Το βιβλίο του Δρ. Χαραλάμπου Γ. Χάρη, το γένος Μαρδά και Κρουσουλούδη (Πατσελύκου) με τον τίτλο "Σκλαβιά - Θολοποτάμι. Ένα ειδυλλιακό μέρος της Χίου - Ιστορία και Άνθρωποι - Αναμνήσεις από την παιδική μου ηλικία", συμπληρώνει δύο κενά που αφορούν μια από τις πιο όμορφες και ιστορικές τοποθεσίες της Χίου, τα Σκλαβιά, κοντά στο Θολοποτάμι.
Το πρώτο μέρος του βιβλίου περιγράφει επιστημονικά, αλλά με απλό τρόπο την ιστορία των Σκλαβιών και της γύρω περιοχής, από τα αρχαία ως τα βυζαντινά, μεσαιωνικά και νεότερα χρόνια. Καταγράφονται τα σπουδαία μνημεία και η ιστορία τους και παραθέτονται αρχιτεκτονικά σχέδια για την κατανόηση τους.
Το δεύτερο μέρος αποτελεί και την πιο επίπονη και χρονοβόρα εργασία του συγγραφέα, καθώς καταγράφονται οι οικογενειακές ρίζες των κατοίκων. Οι άνθρωποι, δηλαδή, που ζούσαν στα Σκλαβιά - Θολοποτάμι από τα τέλη του 1800 και οι απόγονοί τους μέχρι σήμερα, είτε κατοικούν στο χωριό και τη Χίο, είτε στο εξωτερικό και συγκεντρώνονται ενδιαφέρουσες πληροφορίες για τη ζωή τους.
Στο τρίτο μέρος ο συγγραφέας με λυρισμό καταγράφει τις αναμνήσεις του από την όμορφη περιοχή των Σκλαβιών, όπου μεγάλωνε με την οικογένειά του. Με γραφικότητα παρουσιάζονται η καθημερινότητα και οι άνθρωποι που ζούσαν στα Σκλαβιά και δούλευαν στα ωραία περιβόλια με τα άφθονα τρεχάτα νερά τους, αλλά και τα ιστορικά γεγονότα και συγκυρίες που επήλθαν και ερήμωσαν την περιοχή, και ανάγκασαν την οικογένεια του συγγραφέα να μεταναστεύσει.

Κι όπως γράφει και ο ίδιος ο συγγραφέας,
"Πάντοτε ήθελα να γνωρίζω για την καταγωγή μου. Ένοιωθα την ανάγκη να αναζητήσω τις ρίζες μου και να μάθω για τους προγόνους μου. Η Ιστορία για μένα είναι σημαντική και η ιστορία της οικογένειάς μου ήταν κάτι που πάντα ήθελα να γνωρίσω και να περάσω στα παιδιά και στα εγγόνια μου. Εκτός από τη μελέτη του δικού μου οικογενειακού δέντρου, ήθελα να συνδέσω τις διάφορες οικογένειες που ζούσαν στην κοινότητα των Σκλαβιών κατά τη περίοδο που μεγάλωνα. Ως αποτέλεσμα, εκτός από τη δική μου οικογένεια ερεύνησα τα οικογενειακά δέντρα των ανθρώπων που ζούσαν και εργάζονταν στα χωράφια και στα περιβόλια των Σκλαβιών και τα συμπεριέλαβα στον τόμο αυτό.... Επιπρόσθετα, στα Σκλαβιά, υπάρχουν πολλοί επιβλητικοί οχυρωμένοι πύργοι και κάστρα (αρχοντικά) με τους δικούς τους οίκους λατρείας και προσευχής. Η μελέτη της ιστορίας τους μπορεί να προσθέσει στην γνώση μας για την πλούσια κληρονομιά της Χίου. … Εξ όσων γνωρίζω καμιά συστηματική αρχαιολογική έρευνα για τ\' αρχαία μνημεία στα Σκλαβιά δεν έχει γίνει. Είναι ένα κενό το οποίο χρειάζεται να συμπληρωθεί πριν ο χρόνος σβήσει όλα τα ίχνη της φυσικής τους ύπαρξης".

Είναι ένα αξιόλογο βιβλίο, όπου είναι έκδηλη η αγάπη του συγγραφέα για τα Σκλαβιά και τους κατοίκους του.