Σάμος μια μέρα-65 συγγραφείς γράφουν για τη Σάμο-Δημόσια Κεντρική Ιστορική Βιβλιοθήκη Σάμου

Γράφει η Μάγδα Παπαδημητρίου-Σαμοθράκη

Έκπληκτη έμεινα όταν πληροφορήθηκα πως η Δημόσια Κεντρική Ιστορική Βιβλιοθήκη Σάμου εξέδωσε ένα συλλογικό έργο, εμπνευσμένο από το νησί του Σάμου. Γνωρίζοντας τις περικοπές που έχουν γίνει στον Πολιτισμό, αλλά και τα γρανάζια της δημόσιας γραφειοκρατίας, σκέφτηκα πως είναι ένα τολμηρό εγχείρημα να συγκεντρώσεις τα διηγήματα των συγγραφέων, επαγγελματιών ή εραστών της γραφής. Όποιος ανέλαβε να φέρει σε πέρας όλον αυτόν τον όγκο, να τον επιμεληθεί και να το προωθήσει στον χώρο της αγοράς, πρέπει να είναι προικισμένος με υπομονή, επιμονή, γνώση, αγάπη για το βιβλίο του και για τον τόπο του,. τη Σάμο.

Εμπνευστής λοιπόν αυτού του συλλογικού τόμου είναι ο Μανώλης Πυργιώτης, διευθυντής της Δημόσιας Ιστορικής βιβλιοθήκης Σάμου. Του έδωσα νοερά συγχαρητήρια για όλο το έργο αλλά και για το διήγημά του που συμπεριλαμβάνεται ανάμεσα στα 65 διηγήματα. Γράφει ο ίδιος στο οπισθόφυλλο του βιβλίου: «Ο συλλογικός αυτός τόμος δημιουργεί αναπόφευκτα μια αφηγηματική τοπογραφία για τη Σάμο, την γνωρίζουμε όπως την αισθάνθηκαν, αποδεικνύοντας ότι η λογοτεχνία μπορεί – πέραν των άλλων πολύ ουσιαστικών λειτουργιών της- να μας ταξιδεύει σε τόπους και πατρίδες, να μας μυεί στα γνωστά και άγνωστα μονοπάτια τους». Η δημοσιογράφος Γιούλη Επτακοίλη προσκλήθηκε να γράψει τον πρόλογο ώστε να προϊδεάσει τους αναγνώστες τι θα διαβάσουν, έγραψε μεταξύ άλλων. « Η παρούσα συλλογή διηγημάτων για την Σάμο, με τις λογοτεχνικές και αφηγηματικές αρετές της, την ποικιλία στο ύφος και την γραφή, περίτεχνη, ελλειπτική, τρυφερή και τραχιά, κωμικοτραγική, είναι μια πολύτιμη χειρονομία. Ο τόπος, κάθε τόπος, είναι παράδοση που πρέπει να κληρονομείται. Και όσο κι αν σκέφτομαι, δύσκολα μπορώ να βρω ομορφότερο τρόπο να παραδώσεις κάτι στις επόμενες γενιές, από τις λέξεις, από τα κείμενα που γράφονται, όταν βουτάς την πένα στην καρδιά. Έτσι, η «Σάμος, μια μέρα…», γίνεται «Σάμος, μια ζωή…». Έγινε ανοικτή δημόσια πρόσκληση της Βιβλιοθήκης προς όλους τους συγγραφείς που κατάγονται, γεννήθηκαν, μεγάλωσαν, έχουν εγκατασταθεί στο νησί ή έχουν ταξιδέψει και το αγάπησαν. Να ξεδιπλώσουν τις μνήμες, να μας τις διηγηθούν και να το γνωρίσουμε μέσα από τον λόγο. Και ήταν όλα τόσο όμορφα, θαρρείς πως αν ταξιδέψεις σήμερα στο νησί, θα σου είναι όλοι οι τόποι α γνωστοί και αγαπημένοι Ο αναγνώστης γνωρίζει την ιστορία, τα ήθη και τα έθιμα, τα όμορφα χωριά, τα γεωργικά προϊόντα, τα προβλήματα των προσφύγων, που απασχολεί αρκετά τη θεματογραφία του τόμου. Φυσικά δεν λείπει και ο κορονοϊός, που θα αργήσουμε πολύ να τον ξεχάσουμε. Ακόμη οικολογικά, κοινωνικά διηγήματα αλλά και πολιτικά αφού η Σάμος ήταν τόπος εξορίας. Γνωρίσαμε ιστορικά πρόσωπα του τόπου που έπαιξαν πρωταγωνιστικό ρόλο στο διάβα των αιώνων. Η μνήμη, είναι η πρωταγωνίστρια όλων των διηγημάτων, όλα περιστρέφονται γύρω από αυτήν.

Γράφουν (κατ` αλφαβητική σειρά) οι: Βίβιαν Αβραμίδου-Πλουμπή, Χρήστος Αζαριάδης, Έρικα Αθανασίου, Κασσάνδρα Αλογοσκούφη, Άννα Ασημίνα, Σταμάτης Βαλσάμος, Ειρήνη Βαρδάκη, Γιώργος Βοϊκλής, Μπάμπης Βουρλίδας, Νεοκλής Γαλανόπουλος, Ευτυχία Γιαννάκη, Γιώργος Γκόζης, Γιάννης Γρηγοράκης, Πόπη Δαμιανίδου, Γιώργος Δάμτσιος, Αντώνης Δημόπουλος, Παρασκευή Εμμανουήλ, Κατερίνα Ευθυμίου, Μίνως Ευσταθιάδης, Μιλτιάδης Ζέρβας, Μαργαρίτα Ικαρίου, Φανή Καλαμπόκη, Ευγενία Καλογεροπούλου, Κούλα Καραμηνά-Πόθου, Ιωάννα Καστάνη, Παναγιώτης Κεραμίδας, Νίτσα Κιάσου, Γιώργος Κουκουτιανός, Μαρία Κούλα, Νίνα Κουλετάκη, Αναστασία Κουρμούση, Μάρκος Κρητικός, Αικατερίνη (Καίτη) Κωνσταντάρα-Σπυροπούλου, Αργυρώ Λεντούδη, Φαίδρα Μ., Εύη Μάρκου, Στέλιος Εμμ. Μάρκου, Χρυσάνθη Μίσκου, Τεύκρος Μιχαηλίδης, Αναστασία Μπαρτζή, Απόλλωνας Ξένος, Μιχάλης Παπαδημητρίου, Δήμητρα Παπαναστασοπούλου, Μίνα Πατρινού, Γεωργία Πετούλη-Γλάρου, Κωνσταντίνος Πλατής, Αγγελική Πλουμά, Βασίλης Πουλημενάκος, Μανώλης Πυργιώτης, Άγγελος Ρήγας, Έρη Ρίτσου, Πόπη Ροδίτου, Σπύρος Σακελλαρόπουλος, Τζέννη Σιαμαλέκα, Αλέξανδρος Δ. Σταθακιός, Αικατερίνη Τεμπέλη, Ιωάννα Τσαμπούρη, Χρήστος Φαρμάκης, Χαρά Χατζηαντωνίου, Έλσα Χίου, Γιώτα Χουλιάρα, Έλενα Χουσνή, Ουρανία Χρυσαφίνου. Την συλλογή κλείνουν δύο διηγήματα στα αγγλικά του Άγγλου συγγραφέα Nick Brown.

Υπάρχουν πολλοί γνωστοί ομότεχνοι που έχουν δώσει δείγματα γραφής εδώ και πολλά χρόνια αλλά και άνθρωποι που έγραψαν επειδή αγαπούν τη γραφή Θα ήθελα να γράψω πολλά ακόμη για τον καθένα ξεχωριστά, αλλά προτιμώ να το αποκτήσετε ώστε να έχετε τις δικές σας εικόνες. Καλό θα ήταν, να μεταφραζόταν τα δυο τελευταία διηγήματα ώστε να καταλαβαίναμε και οι μη γνώστες της αγγλικής γλώσσας, πως βλέπουν οι ξένοι τον τόπο. Ως πρόταση και όχι ως κριτική. Για κάποια άλλη φορά. Με ποιον άλλον τρόπο άραγε θα μάθαινε καλύτερα κάποιος την ιστορία του τόπου που ζει ή επισκέπτεται, από ένα λογοτεχνικό έργο;. Υπάρχει καλύτερο δώρο που μπορούν να προσφέρουν οι αρχές της Σάμου στους επίσημους επισκέπτες της; Είναι πιστεύω η καλύτερη προβολή του νησιού που φιλοδοξεί να αναδείξει όψεις της ιστορίας, της ηθογραφίας και της κοινωνικής πραγματικότητάς του στα πλαίσια πάντα της μυθοπλασίας.

Πιστεύω πως είναι μια πολύ όμορφη ιδέα προς μίμηση, για όλες τις δημοτικές βιβλιοθήκες, ώστε να προβάλλον τον τόπο τους. Έχουμε ανάγκη τέτοια αξιόλογα βιβλία Και πάλι συγχαρητήρια στους συντελεστές αλλά και στους συγγραφείς που ανταποκρίθηκαν στην πρόσκληση. Κλείνω ευχόμενη να είναι καλοτάξιδο αυτό το συλλογικό έργο και να έχει τη θερμή ανταπόκριση του Σαμιώτικου λαού.: