Μια σειρά από τελετουργικές δολοφονίες, που έχουν τη βάση τους στη σκανδιναβική μυθολογία, γεμίζουν φόβο και τρόμο τον Επιθεωρητή Άντερς Οικονομίδη και την ομάδα του. Ποιος υποδύεται το ντράουγκρ και γιατί γυρεύει εκδίκηση; Τι συνέβη στο παρελθόν και ποια είναι η σύνδεση μεταξύ των νεκρών; Έχει σχέση όμως αυτό το έγκλημα με τους εμπρησμούς των εκκλησιών που ξέσπασαν στην περιφέρεια ή ακόμη χειρότερα με το μουσικό κίνημα black metal και ίσως με τον σατανισμό;

«Η σκιά» είναι άλλο ένα συναρπαστικό μυθιστόρημα με ήρωα τον Άντερς Οικονομίδη που εξισορροπεί ανάμεσα στην ταχύτητα και την αγωνία ως προς την επίλυση της υπόθεσης και στις προσωπικές ιστορίες των μελών της ομάδας του επιθεωρητή. Ο συγγραφέας επικεντρώνεται κυρίως στις εξελίξεις και τις ανακρίσεις που επιφέρουν τα πτώματα που ανακαλύπτονται, οδηγώντας με σε θεματικά μονοπάτια που σπάνια (τουλάχιστον ως τώρα) έχω συναντήσει σε ελληνική λογοτεχνία: black metal μουσική, σκανδιναβική μυθολογία, παγανισμός, σέχτες. Εκτός τούτων όμως η πορεία της ιστορίας οδηγεί και σε πιο οικεία θέματα, όπως η ενδοοικογενειακή βία, τα εμπόδια ενός γάμου, κρίσιμες οικογενειακές σχέσεις και άλλα, ζητήματα που με προβλημάτισαν και με συγκίνησαν όσο περίμενα με αγωνία να αποκαλυφθεί ο δολοφόνος. Μονοπάτια που ίσως δεν επιφέρουν τη λύση αποκαλύπτουν ενδιαφέρουσες ρεαλιστικές ιστορίες και εκτείνονται τόσο όσο χρειάζεται, χωρίς να γεμίζουν άνευ λόγου τις σελίδες του βιβλίου. Η ματιά του Βαγγέλη Γιαννίση τυλίγει και πάλι με ενδιαφέρον και αγάπη ανθρώπους που έχουν προβλήματα στην καθημερινότητά τους και η γραφή του τους ζωντανεύει με θετικά λογοτεχνικά γνωρίσματα που σπάνια συναντάει κανείς στο αστυνομικό είδος.

Ο Επιθεωρητής της Αστυνομίας του Έρεμπρο Άντερς Οικονομίδης είναι παντρεμένος με τη Λίσμπεθ κι έχουν ένα γιο, τον εντεκάχρονο πλέον Γιάννη. Έχει παραδεχτεί τα ψυχολογικά του προβλήματα στη γυναίκα του, έχει αρχίσει να κάνει προόδους με την ψυχοθεραπεύτρια Τία Ραπς που γνωρίσαμε στο «Κάστρο» κι έχει αλλάξει κάποιες στρεσογόνες συνήθειες, στράφηκε μάλιστα στο διάβασμα κι έχει σταθεί τυχερός που πέτυχε το κατάλληλο πρόσωπο στη δημοτική βιβλιοθήκη της πόλης, μιας και η υπάλληλος τον καθοδηγεί βήμα προς βήμα μέσα από κατάλληλες αναγνωστικές επιλογές. «Η επαφή με μια νέα, καλύτερη πραγματικότητα ίσως τον έβαζε σε πειρασμό να εγκαταλείψει εκείνη στην οποία ζούσε αναπόδραστα» (σελ. 95), αυτός ήταν ο αρχικός του φόβος, σύντομα όμως είδε τα οφέλη της ανάγνωσης! Χωρίς να φτάνει στα όρια που τον έχουμε γνωρίσει στα προηγούμενα βιβλία, η κοσμοθεωρία του εξακολουθεί να τον συντροφεύει ενώ ο τρόπος δολοφονίας των θυμάτων καταφέρνει να του αφαιρέσει λίγο ακόμη ανθρωπισμό και να του προξενήσει φόβο, παρά τα πολλά χρόνια υπηρεσία του στο Σώμα: «Εκτός κι αν αυτή ήταν η κανονικότητα της ανθρώπινης φύσης, η βία, και με κάποιον τρόπο ο άνθρωπος είχε καταφέρει να ξεγελάσει για μερικές χιλιάδες χρόνια το βασικό του ένστικτο δημιουργώντας κοινωνίες» (σελ. 170).

Στη «Σκιά» έχουμε μια πολύ τρυφερή εξέλιξη στην προσωπική ζωή του Επιθεωρητή, όταν η Λίσμπεθ του ανακοινώνει κάτι που δεν ήξερε και μας απασχόλησε στο προηγούμενο βιβλίο, τον «Χορό των νεκρών». Πάνω που αναρωτιόμουν τι συνέβαινε μεταξύ τους, η είδηση έσκασε σα βόμβα ενώ ταυτόχρονα η Λίσμπεθ αρχίζει να βγαίνει πιο έντονα στο προσκήνιο, να αποκτά έναν σχεδόν πρωτεύοντα ρόλο στο μυθιστόρημα. Έμαθε από τα λάθη της, βίωσε τον μεγαλύτερο κίνδυνο της ζωής της ενάμιση χρόνο πριν, στον οποίο εκτέθηκε κι ο γιος τους, και τώρα είναι έτοιμη να προχωρήσει μαζί με τον άντρα της και να κάνει τα πάντα για να τον τραβήξει από την αχόρταγη δίνη της δουλειάς του: «Είσαι ο Αχαάβ, Άντερς. Και κάποτε θα πρέπει να μάθεις ν’ αφήνεις την άσπρη φάλαινα να φύγει προτού σε σκοτώσει» (σελ. 304). Στο τέλος του μυθιστορήματος οι δυο τους έχουν μια απόλυτα ειλικρινή συζήτηση, ρίχνουν τις μάσκες και μου δείχνουν μέσα από έναν λιτό και παραστατικό διάλογο πόσο αληθινά δεμένοι και αγαπημένοι είναι. Η κοινή τους απόφαση για το μέλλον βάζει την πραγματικότητα στις σωστές της βάσεις!

Μέρος των ερευνών οδηγεί τον Άντερς και πάλι στα μονοπάτια των ναρκωτικών που διαφεντεύονται σχεδόν απόλυτα από τους Ρώσους, παρ’ όλο που δέχτηκαν ισχυρό πλήγμα μετά τη δολοφονία του βαρόνου Γιόχαν Λινέ ή «Αόρατου» που διαδραματίστηκε στα προηγούμενα βιβλία της σειράς. Πέρασε αρκετός καιρός για να αρχίσουν οι Ρώσοι να βγαίνουν από το καβούκι τους ξανά και να οδηγηθούν σε μια άτυπη ομερτά ανάμεσα στη Δίωξη και αυτούς ώστε να συνεχίσουν τις δουλειές τους ανενόχλητοι, έστω και με χαμηλή συγκριτικά δραστηριότητα. Άλλο μονοπάτι οδηγεί στην black metal σκηνή που με σύμβολα και μακιγιάζ δημιουργεί μια παγανιστική ατμόσφαιρα, την οποία πολλοί συγχέουν με τον σατανισμό. Τα σύμβολα που χρησιμοποιούν στα τατουάζ προέρχονται από τη σκανδιναβική μυθολογία και όλη η ατμόσφαιρα απεκδύεται, μιας και μιλάμε για ένα καλά στημένο σκηνικό μαυρίλας και θανατίλας χωρίς περαιτέρω επιδιώξεις.

Συγκινητικό και απόλυτα ρεαλιστικό είναι το περιστατικό που αφορά ενδοοικογενειακή βία, μιας και ο συγγραφέας διαλέγει προσεκτικά τις λέξεις που θα σχηματίσουν τη σκληρή αλήθεια που αφορά τη γυναίκα που τη δέρνει ο άντρας της αλλά δε φεύγει από το πλάι του. Τρεις είναι οι προτάσεις που σχηματίζουν την επίπλαστη πραγματικότητα: «Μου λείπουν οι μελανιές που μου άφηνε. Μερικές μελανιές στα χέρια ή στα πόδια ήταν καλύτερες από τη μοναξιά. Έπειτα από κάθε χτύπημα ερχόταν το χάδι» (σελ. 269). Τέτοιες περιπτώσεις πάντα θα τραβούν το ενδιαφέρον μου, πάντα θα με συγκινούν, απλώς ήρθα επιτέλους αντιμέτωπος με την πραγματικότητα που υποθάλπουν οι γυναίκες στο μυαλό τους όταν βιώνουν μια τέτοια τραγική κατάσταση. Όντως, πρέπει να έχεις απίστευτη δύναμη για να καταρρίψεις η ίδια αυτήν την επίπλαστη ανάγκη και στάση ζωής.

Ως προς την αξιόλογη ομάδα που έχει συγκεντρωθεί γύρω από τον Οικονομίδη, συναντάμε τους ήδη γνωστούς Γιούσι Αλεξάντερσον, ιατροδικαστή και επικεφαλής του Εγκληματολογικού Τμήματος της Αστυνομίας του Έρεμπρο, Σέλμα Μοντίν, αρχηγό της αστυνομικής διεύθυνσης της περιφέρειας του Μπερσλάγκεν, επιθεωρητή Μπόζινταρ Τζατζάνοβις, επικεφαλής του Τμήματος Εγκλημάτων της Αστυνομίας του Έρεμπρο και Κρίστερ Μπγέρλινγκ, καθηγητή ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο Στοκχόλμης, με εκπαίδευση στο FBI και ειδίκευση στους κατά συρροή δολοφόνου. Σε αυτούς προστίθενται δυο εξίσου ενδιαφέρουσες προσωπικότητες, ο αρχιφύλακας Σεμπάστιαν Χολμ, ενάμιση χρόνο τώρα νέος συνεργάτης του Οικονομίδη και η επιθεωρήτρια Άριελ Ριβέρα, «σκληρή, παρά το μικροκαμωμένο και φαινομενικά εύθραυστο σουλούπι της» (σελ. 19). Ο πρώτος είναι τοπικιστής και ρατσιστής, με τεκμηριωμένα κατ’ εκείνον επιχειρήματα κατά των ξένων και του τρόπου που απομυζούν τα προνόμια της Σουηδίας και σύντομα μαθαίνουμε για ένα τραγικό οικογενειακό του πρόβλημα ενώ η δεύτερη είναι μια ιδιαίτερη προσωπικότητα που αποκαλύπτεται σταδιακά και δένεται αναπάντεχα με το Έρεμπρο που επέλεξε να συνεχίσει τη ζωή της: «Φιλόξενο αλλά ταυτόχρονα απειλητικό, πότε καθάριο, πότε λασπωμένο, έκρυβε καλά τα μυστικά του κάτω από την επιφάνεια» (σελ. 81). Τη γυναίκα αυτή ομολογώ πως δεν έχω αποφασίσει ακόμη αν τη συμπαθώ ή όχι, μιας και είναι σαφέστατα κατά του εγκλήματος όμως έχει τόσο μπερδεμένο συναισθηματικό κόσμο, τόσο έντονο παρελθόν που θέλω λίγο χρόνο ακόμη μαζί της.

«Η σκιά» είναι άλλο ένα συναρπαστικό αστυνομικό και κοινωνικό μυθιστόρημα, γεμάτο αγωνία, εκπλήξεις και ανατροπές, πρωτότυπα θέματα, συγκινητικά οικογενειακά και ψυχολογικά ζητήματα που μου χάρισε συναρπαστικές ώρες ανάγνωσης, ένα ικανοποιητικό και λυτρωτικό τέλος μα πάνω απ’ όλα άφθονη τροφή για σκέψη πάνω σε ζητήματα που πάντα θα απασχολούν τους ανθρώπους στον οικογενειακό, ερωτικό και επαγγελματικό τους τομέα.