Οι αφηγήσεις για την Επανάσταση του 1821 συνοδεύονται συχνά, τόσο στην ακαδημαϊκή ιστοριογραφία όσο και στα σχολικά εγχειρίδια, από οπτικό υλικό αντλημένο από έργα Ελλήνων και φιλελλήνων καλλιτεχνών. Το υλικό αυτό, που κυριαρχεί και στις επετειακές εκδηλώσεις –σχολικές και μη– της Ελληνικής Επανάστασης, συνήθως δεν προσεγγίζεται κριτικά και ως εκ τούτου συμβάλλει στη διαμόρφωση μιας επιλεκτικής, παραμορφωμένης και παραμορφωτικής συλλογικής ιστορικής μνήμης για την Ελληνική Επανάσταση.
Το παρόν βιβλίο στοχεύει στην κριτική προσέγγιση έργων της λεγόμενης ιστορικής ζωγραφικής, θεωρώντας ότι συνιστούν κείμενα πολύσημα, ανοιχτά σε ποικίλες και διαφορετικές αναγνώσεις, ότι αποτελούν πρώτης τάξεως υλικό για έναν γόνιμο διάλογο μεταξύ του παρόντος και του παρελθόντος. Επιχειρείται συζήτηση όψεών τους με συνδυασμό διάφορων μεθοδολογικών αρχών –καθώς κάποια από τα έργα που παρουσιάζονται προσφέρονται περισσότερο για αισθητική προσέγγιση, ενώ άλλα για ιστορική ή/και κοινωνιολογική– με στόχο την καλλιέργεια του οπτικού γραμματισμού, της ιστορικής σκέψης και συνείδησης.