Κατοικούμε στην Ελλάδα, στα δεξιά της Ευρώπης, μιας ηπείρου που ανέπτυξε έναν σημαντικό πολιτισμό και είχε τα πάνω της και τα κάτω της, προόδευσε και οπισθοδρόμησε, ανέπτυξε και κατέσφαξε, χτυπήθηκε από ασθένειες και φυσικά φαινόμενα αλλά κατάφερε να ορθοποδήσει. Τι είναι λοιπόν η Ευρώπη; Ήρθε η ώρα να μάθουμε! Ποιες ήταν οι συνθήκες που ευνόησαν την ταχεία και φονική εξάπλωση του Μαύρου Θανάτου που ξέσπασε λόγω του «θανάσιμου στρατού από την Ανατολή», με πάνω από 25.000.000 νεκρούς; Τι άφησε πίσω του και σε τι στηρίχτηκε η Ευρώπη για να ορθοποδήσει; Πώς αναπτύχθηκε η πόλη της Φλωρεντίας και υπό ποιες συνθήκες γέννησε το πιο σημαντικό κεφάλαιο για τον πολιτισμό της Ευρώπης, την Αναγέννηση; Η λατινόφωνη Δύση ή η ελληνόφωνη Ανατολή έχουν το αποκλειστικό δικαίωμα στην κληρονομιά της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας; Πώς και γιατί άρχισε η Βενετία να ευημερεί ως η μεγαλύτερη ελληνική παροικία της Ευρώπης; Τι ήταν ο «Όρκος του Φασιανού» και πότε δόθηκε; Πώς και πότε αναπτύχθηκε ο μύθος γύρω από τα χαμένα χριστιανικά βασίλεια της Ανατολής; Πώς ήταν η ερωτική ζωή της εποχής;

Πρόκειται για ένα δυνατό, συναρπαστικό βιβλίο με χιλιάδες πληροφορίες για την ήπειρό μας γραμμένο απλά και ταυτόχρονα τεκμηριωμένα. Έμποροι και καλόγεροι, θαλασσοπόροι και τραπεζίτες, επιστήμονες και καλλιτέχνες μας καλωσορίζουν στην καθημερινότητά τους, μας δείχνουν τα μελανά και τα ένδοξα σημεία της ζωής τους και μας ανοίγουν πόρτες, παράθυρα και κλειδαριές που οδηγούν σε κρυμμένα μυστικά που κανένα σχολικό βιβλίο δεν περιέχει. Την Ευρώπη δεν την ξέρουμε κι αυτό δεν είναι απαραίτητα κακό, ήρθε η ώρα όμως να τη μάθουμε και να την εξερευνήσουμε, αφού μας επηρεάζει και μας δίνει πολλά καλά και πολλά δεινά. Όχι, δεν πρόκειται για έναν στείρο θησαυρό γνώσης που καλούμαστε να αποστηθίσουμε όπως κάναμε στο σχολείο αλλά για έναν πραγματικό φίλο, για ένα πρωτότυπο εγχείρημα που με «παιχνιδιάρικη αφηγηματικότητα» μας ταξιδεύει σε εποχές και σε τόπους που δε γνωρίζουμε σχεδόν καθόλου. Η ιστορία ξεδιπλώνεται σαν ένα «συναρπαστικό και πιπεράτο αφήγημα, γεμάτο χιούμορ» και το βρήκα απολαυστικό ως την τελευταία σελίδα. Πώς κατάφερε λοιπόν να αναπτυχθεί και να εξελιχθεί αυτό το πολύπλοκο πολιτισμικό, ιστορικό και κοινωνικό σύνολο που αποκαλούμε «Ευρώπη»;

Το βιβλίο επικεντρώνεται στους Πρώιμους Νέους Χρόνους, δηλαδή στην περίοδο που διαδέχεται τον Μεσαίωνα και προηγείται της εποχής των μεγάλων επαναστάσεων του 18ου και του 19ου αιώνα. Μετά τον Μαύρο Θάνατο οι Ευρωπαίοι έστρεψαν εκ νέου το ενδιαφέρον τους στην αρχαία φιλοσοφία, στις επιστήμες και στις τέχνες, εγκαταστάθηκαν στις πόλεις, ανέπτυξαν το εμπόριο, εξερεύνησαν τον κόσμο και πάλεψαν με τις δεισιδαιμονίες, την πολιτική καταπίεση και τον συντηρητισμό, καταφέρνοντας να διαμορφώσουν μια ταυτότητα που μας επεξηγεί ο συγγραφέας στο βιβλίο. Θα συμφωνήσω βέβαια πως την ίδια στιγμή βασάνισαν εκατομμύρια ανθρώπους και οργάνωσαν το απάνθρωπο κυνήγι των μαγισσών, κατέκτησαν και εκμεταλλεύτηκαν αθώο κοσμάκη, όλα αυτά όμως παρουσιάζονται αντικειμενικά και ακριβοδίκαια στις σελίδες του βιβλίου. Αυτό που με κέρδισε, εκτός φυσικά από την αφήγηση, είναι ο τρόπος που παρατίθενται τα γεγονότα και το πώς δομήθηκε το βιβλίο, βοηθώντας με έτσι όχι μόνο να μάθω και να κατανοήσω αλλά και να δω την ουσιαστική σύνδεση μεταξύ των ιστορικών περιόδων και των απανωτών εξελίξεων! Ο συγγραφέας μαθαίνει, ψάχνει, μελετάει, ερευνά, κατανοεί και στη συνέχεια μεταδίδει με ελαφρότητα αλλά όχι ελαφράδα, μιλάει απλά, λογικά, κατανοητά, συμπυκνωμένα και ελαφραίνει το κλίμα όποτε χρειάζεται! Ο Trivialist αυτοχαρακτηρίζεται «ένας ιστορικός κουτσομπόλης που ξετρυπώνει τις αθέατες πλευρές της ζωής και βγάζει στη φόρα τα πλυμένα και τα άπλυτα του ευρωπαϊκού παρελθόντος». Με αξιέπαινη γραφή μας χαρίζει χιλιάδες συναρπαστικές λεπτομέρειες που μας ταξιδεύουν από την επιδημία της πανούκλας στην Αναγέννηση, από το σχίσμα των δύο εκκλησιών στην άλωση της Κωνσταντινούπολης από τον Μωάμεθ Β΄ κι από κει στην άνθηση της ελληνικής παροικίας στη Βενετία, από την περίοδο της Ενετοκρατίας με το αυστηρό μονοπώλιο της Γαληνοτάτης και από το πάθος για τα πολύτιμα μπαχαρικά που έπρεπε να έρθουν στην Ευρώπη με κάθε κόστος που οδήγησαν τις άλλες χώρες να ψάξουν για νέους δρόμους κι έτσι άρχισε η εποχή των εξερευνήσεων στην εκμετάλλευση της Αφρικής και στα πρωτοποριακά ταξίδια του Χριστόφορου Κολόμβου που μπέρδεψε την Ινδία με την Ιαπωνία και την ασιατική χερσόνησο και γενικώς στο χάος που ακολούθησε με τις κατακτήσεις των αμερικανικών εδαφών, από την πανώλη στη σύφιλη, από τους καλλιτέχνες της Αναγέννησης στα επιστημονικά δεδομένα που άλλαξαν την εικόνα για τη γη και τον κόσμο και όχι μόνο.

Πολλά ερωτήματα λοιπόν απαντώνται στο συναρπαστικό βιβλίο του Trivialist που με ταξίδεψε στις απαρχές του νεότερου ευρωπαϊκού πολιτισμού, μου σύστησε αντιλήψεις, νοοτροπίες και ανακαλύψεις, μου αποκάλυψε καλά κρυμμένα μυστικά κι όλα αυτά σ’ ένα κείμενο που ρέει ασταμάτητα. Παρ’ όλο που το βιβλίο είναι χωρισμένο σε πολυσέλιδα κεφάλαια με μικρές υποενότητες, παρ’ όλο που δεν υπάρχουν άλλα βοηθητικά σημεία που να ξεκουράζουν το μάτι ή να συμπυκνώνουν / ανακεφαλαιώνουν τις πληροφορίες, παρ’ όλο που η δομή είναι αρκετά συμπαγής χωρίς σημείο ανάσας, δεν κουράστηκα ούτε στιγμή! Δεν μπορούσα κυριολεκτικά να σταματήσω την ανάγνωση, αφού το ένα θέμα με οδηγούσε στο άλλο κι αυτό σ’ ένα τρίτο κι απολάμβανα εξελίξεις, συνέπειες, δράσεις και αντιδράσεις. Όταν έφτασα στο τέλος είχα μάθει πολλά σχετικά με την πορεία του σημερινού κόσμου. Οι ιστορικές πληροφορίες είχαν κουμπώσει στα σωστά σημεία και στήθηκε μπροστά στα μάτια μου το σημαντικό ιστορικό και πολιτιστικό γίγνεσθαι της Ευρώπης! Τα πρώτα βήματα λοιπόν της ευρωπαϊκής Ιστορίας ξεδιπλώθηκαν με άνεση, ξεκούραστα και καθόλου βαρετά. Αυτή είναι η μαγεία της σωστής και παραστατικής αφήγησης, αυτό είναι το συγγραφικό στυλ που παρασύρει και ξεκουράζει. Τέλος, μην ξεχάσετε να σκανάρετε τα QR Codes, γιατί οδηγούν σε βίντεο του youtube που συμπληρώνουν την ατμόσφαιρα του βιβλίου (κυρίως εκκλησιαστικοί ύμνοι αλλά κι άλλες εκπλήξεις).