Είμαστε στον Απρίλιο του 1984 και ο Ουίνστον Σμιθ αγοράζει κρυφά ένα ημερολόγιο και μια πένα. Ο Μεγάλος Αδελφός βλέπει τα πάντα, το Κόμμα εξουσιάζει το παρελθόν, το παρόν και τη σκέψη. Κι όμως ο Ουίνστον αρχίζει να γράφει τους προβληματισμούς και τις ανασφάλειές του, να εξωτερικεύει τις αμφιβολίες του. Τυχαία γνωρίζει μια κοπέλα και κάνουν απελπισμένες προσπάθειες να βρεθούν. Ταυτόχρονα οι φήμες οργιάζουν πως κάπου υπάρχει μια οργάνωση που ετοιμάζει την ανατροπή του καθεστώτος. Το προφητικό, ανατριχιαστικό μυθιστόρημα του George Orwell διασκευάστηκε σε graphic novel και φέρνει μεγαλύτερη ανατριχίλα.

Το βιβλίο κυκλοφόρησε το 1949 (γράφτηκε το 1948 και ο τίτλος αποτελεί αντιστροφή του έτους) αλλά ήταν σα να διάβαζα από θέμα γραφής, εξελίξεων και ιδεών ένα κείμενο σημερινό. Αντικατοπτρίζει τις στρατοκρατικές δικτατορίες και τα απολυταρχικά καθεστώτα που κυριάρχησαν αμέσως μετά τη λήξη του Β΄ Παγκοσμίου πολέμου, τις μαζικές ηλεκτρονικές παρακολουθήσεις, τον χειρισμό των ψευδών ειδήσεων και πολλά άλλα περιστατικά που βιώνουμε εντονότερα τον 21ο αιώνα, για να μην αναφερθώ στα τηλεπαιχνίδια τύπου Big Brother. Ο Ουίνστον Σμιθ, λοιπόν, ετών 39, αγόρασε κρυφά ένα τετράδιο για να αρχίσει να γράφει ημερολόγιο, κάτι που δεν ήταν παράνομο εφόσον δεν υπήρχαν πια νόμοι αλλά παρ’ όλ’ αυτά μια τέτοια κίνηση τιμωρούνταν με θάνατο ή είκοσι πέντε χρόνια καταναγκαστικά έργα. Γιατί να γράψει ημερολόγιο; Υπήρχε λόγος ή έστω κάποιο νόημα; Τι απέγινε άραγε η οικογένειά του, οι γονείς και η γυναίκα του μα κυρίως οι αναμνήσεις του; Παράλληλα, αργά και με κάθε προφύλαξη λαμβάνει χώρα μια τρυφερή ερωτική ιστορία που ένιωσα πως ήταν μια πολιτική πράξη, ένα αντίποινο για τη στερημένη ζωή που χάριζε ο Μεγάλος Αδελφός!

Τα γεγονότα διαδραματίζονται στο Λονδίνο, την κεντρική πόλη της Πρώτης Ζώνης Αέρος, της τρίτης πιο πυκνοκατοικημένης επαρχίας της Ωκεανίας, η οποία βρίσκεται σε πόλεμο πότε με την Ευρασία και πότε με την Ασιατολή. Το Υπουργείο Αλήθειας όπου εργάζεται ο Σμιθ έχει ως αντικείμενο την ειδησεογραφία, την ψυχαγωγία, την εκπαίδευση και τις καλές τέχνες (μάλιστα, στον Τομέα Μυθοπλασίας λειτουργούν μηχανές που γράφουν μυθιστορήματα!). Είναι μια εποχή όπου ο καθένας κρύβει τα αισθήματά του, ελέγχει την έκφρασή του, κάνει ό,τι κάνουν όλοι γύρω του. Κι όμως, ο Ουίνστον και η Τζούλια γνωρίζονται και προσπαθούν να βρίσκουν τρόπους να απομονωθούν. Μια ανέλπιστη ανακάλυψη τους βοηθάει να στεγάσουν τον έρωτά τους και να γίνουν μέλη μιας συνωμοσίας κατά του Κόμματος. Είναι δύο άνθρωποι με τους οποίους ταυτίστηκα και ένιωσα κάθε γκάμα συναισθημάτων με τις περιπέτειες και τις αναποδιές που βιώνουν. Μέσα από την ιστορία τους ξεπηδάνε εκείνες οι μικρές χαραμάδες ελπίδας, υπομονής και ταυτόχρονα αυταπάρνησης για ένα καλύτερο αύριο που έχουν όσοι βιώνουν τέτοιες απάνθρωπες στιγμές. Θα καταφέρουν λοιπόν να γλυτώσουν από το μάτι του Μεγάλου Αδελφού; Θα πέσει επιτέλους η κυβέρνηση;

Το «1984» είναι ένα συναρπαστικό, προφητικό μυθιστόρημα με ανατροπές και ρεαλισμό, γεμάτο ιδέες και συμβολισμούς που συγκροτούν τη σημερινή μας κοινωνία και ταυτόχρονα ένα κείμενο σφιχτοδεμένο, ανατρεπτικό, γεμάτο αγωνία και εκπλήξεις που με καθήλωσε ως το τέλος, ένα φινάλε που με γέμισε απαισιοδοξία και στενοχώρια, κατάλαβα όμως πως τα πάντα είναι στο χέρι του ανθρώπου κι έτσι, έστω και κάτι λίγο να αλλάξει ο καθένας μας στη ζωή του και στη συμπεριφορά του ίσως να μη φτάσουμε σε τέτοιο απελπιστικό σημείο αστυνόμευσης και τρομοκρατίας. Η διασκευή του σε κόμικ τονίζει ιδιαίτερα αυτήν την εναλλαγή μεταξύ αισιοδοξίας και απογοήτευσης: αν και το σχέδιο είναι κατά βάση ασπρόμαυρο, σε ελάχιστες περιπτώσεις μπαίνει χρώμα, κυρίως κίτρινο, αλλάζοντας με ιδιαίτερο τρόπο τα γεγονότα. Αγάπησα τον τρόπο που αποδόθηκε η προσωπική επανάσταση του Γουίνστον και της Τζούλια, μιας και τα χρώματα σκούραιναν όσο κορυφωνόταν η ένταση και αργότερα άρχισαν να αποχρωματίζονται ξανά ως το ασπρόμαυρο της αφήγησης. Εκπληκτικές σκιάσεις, ενδιαφέρουσες οπτικές γωνίες και προοπτικές, ποικίλες αποτυπώσεις και απεικονίσεις, αδρές γραμμές, ρεαλισμός, σκληρά πρόσωπα, ολοσέλιδες εικόνες και μικρότερα καρέ, όλα τους ζωντανεύουν με σεβασμό στο κείμενο τις λεπτομέρειες του δυστοπικού κόσμου όπου ζει ο Γουίνστον Σμιθ. Αν το 1984 θεωρείται σκληρό, η κόμικ εκδοχή του είναι ακόμη πιο ωμή.