Ο κος Καλπουζος πραγματικα ασχολειται με την τεχνη του λογου!

Γιάννης Καλπούζος-Εράν-Εκδόσεις Ψυχογιός

Γράφει η Μάγδα Παπαδημητρίου-Σαμοθράκη

Παρά τον εγκλεισμό, κατάφερε να φτάσει στα χέρια μου το «Εράν-Βυζαντινά Αμαρτήματα», το νέο βιβλίο του αγαπημένου συγγραφέα χιλιάδων φανατικών αναγνωστών Γιάννη Καλπούζου. Δε χρειάζεται πια να περιμένουμε να διαβάσουμε την υπόθεση του κάθε βιβλίου του ή να δούμε το εξώφυλλο για να μας ελκύσει να το αγοράσουμε. Το έχει αποδείξει ότι κάθε βιβλίο του είναι καλύτερο από το προηγούμενο. Για μένα είναι δύσκολο πια να ξεχωρίσω. Με ένα όμορφο εξώφυλλο, σε βυσσινί χρώμα που παραπέμπει στο Βυζάντιο. Το επέλεξα όταν ρωτήθηκαν οι αναγνώστες από τις εκδόσεις Ψυχογιός. Σχολαστικός ερευνητής της κάθε ιστορίας που αναβιώνει, φέρνοντας στο φως σπάνια και άγνωστα γεγονότα της ιστορίας μας, τα δίνει ζωή, τα παντρεύει με τον μύθο και μας διδάσκει. Όχι μόνο την ιστορία εκείνης της περιόδου, που πολλοί μπορεί να αγνοούν, αλλά και αξίες, αρχές και ιδανικά που μέσα από τις 593 σελίδες του, καταφέρνουν να καθηλώσουν. Ποιητής και γλωσσοπλάστης, εκτός από δεινός μυθιστοριογράφος, μας ταξιδεύει με τον πλούτο της γλώσσας μας, που δυστυχώς δεν γνωρίζουμε. Ποτισμένος βαθιά με την ομορφιά της γλώσσας μας, αποδεικνύει διαβάζοντας το, πόσο φτωχοί λεκτικά είμαστε και όταν διαβάζουμε ένα τέτοιο αξιόλογο βιβλίο, το θεωρούμε εξιδανικευμένο, νομίζοντας ότι ο συγγραφέας έψαξε να το στολίσει με πλουμιστές λέξεις. Παίζει με τις λέξεις, πλάθει και ερμηνεύει πίσω από αυτές. Καταλαλιά, αστραπόβροντα του πόθου, χθαμαλός λόφος, φλογάτη πανσέληνος, αγλάισμα, αισθησιακός πόλεμος, χειρολαβές του ονείρου, μιμαρεία, γλυκασμοί της φύσης και πολλές-πολλές άλλες, μου έκαναν το ταξίδι πιο ευχάριστο. Πλέκει το Βυζάντιο, τις εικονομαχίες, με τα ήθη και έθιμα της εποχής, τη θέση της γυναίκας, μας γνωρίζει τα επαγγέλματα, μας μιλά για μια κοινωνία άγνωστη στους περισσότερους. Δολοπλοκίες, μηχανορραφίες των αυτοκρατόρων, εικόνες καθημερινότητας της τότε Αθήνας, της Κωνσταντινούπολης, η θέση των δούλων, των παλλακίδων, η εξαγορά ανθρώπων και συνειδήσεων. Μας δίνει την εικόνα ενός άλλου Βυζαντίου που δε διδαχτήκαμε στα σχολεία. Όπως τις μάχες μεταξύ εικονομάχων και εικονολατρών και τις φριχτές συνέπειες τους. Το μυθιστόρημα εκτυλίσσεται το δεύτερο μισό του 8ου αιώνα και οι τόποι είναι η Κωνσταντινούπολη, η Αθήνα και η Θράκη. Ο Υάκινθος και η Λυγινή είναι δυο από τους πρωταγωνιστές της μυθοπλασίας του και γύρω από αυτούς κινούνται δευτερεύοντες που η θέση τους είναι εξίσου σημαντική μέσα στην πλοκή. Όπως ο κακός και εκδικητικός Ερμάς, ο δούλος Κιτίν, ο Αρκάδιος, η θεατρίνα Γοργονία, ο πατρίκιος Φωκάς με την ομάδα των Λεόντων, ο μαύρος ευνούχος Αράν, η δούλα Κομιτώ, η Κύνθια και μια πλειάδα άλλων ηρώων. Το ζευγάρι είναι θύμα του διωγμού που εξαπέλυσε ο αυτοκράτορας Λέων Γ΄, εναντίον του μοναχισμού και της λατρείας των εικόνων. Τότε τα μοναστήρια ξεφύτρωναν σαν μανιτάρια, συγκεντρώνοντας τεράστιο πλούτο, ενώ ο μοναχισμός ήταν το πρόσχημα για να αποφεύγουν οι νέοι την στράτευση. Στη σελίδα 57 μας περιγράφει τη μοναχική ζωή της εποχής που μόνο φρίκη μπορεί να νιώσει κάποιος. Όπως ότι η ηγουμένη χαστούκιζε τις τεμπέλες καλόγριες και τις ζωηρές και τις επέβαλε τιμωρίες. Ακόμη και στα κοριτσάκια τριών ή τεσσάρων χρονών που οι γονείς τους τα έστελναν για να ακολουθήσουν τη μοναχική ζωή. Ο Ροδανός είναι το τρίτο πρόσωπο, το αγγελοπρόσωπο, ριψοκίνδυνο, που μου άρεσε πολύ, με συγκίνησε αλλά και με προβλημάτισε. Γράφει στη σελίδα 426 ¨Γιατί να κατέχει τόση ισχύ η εικόνα μας; Γιατί να ταυτίζεται με την ύπαρξη μας και να τη καθορίζει; Πως μπορούμε να λυτρωθούμε από τα δεσμά της; Γιατί να κατακρημνίζεται όταν φθείρεται το κάλλος του;».«Κεντά» πολύ αριστοτεχνικά τους ήρωες, τους διαχειρίζεται με ιδιαίτερη συμπεριφορά όποτε αυτός κρίνει σκόπιμο. Μας θυμώνει με τις συμπεριφορές τους αλλά και μας λυπεί Γύρω από αυτούς τους ήρωες και το μυστήριο του Ιερού Στιχαρίου, ο αναγνώστης θα ζήσει στην αποκορύφωση τον Έρωτα μέσα από την ποιητική γραφή του συγγραφέα αλλά και το Βυζάντιο, άγνωστο τελικά στους περισσότερους Όποιος γνωρίζει τη γραφή του θα δει και τις δικές του θέσεις για τον έρωτα, τον θάνατο, την ευθύνη αλλά και την οικογένεια που θα τον προβληματίσουν. Αφήνει έκπληκτο τον αναγνώστη η λεπτομέρεια κάνοντας τον συμμέτοχο, βιώνει την εποχή, αναπνέει,γεύεται τα φαγητά της, περπατά στους δρόμους των ηρώων, μπαίνει στα καπηλειά, στα μιμαρεία, γιορτάζει μαζί τους. Αλλά γνωρίζει και την τότε συμπεριφορά των κατοίκων, όταν ρεζιλεύονται οι μοιχαλίδες σε κοινή θέα. Τριτοκοσμική και σκληρή εικόνα για τη σημερινή κοινωνία.«Επί του όνου… καβαλίκευε ανάστροφα το δύστυχο πλάσμα, η..., η οποία προκειμένου να μην πέσει, κρατιόταν από την ουρά του. Τα μαλλιά της ήταν ψαλιδισμένα ακανόνιστα και φέγγιζε εδώ κι εκεί το λευκό του δέρματος. Στο σημείο όπου κάποτε υπήρχε η μύτη της έχασκε κατακόκκινη ουλή, διακρίνονταν τα πρησμένα χείλια της και μώλωπες σε όλο το μούτρο της.». Τα συναισθήματα μέχρι την τελευταία σελίδα ανατρέπονται όπως και η πλοκή, ώστε να αφήσει στο τέλος το άρωμα ενός λογοτεχνικού κοσμήματος. Δεν θέλω να μακρηγορήσω γιατί θα χαθεί η μαγεία της ανάγνωσης. Καλοτάξιδο να είναι Γιάννη Καλπούζο και καλή ανάγνωση!

Σελ.50. «Ο λαός είναι καπνός και παρασύρεται όπου φυσά ο αέρας..."

Σελ.529 «Άμα κρατιέται ο άνθρωπος γαντζωμένος στο εγώ του, μόνο σύντροφο έχει τον ίσκιο του. Δεν δένεται με καμιά ξένη καρδιά»