Μεγαλόχωρα, Μοριάς, Νοέμβρης 1819

Με λένε Κάρλο Μοντέλα. Γράφω γιατί δεν ξέρω αν αύριο θα είμαι ζωντανός. Είμαστε κλεισμένοι τρεις μέρες τώρα μέσα στο κάστρο του μπέη κι απόξω οι Οθωμανοί με τις μπομπάρδες τους και όλο το γενιτσαριό χαλούν τον κόσμο. Με μεγάλη δυσκολία τούς σταματάμε πια. Το κάστρο απ’ τα τόπια έγινε σαν κουρελού μπαλωμένη, τρύπες χάσκουν παντού κι ο κόσμος μαζεύει δοκάρια και πέτρες να μπαλώσει. Σκόνη, γκρεμίσματα, αίμα και ουρλιαχτά… Ο Ρήγας, ο αρχηγός μας, τρέχει σε κάθε μέρος, δίνει εντολές κι εμψυχώνει, προσπαθώντας να οργανώσει την άμυνα. Τυχεροί που έχουμε τέτοιον άντρα να μας οδηγάει, οι ελπίδες μας σ’ αυτόν…
Σταματώ για σήμερα, ακούω έξω άναψε ξανά το τουφεκίδι, πάω στα ψηλά μπεντένια να πιάσω το πόστο μου.

Μέσα σ’ ένα σεντούκι που στεκόταν ανέγγιχτο εδώ και πολύ καιρό, σε μια αποθήκη ενός αρχοντικού της Βενετίας, βρέθηκαν τα χειρόγραφα που πρόκειται να αποκαλύψω. Τα πήρα στα χέρια μου και τα διάβασα. Πολύ γρήγορα κατάλαβα ότι όλα μαζί συγκροτούν μια ιστορία κι ότι δεν πρέπει να μείνουν στα σκοτεινά, αλλά καλό θα ήταν να διαβαστούν. Μου πήρε καιρό να τα οργανώσω, γιατί ήταν αφηγήσεις πολλών ανθρώπων και έπρεπε να μπουν σε μια σειρά και να καθαρογραφούν. Στα σημεία όπου διαπίστωνα κενά πρόσθεσα δικές μου αφηγήσεις, μετά από έρευνα ενδελεχή για τα γεγονότα. Τα όσα παρέθεσα παραπάνω μου κίνησαν το ενδιαφέρον και δείχνουν, πιστεύω, τον χαρακτήρα και το ποιόν του ανθρώπου στον οποίο ανήκουν τα χειρόγραφα, κι η μοίρα θέλησε να φτάσουν σε μένα.