Πρώτη επαφή με τον Zambra και όπως αποδίδει στον εαυτό του τον τίτλο «παιδί της δικτατορίας» γιατί το καθεστώς του Πινοσέτ σημάδεψε τη γενιά του (κατάργηση ατομικών και πολιτικών ελευθεριών, δολοφονίες, φυλακίσεις, κτλπ), από εδώ και πέρα μπορώ να λέω και εγώ ότι ανήκω στα «δικά του παιδιά», γιατί με κέρδισε από την αρχή, αν με σημάδεψε είναι νωρίς να το πω, ίσως όταν διαβάσω και το «Τρόποι Να Γυρίζεις Σπίτι» να μπορέσω να απαντήσω.

Ο Zambra λέει για την αρχή της συγγραφικής του καριέρας: "Δεν θα επέλεγα να γίνω συγγραφέας. Στην πραγματικότητα δεν νομίζω ότι το επέλεξα ποτέ, απλώς ήμουν αναμφισβήτητα χειρότερος σε άλλα πράγματα." Ποιο πλανήτη να ευχαριστήσω που δεν ήταν καλός μηχανικός ή ξυλουργός ή υδραυλικός, ή δε ξέρω τι άλλο!!

«..Πρέπει να τις χρησιμοποιούμε τις λέξεις, κι ας μη μας αρέσουν. Κι αν τις χρησιμοποιούμε αρκετά, μπορεί και ν’αρχίσουν να σημαίνουν κάτι διαφορετικό, μπορεί και να καταφέρουμε ν’αλλάξουμε τη σημασία τους.»…πολλές οι λέξεις που θα άλλαζα, όπως το «πάψε», το «σώπα», «εσύ δε ξέρεις», «έτσι λέω εγώ» και ας σταματήσω εδώ καλύτερα.

Έκανα ένα ταξίδι στον κόσμο των Χιλιανών ποιητών και όχι μόνο και μπορώ να πω ότι μόνο κερδισμένη βγήκα, γιατί τους έψαξα όλους (η μόνη που αγκομαχά είναι η λίστα μου που μεγάλωσε και άλλο)!

Παρελαύνουν οι :Γκονσάλο Ρόχας, Ερνέστο Σάμπατο ( Πρώτο βιβλίο «Το Τούνελ» καμία σχέση με αυτό που μας απασχολεί τελευταία), Ρουμπέν Νταρίο, Ρόκε Ντάλτον, Αμελί Νοτόμπ, Γιασουνάρι Καουαμπάτα, Σαλμάν Ρούσντι, Ενρίκε Λιν, Ραούλ Σουρίτα, Ροντρίγκο Λάιρα, Έμιλυ Ντίκινσον, Μάριο Μπενεντέτι, Σέσαρ Βαγιέχο, Μιγιάν, Γκαμπριέλα Μιστράλ, Βισέντε Ουιδόβρο, Ολιβέριο Χιρόντο, Ντελμίρα Αγκουστίνι, Πάμπλο ντε Ρόκα, Έλιοτ, Σαίξπηρ, Νερούδα, Νίκος Καζαντζάκης, Νικανόρ Πάρα, Ρόμπερτ Κρίλι, Τζων Κένεντυ Τουλ, Βιρτζίνια Γούλφ, Κλαρίσε Λισπέκτορ, Μάριο Λεβρέρο, Ιντέα Βιλαρίνιο, Ρέιμοντ Κάρβερ, Βλαντιμίρ Ναμπόκοφ, Χερμάν Μαρίν, Μαρία Νεγρόνι, Ενρίκε Βίλα-Μάτας, Τσέζαρε Παβέζε, Μαργκερίτ Ντυράς, Χουάν Λουίς Μαρτίνες, Χόρχε Τειγιέρ, Βισουάβα Σιμπόρσκα, Ρολάν Μπαρτ, Βίκτορ Σκλόφσκι, Γιώργο Σεφέρη, Αρόλντο ντε Κάμπος, Τζον Μάξγουελ Κούτσι, Τόμας Μαν, Ρομπέρτο Μπολάνιο..μπορεί να ξέχασα και κάποιον..

«..Μα πως είναι δυνατόν αυτοί οι έλεγχοι διαγωγής, σχεδιασμένοι στο πόδι, πήχτρα στους πλεονασμούς και τις γενικότητες, πραγματικά μεθοδολογικά εξαμβλώματα, να χρησιμοποιήθηκαν – και να συνεχίζουν να χρησιμοποιούνται – για να στιγματίσουν κι εγώ δεν ξέρω πόσες γενιές Χιλιανών παιδιών;..»..το διαβάζω και είμαι ‘γιούχου’ άλλη μια «παιδεία» χαμένη.

Εξαιρετικά ενδιαφέρον το αυστηρό πρωτόκολλο συμπεριφοράς χωρισμένων γονιών..δε θα σας το πω, no spoilers, να το διαβάσετε!!

«..Λένε πως αυτό είναι η ευτυχία: να μη νιώθεις ποτέ ότι θα ’ταν καλύτερα να είσαι αλλού, να μη νιώθεις ποτέ ότι θα ‘ταν καλύτερα να είσαι κάτι άλλο. Ένας άλλος άνθρωπος. Κάποιος πιο νέος, πιο ηλικιωμένος. Κάποιος καλύτερος.»..συμφωνώ με όλα εκτός από το τελευταίο, γιατί εγώ θέλω να γίνομαι συνέχεια καλύτερη για εμένα, με τα δικά μου πρότυπα όχι για να χωρέσω στα καλούπια των άλλων.

Δε ξέρω αν κάποιος άλλος θα μπορούσε να συνδυάσει σε ένα βιβλίο σεξ (μη σας ξινίζει η λέξη, τίποτα πρόστυχο εδώ), αυνανισμό, σχέση γονιού-παιδιού-πατριού, χωρισμό, πατριαρχικό καπιταλισμό, απώλεια, ζήλεια, αυτοκριτική, εξερεύνηση εκ των έσω, έρωτα, ποίηση όπως το κάνει ο Σάμπρα σε αυτό το βιβλίο.

«..Είναι καλύτερα να γράφεις απ ‘το να μη γράφεις. Η ποίηση είναι ανατρεπτική γιατί σε εκθέτει, σε κάνει κομμάτια. Τολμάς να μην εμπιστεύεσαι το ίσιο τον εαυτό σου. Τολμάς να απειθαρχείς στα πάντα. Να απειθαρχείς στον ίδιο σου τον εαυτό: αυτό είναι το πιο σημαντικό. Είναι κεφαλαιώδες..»..και αυτή είναι η αλήθεια!

«Υπάρχει ποίηση μετά το Άουσβιτς;», ρώτησε ο Αντόρνο και κάπου διάβασα την πιο όμορφη απάντηση Του Βαγγέλη Γέττου, «Ποίηση, τέχνη, δημιουργία, δεν μπορεί παρά να υπάρξει. Είναι το πυρηνικό όπλο των ανθρώπων στους καιρούς της επίπλαστης ειρήνης.»

https://www.youtube.com/watch?v=NqvlxHycmlQ

«Σκοτεινή πλευρά της καρδιάς», ταινία του Σουμπιέλα, ένας ύμνος στον ‘Ερωτα, πλημμυρισμένη από την ποίηση των Αργεντίνων ποιητών Juan Gelman, Oliverio Girondo και του Ουρουγουανού Mario Benedetti. Αναφέρεται στο βιβλίο και ταιριάζει με το πνεύμα, γιατί και ο Χιλιανός ποιητής είναι ένας ύμνος που ενώνει τον έρωτα με την ποίηση, τη ζωή με τη λογοτεχνία.

«Για να μην είσαστε οι βασανισμένοι σκλάβοι του Χρόνου,

μεθύστε, μεθύστε χωρίς διακοπή!

Με κρασί, με ποίηση ή με αρετή, όπως σας αρέσει.» (Μποντλέρ)

..ας μεθύσουμε λοιπόν..