Η ιστορική περίοδος (415-399 π.Χ.) στην οποία αναφέρεται ο Αχιλλέας Τσουράκης είναι καταλυτική για την Αθηναϊκή δημοκρατία, που έπειτα από τις νίκες του Μαραθώνα το 490 π.Χ. και της Σαλαμίνας το 480 π.Χ. κατάφερε να μεσουρανεί στην Ελλάδα. Αυτό δεν άρεσε στη Σπάρτη, που είχε τον έλεγχο σε όλη περίπου την Πελοπόννησο και αποφάσισε να της κόψει τα φτερά. Έτσι, αποφάσισε να εκστρατεύσει το 431 π.Χ. στη Β. Ανατολική Ελλάδα και να κατακτήσει την Ποτίδαια, σύμμαχο της Αθήνας.

Αυτό ήταν η αφορμή να αρχίσει ο πόλεμος που θα σταματήσει με τη Νίκειο Ειρήνη το 421 π.Χ., για να ξαναρχίσει το 415 π.Χ., όταν η Αθήνα εκστρατεύει κατά της Σικελίας (πράξη με την οποία πάντα διαφωνούσε ο Περικλής) και να καταστραφεί ολοσχερώς.

Έτσι, γκρεμίζεται η Αθηναϊκή δημοκρατία και θα ακολουθήσουν τα δεινά της, με την κυριαρχία της Σπάρτης και τους τυράννους μέχρι το 404 π.Χ., όπου ο δημοκράτης Θρασύβουλος μαζί με λίγους δημοκρατικούς, θα τους πολεμήσει στη Μουνιχία (Πειραιάς) και θα έρθουν στην εξουσία.

Όμως στο μέσο διάστημα 415-404 π.Χ. και κάτω από την ολιγαρχία και τους τυράννους, θα ακολουθήσουν δημεύσεις, βιοπραξίες και φονικά (όπου ο Λυσίας στα «Κατά Ερατοσθένους» εκθέτει τα προσωπικά και όχι μόνον βιώματά του για να λάμψει η αλήθεια) και οι κρατούντες θα εξουθενώσουν την πολιτεία.

Οι δημοκρατικοί, παρά την ειρήνη, δεν ξεχνούν τη μεγάλη περιπέτεια που έζησαν τα τελευταία χρόνια και ψάχνουν να βρουν τη γενεσιουργό αιτία για όλα τα δεινά που πέρασαν. Έτσι ψάχνουν για εξιλαστήριο θύμα οι κακόβουλοι και συκοφάντες (Μέλητος, Άνυτος και Λύκων) και θα κατηγορήσουν τον Σωκράτη για αθεΐα.

Η συνείδηση του λαού, όμως, δεν αντέχει την πλάνη για την καταδίκη και τον θάνατο του αθώου δασκάλου που θα έρθει η δικαίωσή του αμέσως μετά.