Η Θεογονία του Ησιόδου είναι το μοναδικόν διασωθέν ιερόν αρχαίον κείμενον των Ελλήνων. Διότι ο Ησίοδος, καταληφθείς υπό της ενθέου μανίας των ποιητών, (Πλάτωνος Ίων, 533 d-535 και Φαίδρος, 245), εξυμνεί κατά σειράν διαδοχής τα αθάνατα γένη.
Το στέρεον βάθρον των 1.022 στίχων της Θεογονίς προβάλλει την ψυχογονίαν των θεών και των τεράτων εις την ψυχολογίαν των θνητών. Από τα τέρατα του συλλογικού μας ασυνειδήτου εις την αρετήν της υπερσυνειδήσεως. Εκκίνησις το Χάος, η Γαία, ο εμβόλιμος Τάρταρος και ο λυσιμελής Έρως, κατάληξιν έχουν το θείον γένος του Διός/νου, των εννέα θεαινών συζύγων και των είκοσι επτά θείων τέκνων του.
Ο μυστηριακός κύκλος των 33 τροπικών ετών του ηλίου, γνωστός εις τους Ορφικούς, συναντάται εις το άθροισμα των θείων όντων κατά γένη και διασταυρώνεται με την τομήν των στίχων εις το σημείον μεταβολής των γενών.
Η Θεογονία χαράζει τα ίχνη ενός νέου τρόπου του σκέπτεσθαι. Αόρατος η ακρίβεια των αριθμών καθοδηγεί την νοημοσύνην μας. Οι αριθμοί συνδέονται με τους κύκλους των ουρανίων σωμάτων με σκοπόν να υποδείξουν εις τους θνητούς τα λάθη και τους άθλους της ψυχής των.
Προπορεύονται οι αριθμοί και ακολουθούν δύο σύμβολα: Ο εξάκτινος και ο πεντάκτινος αστήρ, η εικών της ψυχής και το σώμα του ανθρώπου, ανταύγεια της ουσίας του.
Αρχαιότατα Ελληνικά τα προαναφερθέντα, αριθμοί και σύμβολα, ουδεμίαν σχέσιν έχουν με μετέπειτα θρησκείας, μυστικιστικάς οργανώσεις και ανατολικά ή δυτικά ατραπούς.