Ο θρήνος της Κάντιας είναι η συνέχεια του Ρεμπελιού των Ποπολάρων και με αυτό το έργο κλείνει η πρώτη τριλογία του (A τριλογία Oι Nταβιτσέντσα).

Εδώ ο ιστορικός πυρήνας του έργου είναι η πολιορκία και η πτώση του Χάνδακα (Ηράκλειο) που σφραγίζει το τέλος του Μεγάλου Κρητικού Πολέμου (1645 – 1669) ανάμεσα στην Βενετία και στην Οθωμανική Αυτοκρατορία. Ωστόσο πέρα από τα κεφάλαια που καταπιάνονται με αυτό το θέμα υπάρχουν κι εκείνα που παρακολουθούν την ζωή των Νταβιτσέντσα στην Ζάκυνθο.

Από τα μεγαλεία της σπουδαίας οικογένειας δεν έχουν απομείνει και πολλά. Τα παιδιά του Καντιολή: η Ορσέτα και η Μπιάνκα, ο Βαρτάγγελος, ο Κέκος και ο Μουτσέτος, έχουν να αντιμετωπίσουν πολλές δυσκολίες και πάνω από όλα τους προσωπικούς τους δαίμονες.

Είναι όλοι τους άνθρωποι ταλαντούχοι αλλά με τόσο διαφορετικές προσωπικότητες που είναι δύσκολο να συνεργαστούν. Κάμποσοι απανωτοί σεισμοί έχουν καταντήσει το όμορφο πατρογονικό τους σκέτο ερείπιο. Και τα οικονομικά της οικογένειας πάνε από το κακό στο χειρότερο.

Ο Βαρτάγγελος ο πρωτότοκος είναι άνθρωπος σκληρός με ροπή προς το έγκλημα. Ο Κέκος και η Μπιάνκα είναι ευαίσθητοι και αγαπούν την τέχνη, την μουσική και την ποίηση (μάλιστα ο Ρώμας σκαρώνει μια ολάκερη σπαρταριστή έμμετρη κωμωδία την οποία παραθέτει σταδιακά στον πρώτο τόμο της οποίας δημιουργός είναι ο Κέκος).

Η Ορσέτα είναι η δυναμική, λογική και ικανή κόρη που πασχίζει να κρατήσει την οικογένεια ενωμένη και προφυλάξει τα αδέρφια της από τις κακοτοπιές. Κι ο Μουτσέτος είναι ο μικρότερος ο οποίος μπλέκει σε μια απίστευτη περιπέτεια.

Σε αυτό το δίτομο, είναι πολλά τα θέματα που ξετυλίγονται από την ικανή πένα του Ρώμα: Ο πόλεμος που σπέρνει θάνατο, πληγές, προσφυγιά και έχθρα. Οι φυσικές καταστροφές που μέσα σε λίγες στιγμές ανατρέπουν την καθημερινότητα των ανθρώπων. Τα ανθρώπινα πάθη, το νόημα της αμαρτίας και της ενοχής, ο απαγορευμένος έρωτας και το καθήκον απέναντι στην πατρίδα και την οικογένεια. Τα όρια του ανθρώπινου μυαλού που λυγίζει κάτω από την πίεση της δυστυχίας και της απώλειας αλλά και η ελπίδα για ένα καλύτερο μέλλον.

Η ιστορία λοιπόν αυτών των παιδιών, ειδικά στον δεύτερο τόμο, παίρνει μια έντονα τραγική ροπή. Γιατί δεν είναι τα χρήματα, ούτε οι τίτλοι ευγενείας που εξασφαλίζουν την ευτυχία σε ένα σπιτικό. Αν δεν υπάρχει κατανόηση και διάθεση για συνεργασία η οικογένεια καταντά σκορποχώρι. Και πάνω από όλα χρειάζεται αγάπη. Και πολλές θυσίες.

Μέσα σε όλα τα άλλα υπάρχει στον πρώτο τόμο ένα κεφάλαιο με τίτλο Φαναριώτικο Ιντερμέδιο που περιγράφει με τρόπο ολοζώντανο την ζωή στην Κωνσταντινούπολη του 1657.

Έτσι κλείνει η πρώτη τριλογία του Περίπλου (δυστυχώς ο Ρώμας δεν πρόλαβε να ολοκληρώσει το έργο του έφτασε μόνο στα μισά περίπου της δεύτερης). Ακολουθούν ο Kόντες (2 τόμοι) και Το Αντάτζιο και Φούγκα (2 τόμοι) που αποτελούν την δεύτερη τριλογία με γενικό τίτλο: Tο φως που καίει (1670-1770).