Μελίτα Αδάμ-«Άσπα» Άνεμος εκδοτική

Γράφει η Μάγδα Παπαδημητρίου-Σαμοθράκη

Η Μελίτα Αδάμ, συγγραφέας πέντε ποιητικών συλλογών,νουβελών, αφηγημάτων και θεατρικών έργων, έρχεται πάλι στα εκδοτικά δρώμενα, με την «Άσπα», από την Άνεμος Εκδοτική. Το εξώφυλλο που καλλιτεχνήθηκε για το βιβλίο, μπορώ να πω πως το αντιπροσωπεύει τέλεια. Το πρόσωπο της κοπέλας που εικονίζεται σε έλκει για να το διαβάσεις.

Το βιβλίο που είναι βασισμένο σε αληθινά γεγονότα. Μια πονεμένη ιστορία, από τις πολλές που διαδραματίστηκαν στην ελληνική επαρχία μετά τον εμφύλιο.Τότε που η γυναίκα ήταν πολίτης δεύτερης κατηγορίας, αντικείμενο ηδονής, παιχνίδι στις ορέξεις των κυρίαρχων αρσενικών και δεν είχε λόγο.

Μια από αυτές τις ιστορίες είναι η ζωή της Άσπας, ενός κοριτσιού, που πριν καν καταλάβει τη ζωή, έχασε τη μάνα της στη γέννα. Ένιωσε την απόρριψη κι από τον ίδιο της τον πατέρα, ανάπηρο και μέθυσο, αλλά κι από μια μητριά αδιάφορη και συμφεροντολόγα. Πολλά τα παιδιά και κάποιο έπρεπε να δοθεί για να λιγοστεύουν τα στόματα. Στα πέντε της μόλις χρόνια παραδόθηκε ως ψυχοκόρη στη θείτσα Περιάνθη. Τουλάχιστον ήταν τυχερή, μπροστά στα τόσα που έχουμε ακούσει για τις ψυχοκόρες εκείνων των χρόνων. Δέχτηκε στοργή, θαλπωρή, αποδοχή που στερήθηκε από τη γέννησή της ακόμα. Τη μεγάλωσε με αξίες και ιδανικά, ν’ αγαπά τη δουλειά και να γίνει δυνατή μπροστά στις αντιξοότητες της ζωής.

Η Άσπα μεγαλώνει για να εξελιχθεί σε μια κοπέλα πανέμορφη, καλόγνωμη, εργατική και γεμάτη δίψα για τη ζωή. Η μύησή της στον έρωτα δεν θα αργήσει να έρθει και τότε της ανοίγονται νέοι μαγικοί ορίζοντες, μετατρέποντάς τη σε μια φλογερή ερωμένη. Ρίχνεται ακούραστη στον αγώνα της καθημερινότητας, δουλεύει αγόγγυστα και ακολουθεί πιστά τις κατευθύνσεις του μέντορα και εραστή της Λιώνια. Τον μικρότερο γιο της θείτσας που κυριολεκτικά την ξυπνά και παίρνει τη ζωή στα χέρια της, επενδύοντας τα χρήματα της σε περιουσιακά στοιχεία. Μια επίσκεψη μετά από χρόνια στην ιδιαίτερη πατρίδα της και η επαφή με την απόμακρη οικογένειά της, θα γίνουν το εφαλτήριο ώστε η Άσπα να αναθεωρήσει τις μέχρι τότε προτεραιότητές της και να υπακούσει στις φωνές και στις προσταγές του κορμιού της, αλλάζοντας το πεπρωμένο της. Παίρνει τη μοίρα στα χέρια της, αποφασίζει πως θέλει να είναι η ζωή της κι από υπηρέτρια, γίνεται κυρία του εαυτού της.

Το μυθιστόρημα εκτυλίσσεται μέχρι και τη χούντα, από την οποία από την οποία δεν απουσιάζουν τα γεγονότα αλλά και οι συμβιβασμοί κάποιων ανθρώπων που θεωρούταν πρότερα δημοκράτες αλλά πέρασαν στο απέναντι στρατόπεδο για να περνούν καλά με το καθεστώς.

Γύρω από την πρωταγωνίστρια, κινούνται ο Μήτσος, ο Νίκος, ο παπά-Νίκωνας, η Κατίνα η κουτσή, οι συγγενείς της πρωταγωνίστριας που ο καθένας με τη συμπεριφορά του, βάζει το λιθαράκι για την εσωτερική δύναμη που αποκτά μέρα με τη μέρα η πρωταγωνίστρια. Παράλληλα όμως με την Άσπα, γνωρίζουμε και τη ζωή της Κατίνας, όπου ο αναγνώστης, διαβάζοντας την, νιώθει οίκτο, συμπόνια, θυμό για τους γονείς της και την κοινωνία της εποχής.

Οι ανατροπές στη ζωή της πρωταγωνίστριας έρχονται καταιγιστικές, άλλοτε ευχάριστες κι άλλοτε δυσάρεστες που εξάπτουν την αγωνία και τη φαντασία του αναγνώστη,που δεν θέλει να το αφήσει από τα χέρια του. Πολλά από τα γεγονότα, νοοτροπίες, ιδεοληψίες για τη θέση της γυναίκας, μας είναι πολύ γνωστά και σήμερα.

Η Μελίτα Αδάμ, με τη δύναμη της πένας της, σφυρηλατεί όπου χρειάζεται αλλά και γαληνεύει, χαρίζοντας μας τρυφερές στιγμές. Κεντά την ψυχή της Άσπας, λεπτοδουλεμένα θα έλεγα, δίνοντάς την δύναμη να ρουφήξει τη ζωή και να γίνει κυρίαρχη του εαυτού της. Δίνει έμμεσα ένα μάθημα σε όλες τις γυναίκες πως αν θέλουν πολύ, σπάζουν τις αλυσίδες της ήττας. Καλοτάξιδο να είναι!.