Ο Συντηρητής φακών μαζί με τα έργα Το κορίτσι-βασιλιάς, Η μοιραία έξοδος και Τυχαίοι έρωτες, συγκροτούν μια σειρά θεατρικών κειμένων, που αναφέρονται στο τέλος της ζωής τεσσάρων κορυφαίων φιλοσόφων –του Σπινόζα, του Καρτέσιου, του Μπερξόν και του Σαρτρ.
Στον Συντηρητή φακών η δράση τοποθετείται λίγες μέρες μετά τον θάνατο του Σπινόζα, ο οποίος, κηρυχθείς από την εβραϊκή κοινότητα του Άμστερνταμ αποσυνάγωγος λόγω των φιλελεύθερων ιδεών του, είχε καταφύγει τελικά στην Χάγη, όπου, για να επιζήσει, ασχολήθηκε με την επεξεργασία και την λείανση φακών. Η αδελφή του Σπινόζα καταφθάνει στο σπίτι του ζεύγους Βαν ντερ Σπυκ, όπου εφιλοξενείτο ο φιλόσοφος ως τον θάνατό του, προκειμένου να παραλάβει μαζί τα λιγοστά υπάρχοντά του τα χειρόγραφά του με σκοπό τα καταστραφούν. Ο Λουίς Μέγερ, όμως, ο γιατρός στα χέρια του οποίου πέθανε ο Σπινόζα, κατορθώνει, με την συνδρομή του Κυρίου ντερ Σπυκ, να αποσπάσει τα χειρόγραφα, ώστε στην συνέχεια να εκδοθούν αυτά.