Πρωτόγνωρες mega-πυρκαγιές και πλημμύρες, απώλειες ανθρώπινων ζωών και περιουσιών, τεράστιες καταστροφές υποδομών... Διαπιστώνουμε καθημερινά, από εγχώριες και ξένες πηγές ενημέρωσης, το πόσο υπαρκτό είναι το κόκκινο -ή μήπως πράσινο;- νήμα που ενώνει την Ευρώπη με τον Αμαζόνιο, την Ασία με τη Βόρειο Αμερική, τον Βόρειο με τον Νότιο Πόλο. Πρόκειται για το νήμα του κοινού αγώνα διαρκείας “για να αλλάξουμε το σύστημα και όχι τη φύση και το κλίμα, από την προστασία των ιθαγενών που μάχονται για τον Αμαζόνιο ως την εξασφάλιση των πόρων για τη δίκαιη μετάβαση στη μετά τον λιγνίτη εποχή”.
Ο αγώνας αυτός ξεχωρίζει για την ιδιαίτερα έμφυλη πτυχή του. Δεν είναι τυχαίο ότι εμβληματικές φυσιογνωμίες του είναι κορίτσια, γυναίκες, ακτιβίστριες, ερευνήτριες, επιστημόνισσες, συγγραφείς, δημοσιογράφοι, -αφανείς και επιφανείς- ενίοτε τραγικά θύματα της σύγχρονης περιόδου της κλιματικής βαρβαρότητας. Μπορεί η Γκρέτα ή η Τζέιν Γκούντολ να είναι οι πιο γνωστές, δεν είναι, όμως, η μόνες. Οι φωνές, οι πρωτοβουλίες, οι δράσεις και οι αντιδράσεις πολλών γυναικών σε όλο τον πλανήτη, συνθέτουν το κρίσιμο έμφυλο αποτύπωμα της κλιματικής κρίσης: “είναι ακριβώς οι γυναίκες εκείνες που υφίστανται άμεσα τις συνέπειές της, εκείνες που καλούνται να την αντιμετωπίσουν σε όλα τα επίπεδα, είναι αυτές που θα αναλάβουν πρωτοβουλίες, θα συμβάλουν σε πολιτικές, θα αναζητήσουν βιώσιμες λύσεις, όχι μόνο για το στενό τους περιβάλλον αλλά για τις κοινωνίες, τον πλανήτη”. Οι γυναίκες λοιπόν μπορεί να είναι μέρος της λύσης μια κρίσης που είναι υπαρξιακή και που η πραγματική της αντιμετώπιση αφορά στη ριζική αλλαγή των τρόπων παραγωγής, κατανάλωσης, ανάπτυξης που “κάνουν πόλεμο στη φύση”, όπως επαναλαμβάνει ο Γ.Γ. του Ο.Η.Ε. Α. Γκουτιέρες.
Αυτή η υπαρξιακή κρίση για τον πλανήτη και τις ζωές μας αποτελεί το σύγχρονο πεδίο σύγκρουσης της Αριστεράς με τη Δεξιά. Μια σύγκρουση που επιχειρήθηκε να αποτυπωθεί μέσα από την εβδομαδιαία καταγραφή, όπως αυτή συμπληρώθηκε από επιπλέον αδημοσίευτα κείμενα. Γεγονότα, εξελίξεις, έρευνες, μετρήσεις, παρατηρήσεις σχετικά με την υπερθέρμανση του πλανήτη από τον Αμαζόνιο ως την Ευρώπη, την τήξη των παγετώνων, την απώλεια της βιοποικιλότητας, την ρύπανση, τις πανδημίες. Αλλά και σχετικά με τους δρώντες παράγοντες: τους διεθνείς οργανισμούς, τις κυβερνήσεις, τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, τη βιομηχανία των ορυκτών καυσίμων, τις διεθνείς οικολογικές οργανώσεις, τους ακτιβιστές, τους επιστήμονες, τους ερευνητές, την κοινωνία των πολιτών, τις εξειδικευμένες ιστοσελίδες, κ.α..
Μια καταγραφή με άποψη λοιπόν. Ένα έναυσμα, ελπίζω, για να “αλλάξουμε τον τρόπο σκέψης μας” όπως επιβάλλει η οικολογική κρίση και να “επανεφεύρουμε τα πάντα” όπως παρατηρεί ο Γάλλος φιλόσοφος Μπρούνο Λατούρ: να επανεφεύρουμε την πολιτική, το δίκαιο, την επιστήμη, τις πόλεις”.
Και μια διαπίστωση: ημερομηνία λήξης τα κείμενα του παρόντος βιβλίου έχουν:
Το τέλος της κλιματικής κρίσης...