Εδώ δεν χωράν ούτε οι μεσοβέζικες σιωπές ούτε τα ψευτίσματα των επετειακών ρητορειών. Ο Παύλος Μελάς, μπαίνει στο εικονοστάσι του νεοελληνισμού ερήμην της πολιτικής και πνευματικής ηγεσίας. Και μπαίνει ξιφήρης, (εν ξιφήρεις θα έλεγε ο Θεόφιλος σε μας τους ακάτεχους από λεβεντιά), μπαίνει με το σπαθί του, δηλαδή με τον τρόπο των Κλεφτών. Δεν ξέρω αν υπάρχει αρχοντόπουλο πιο δικό μας, αλλά τον έκλαψαν με μαύρο δάκρυ τον Παυλάκη όχι μόνο κορίτσια από την Καστοριά κι απ\' τη Μακεδονία, όχι μόνο οι Μακεδόνες δηλαδή αλλά και οι πανέλληνες. που δεν είχαν τρόπο να πουν το μαύρο μαντάτο στην Παύλαινα -αλλά και στους εαυτούς τους:
Από την άλλη τί σόι καπετάνιος ήταν αυτός, ο απ\' αλλού φερμένος, που αντί να μακελεύει δεξιά κι αριστερά, γύρναγε μουσκίδι ξενηστικωμένος στις κακοτοπιές και γλυκομίλαγε στον κόσμο;
Συνάξαμε -ακουμπώντας, κυρίως, σε κόπους άλλων- τα πεζά, τα ποιήματα, τα τραγούδια (και κάτι λίγα ακόμη), όχι τόσο για να καλυφθεί ένα υπαρκτό βιβλιογραφικό κενό, όσο για να παρηγορηθούμε με τα λιανοκέρια που άλλοι άναψαν (και) για λογαριασμό μας. ΄


ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ:
Πρόλογος: Ν.Δ. Τριανταφυλλόπουλος
Θεόδωρος Ε. Παντούλας, Μιά ὁµιλία κι ἕνα ὑστερόγραφο

ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΚΑΙ ΤΟ ΠΑΛΛΗΚΑΡΙ
Γιῶργος Ἰωάννου, Ὁ Μακεδονικός Ἀγώνας
Ναταλία Π. Μελᾶ, Παῦλος Μελᾶς
Γιῶργος Ἰωάννου, Ὁ θάνατος τοῦ Παύλου Μελᾶ
Νώντας Τσίγκας, Οἱ τέσσερις ταφές τοῦ Παύλου Μελᾶ
Α. Θωµαΐδου, Πάνδηµον Μνηµόσυνον

ΤΑ ΠΕΖΑ
Ἴων Δραγούµης, Ὁ θάνατος τοῦ παλληκαριοῦ
Ἴων Δραγούµης, Ὁ θάνατος ζωή
Πηνελόπη Σ. Δέλτα, Μίκης Ζέζας
Πηνελόπη Σ. Δέλτα, Ὁ πρωτοµάρτυρας
Γεώργιος Μόδης, Τελευταία καί µοιραία πορεία
Γεώργιος Μόδης, Περιπέτειες κεφαλῆς
Γαλάτεια Σαράντη, Τό παλληκάρι τοῦ Παύλου Μελᾶ
Γαλάτεια Σαράντη, Ἡ εἰκόνα τοῦ Παύλου Μελᾶ
Γιῶργος Δέλιος, Δίληµµα
Παῦλος Τσάµης, Ὁ τουρβάς τοῦ Ντίνα
Νίκος Μπακόλας, Ἡ πρώτη νύχτα
Ἀλέξανδρος Κοσµατόπουλος, Τό τέλος τοῦ Παύλου Μελᾶ
Ἠλίας Παπαµόσχος, Ἡ ταφή τοῦ ἥρωος Παύλου Μελᾶ
Ἠλίας Παπαµόσχος, Παραµύθι
Ἀντώνης Ν. Παπαβασιλείου, Ἐπέτειος

ΤΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ & ΤΑ ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ
Στέφανος Δάφνης, Παῦλος Μελᾶς
Ἀριστοµένης Προβελέγγιος, Παῦλος Μελᾶς
Ζαχαρίας Παπαντωνίου, Παῦλος Μελᾶς
Χρῆστος Βαρλάντης, Παῦλος Μελᾶς
Γεώργιος Σουρῆς, Στόν Παῦλο Μελᾶ
Στέφανος Δάφνης, Παῦλος Μελᾶς
Δηµ. Χατζηπαναγιώτου, Τῇ ἑλληνίδι νεότητι. Ἡ διαθήκη τοῦ Μελᾶ
Κωστῆς Παλαµᾶς, Παῦλος Μελᾶς
Ροδόλφος Κράους, Παῦλος Μελᾶς
Κυριάκος Χαραλαµπίδης, Παῦλος Μελᾶς
Ν. Δ. Τριανταφυλλόπουλος, Τοῦ παλληκαριοῦ
Θεόδωρος Ε. Παντούλας, Παῦλος Μελᾶς & Τά τραγούδια

ΕΠΙΜΕΤΡΟ
Νώντας Τσίγκας, Ὁ Ἴων Δραγούµης γιά τόν Παῦλο Μελᾶ
Κωνσταντῖνος Σπ. Τσιώλης, Χειροθεσία φιλοπατρίας