στην Αφρική; Και αν όχι, τι θα έκαναν οι ευεργέτες τους χωρίς αυτά; Η φιλανθρωπία μήπως είναι συγκεντρωμένες ενοχές που μας πιέζουν ή μας κτίζουν ένα πρόσωπο, ικανό να αναρριχηθούμε στα σκαλοπάτια της δόξας και να προστεθούν σε ένα βιογραφικό; Ποιοι είναι οι γύπες και ποιοι οι άγιοι; Ποιον ρόλο θέλουμε στην κοινωνία που ζούμε; Μήπως σήμερα είμαστε οι περισσότεροι γύπες που θέλουν να πλουτίζουν σε βάρος των άμοιρων ανθρώπων;

Πόσες ενοχές μπορεί να κουβαλούσαν στις πλάτες τους οι ιερωμένοι; Η ιστορία του βιβλίου μιλά για μια ευρωβουλεύτρια που το παρελθόν της είναι σκοτεινό, ένα ορθόδοξο επίσκοπο, έναν καρδινάλιο, έναν υπουργό, ένα δημοσιογράφο κι έναν μεγαλοτραπεζίτη, τον Ρόμπερτ, που έχει στην κατοχή του ένα ξενοδοχείο, μέσα στην όαση. Μια φιλανθρωπική αποστολή στην Αφρική είναι η αιτία που βρέθηκαν όλοι μαζί. Μετά από ένα πραξικόπημα που έγινε στη Μοζαμβίκη, το αεροπλάνο που επέβαιναν όλοι μαζί, αναγκάστηκε να προσγειωθεί στην όαση, μέχρι να ηρεμήσουν τα γεγονότα. Εκεί θα γνωρίσουμε έναν νάνο, την υπεύθυνη του ξενοδοχείου την Αμάδα που έχει έξι παιδιά, έναν ταυρομάχο, έναν τυφλό ιερέα και διάφορα άλλα πρόσωπα που συνθέτουν την καθηλωτική αυτή υπόθεση. Ο συγγραφέας με τη γραφή του, επηρεασμένος από τον μαγικό ρεαλισμό της Λατινοαμερικάνικης λογοτεχνίας όπως και στα προηγούμενα βιβλία του, μας ρωτά: Μέχρι πού μπορεί να φτάσει κάποιος για έναν έρωτα; Και τι θα ήταν έτοιμος να θυσιάσει; Είναι ίδιος ο έρωτας στις Βρυξέλλες και στη Μοζαμβίκη; Και πότε σου φαίνεται πιο δυνατός: όταν τον γνωρίζεις για πρώτη φορά ή όταν απαρνιέσαι όσους γνώρισες ως τώρα; Μπορεί να γίνει πιο καυτός κι απ’ το καμίνι της ερήμου; Ο ορθόδοξος ιερέας πώς οδηγήθηκε στο ιερατικό σχήμα; Ο καρδινάλιος κράτησε το σχήμα του ή ξέφυγε; Πώς θα αντιδράσει ο αναγνώστης όταν διαβάσει τα λόγια του δημοσιογράφου ότι αν τα νηστικά παιδιά φάνε όλα αυτά τα φαγητά που τρώμε εμείς, θα τους κάνουμε κακό; Ότι αν το στομάχια των παιδιών δοκιμάσουν όλη αυτή τη χαρά των συγκεκριμένων φαγητών, θα γίνουν δυστυχισμένα αφού θα περιμένουν να τους δοθεί ξανά κι άλλη ευκαιρία; Αν διαβάσουν τα λόγια του καρδινάλιου που είπε: «τα πεινασμένα παιδιά της Αφρικής έχουν ανάγκη μόνο από τις προσευχές»; Κι έναν υπουργό που τρώει τόσο πολύ φαί που θα σκάσει, που λιποθυμά ενώ οι άλλοι νόμιζαν ότι πέθανε; "Θα γίνει νεκροψία" απάντησε ο δημοσιογράφος, "και θα διαπιστώσουν πως ο υπουργός που πήγε στο παγκόσμιο συνέδριο για την καταπολέμηση της φτώχειας στην Αφρική έσκασε από το φαϊ. Αυτό κι αν είναι σκάνδαλο, αυτό κι αν είναι μεγάλη ντροπή..." Οι ήρωες του βιβλίου, όπως διαπιστώσετε δεν έπαθαν ούτε κατάθλιψη, ούτε αυτοκτόνησαν από τις ενοχές.

Πολλές τέτοιες ιστορίες, κωμικοτραγικές θα συμβούν στις 257 σελίδες του. Ταξίδεψα με τους ήρωες, ξέφυγα με τη φαντασία αλλά προσγειωνόμουν στην πραγματικότητα, όταν οι σκηνές με ταρακουνούσαν. Σίγουρα, για κάποια πρόσωπα θα περιμέναμε κι εμείς τους γύπες, πραγματικούς και συμβολικούς. Αφήνω τους αναγνώστες να το αποφασίσουν. Το συστήνω ανεπιφύλακτα. Καλοτάξιδο να είναι κύριε Κλεφτογιώργο.