Στα πλαίσια του μαθήματος "Περιφερειακή πολιτική και τουρισμός", που μου έγινε η τιμή της ανάθεσης από το τμήμα της Δημόσιας Διοίκησης του Παντείου Πανεπιστημίου, μετά και από διάλογο με τους φοιτητές μου, αποφάσισα ν’ ασχοληθώ γενικότερα με την ουσία και ιστορική εξέλιξη του τουριστικού φαινομένου.

Θέλησα να ερευνήσω τα ιστορικά δεδομένα και να δώσω μια συνολική εικόνα με χρονολογική σειρά της διαμόρφωσης και εξελικτικής πορείας του τουρισμού στις διάφορες χώρες, από το 1500 π.Χ. που έκανε για πρώτη φορά την εμφάνισή του μέχρι και σήμερα.

Στην παρούσα μονογραφία εξετάζω επίσης το εννοιολογικό περιεχόμενο και τη φύση του τουρισμού, τα αίτια που παρακινούν τους ανθρώπους να επισκεφτούν τους διάφορους τουριστικούς προορισμούς και γενικά το τουριστικό φαινόμενο στο σύνολο του.

Κατά την πορεία της έρευνας διαπίστωσα πόσο πολλοί είναι οι παράγοντες εκείνοι -οικονομικοί, ψυχολογικοί, πολιτικοί, κοινωνικοί- που συνετέλεσαν στη διαμόρφωση και ανάπτυξη του τουρισμού σε ολόκληρο τον κόσμο. Παρατήρησα επίσης, ότι η απαρχή της θεαματικής, στην κυριολεξία, ανάπτυξης του τουρισμού διεθνώς συμπίπτει με την ανασυγκρότηση της Ευρώπης μετά τις καταστρεπτικές συνέπειες του Β’ παγκόσμιου πολέμου. Κατά τους νεώτερους χρόνους, χάρη στη βελτίωση των όρων εργασίας και αμοιβής των εργαζομένων και κατά συνέπεια την αύξηση του κατά κεφαλήν εισοδήματος, στην εντυπωσιακή ανάπτυξη της τεχνολογίας, στην άνοδο του μορφωτικού επιπέδου των λαών, στη βελτίωση και επέκταση των μέσων μεταφοράς, καθώς και στην τεχνολογική εξέλιξη των μέσων μαζικής επικοινωνίας συντελέστηκε το θαύμα της αλματώδους ανάπτυξης των τουριστικών επιχειρήσεων και του τουρισμού γενικά.

Ένα μεγάλο μέρος εξάλλου της παρούσας εργασίας αναφέρεται στη διάκριση των επί μέρους μορφών του τουρισμού καθώς και την ανάπτυξη των εναλλακτικών μορφών αυτού.

Διαπίστωση επίσης της μελέτης μου αυτής είναι ότι η ανάπτυξη του τουρισμού σ’ έναν τόπο, που μέχρι πριν λίγα χρόνια, είχε αποκλειστικά οικονομικές συνέπειες, κατά κανόνα θετικές, σήμερα με την επελθούσα θεαματική τουριστική ανάπτυξη δημιουργήθηκαν προϋποθέσεις, ώστε να μπορούμε να ισχυριστούμε ότι ο τουρισμός είναι ένα κοινωνικό φαινόμενο με ευρύτερες διαστάσεις και πολλές και ποικίλες επιδράσεις τόσο θετικές, όσο και αρνητικές.

Ιδιαίτερος λόγος γίνεται τέλος, όπως είναι φυσικό, για την εμφάνιση ανάπτυξη και εξέλιξη του τουρισμού στην Ελλάδα και την εκδηλωθείσα μέριμνα και ευαισθητοποίηση για την υπαγωγή του τουρισμού υπό κρατική προστασία και παρακολούθηση, καθώς και για το οργανωτικό πλαίσιο που αφορά τον τουρισμό της Ελλάδας γενικότερα.

Τελειώνοντας το σύντομο αυτό πρόλογο, εκφράζω την ευχή να επιτευχθεί ο στόχος της εργασίας μου, να συμβάλω δηλαδή κι εγώ στο μέτρο των δυνατοτήτων μου, τόσο γενικά στην παρουσίαση διερεύνηση του τουριστικού φαινομένου, όσο και στην προσφορά ενός βασικού διδακτικού βοηθήματος στους φοιτητές μου, αλλά και σε όσους σχετίζονται άμεσα ή έμμεσα με τον τουρισμό.

ΒΕΝΕΤΣΑΝΟΠΟΥΛΟΥ Γ. ΜΑΡΩ