Σε μια εντυπωσιακή συγκριτική μελέτη, ο Jared Diamond μελετά επτά χώρες που κατάφεραν όχι μόνο να επιβιώσουν από κρίσεις που απείλησαν την ύπαρξή τους, αλλά και να αναπτυχθούν απαντώντας στα παρακάτω καίρια ερωτήματα:
Ποια χαρακτηριστικά γνωρίσματα των χωρών αυτών συνέβαλαν στην έξοδό τους από την κρίση;
Υπάρχουν ομοιότητες στη διαχείριση των προσωπικών και των εθνικών αναταραχών;
Ποιους μηχανισμούς διαχείρισης μπορούμε να δανειστούμε από την ψυχοθεραπεία για να ερμηνεύσουμε την άνοδο και την πτώση κάποιων κρατών;
Έχοντας ζήσει για μεγάλα διαστήματα σε πέντε από τις επτά αυτές χώρες και μιλώντας τη γλώσσα τους, ο Diamond είναι σε θέση να παρουσιάσει τα ιστορικά γεγονότα τόσο υπό το πρίσμα των προσωπικών βιωμάτων του όσο και από μαρτυρίες ανθρώπων που σε πολλές περιπτώσεις τα έζησαν από πρώτο χέρι.
Προσθέτοντας και την ψυχολογική διάσταση στη βαθιά γνώση του σε θέματα Ιστορίας, Γεωπολιτικής, Οικονομίας και Ανθρωπολογίας, ο συγγραφέας αποκαλύπτει πώς ένα έθνος ξεπερνά μια δύσκολη περίοδο με τον ίδιο τρόπο με τον οποίο ένα άτομο ξεπερνά μια προσωπική κρίση: εντοπίζοντας το πρόβλημα, κατανοώντας την ευθύνη του ίδιου του ατόμου, ζητώντας βοήθεια από φιλικά προσκείμενα πρόσωπα, ακολουθώντας το παράδειγμα ανθρώπων που πέρασαν αντίστοιχες κρίσεις.

Το αποτέλεσμα είναι ένα έργο με ευρύτατο πεδίο εφαρμογής που φέρει την προσωπική του σφραγίδα περισσότερο από οποιοδήποτε άλλο βιβλίο έχει γράψει μέχρι σήμερα. Τελικά, μπορούμε να διδαχτούμε από τα μαθήματα του παρελθόντος;