«Κανονικοί άνθρωποι» της Rooney Sally

Γιατί ήθελα να διαβάσω αυτό το βιβλίο; Επειδή έχει αποσπάσει τον τίτλο «του λογοτεχνικού φαινομένου της δεκαετίας» ενώ εγώ κατά τη διάρκεια της ίδιας δεκαετίας ήμουν απασχολημένη με το να κάνω οικογένεια, παιδιά και όλα τα συναφή, με αποτέλεσμα να χαθώ τελείως από το σύμπαν της ανάγνωσης. Με λίγα λόγια, ήθελα να καλύψω την «ύλη».

Απλοϊκός λόγος, άνοστο στυλ γραφής, χωρίς «ζουμί», χωρίς ιδιαίτερη παρουσίαση, λες και είναι ένα προσχέδιο. Τους διαλόγους δεν θα τους σχολιάσω καν. Βέβαια, δεν αποκλείω ότι η συγγραφέας διάλεξε επίτηδες μια τέτοια παρουσίαση για να τονίσει την φτωχή γλώσσα της σύγχρονης νεολαίας.

Το μυθιστόρημα αφορά δύο νέους ανθρώπους που πάσχουν από μια οδυνηρή έλξη μεταξύ τους. Ο καθένας τους υποφέρει με τον δικό του τρόπο, αλλά κανείς από τους δύο δεν μπορεί να ανοιχτεί στον άλλον και να μιλήσει με ειλικρίνεια. Από τη μία, συζητάνε για την πολιτική, τα φιλοσοφικά ζητήματα, τη λογοτεχνία, από την άλλη όμως όταν πρόκειται για τα δικά τους συναισθήματά, αδυνατούν να μεταφέρουν τα στοιχειώδη μηνύματα ο ένας στον άλλον. Αληθεύει ότι οι ισχυρότεροι δεσμοί διαλύονται επειδή οι άνθρωποι απλά δεν μιλούν. Πέφτεις στην παγίδα και νομίζεις ότι ο άνθρωπός σου σε καταλαβαίνει, σε ξέρει, διαβάζει τις σκέψεις σου, θα τα καταλάβει όλα μόνος του! Όχι, δεν θα καταλάβει, δεν λειτουργούν έτσι οι σχέσεις.

Ποιος είναι ένας κανονικός άνθρωπος; Υπάρχει άραγε η αντικειμενική κανονικότητα; Έχουμε τον Κόνελλ, έναν έφηβο από φτωχή οικογένεια που θέλει απεγνωσμένα να είναι ένας καλός, συμπαθητικός και φυσιολογικός νεαρός για όλους. Έχουμε τη Μαριάν, μια εκκεντρική διανοούμενη δεσποινίδα από πλούσια μα προβληματική οικογένεια που ονειρεύεται να είναι ένα γλυκό, αγαπημένο και κανονικό κορίτσι, όμως καταλήγει να παίζει το ρόλο του θύματος, και το πιο θλιβερό είναι ότι της αρέσει αυτός ο ρόλος. Ήθελαν να είναι «κανονικοί», ο καθένας με τον δικό του τρόπο, αλλά ποτέ δεν κατάλαβαν ότι αυτός ο δρόμος οδηγεί σε αδιέξοδο, και ως εκ τούτου δεν προχωράνε πουθενά σε όλο το μυθιστόρημα, και μαζί τους βασανίζονται και οι καημένοι αναγνώστες. Είναι δυο άνθρωποι που πάλεψαν για να γίνουν κανονικοί́ χωρίς να παλέψουν όμως ιδιαίτερα…

Το μυθιστόρημα επιδιώκει να εγείρει ζητήματα ανισότητας στην κοινωνία, κατάθλιψης, ενδοοικογενειακής βίας, ακόμη και αυτοκτονίας. Αυτά τα θέματα είναι ενδιαφέροντα από μόνα τους, αλλά όχι σε αυτό το βιβλίο.

Δεν θα ήθελα τέτοια έργα να χαρακτηρίζουν μια ολόκληρη γενιά.

Εν κατακλείδι, για μένα η Sally Rooney απέχει πολύ από ένα φαινόμενο και το μυθιστόρημα «Κανονικοί άνθρωποι» απέχει πολύ από ένα αριστούργημα, του λείπουν αρκετές πινελιές...