Τα συγκλονιστικά γεγονότα στην ΕΣΣΔ και τις χώρες του "υπαρκτού" σοσιαλισμού στα τέλη της δεκαετίας του \'80 και τις αρχές του \'90 επηρέασαν τα κομμουνιστικά κόμματα σε όλο τον κόσμο και στη χώρα μας.
Το βιβλίο του Κωνσταντίνου Ζαγάρα εξετάζει τα αίτια και τις διαδικασίες της διάσπασης του ΚΚΕ το 1991 και ιδιαίτερα διερευνά τους παράγοντες που έπαιξαν καθοριστικό ρόλο, ώστε να διαμορφωθούν στο εσωτερικό του ΚΚΕ δύο διακριτοί πολιτικοί-ιδεολογικοί πόλοι κατά τη δεκαετία του \'80. Δύο ρεύματα τα οποία συγκρούστηκαν την περίοδο πριν και μετά το 13ο Συνέδριο του Κομμουνιστικού Κόμματος τον Φεβρουάριο του 1991. Το βιβλίο προσεγγίζει, επίσης, το ζήτημα της ελληνικής κομμουνιστικής Αριστεράς με κρίσεις ταυτότητας και πολιτικής, σε σχέση με τα ιστορικά γεγονότα, αλλά και τον ρόλο που παίζουν τα κόμματα ως πόλοι ευρύτερων τοποθετήσεων και οργανισμοί που αναπτύσσουν μια διαδραστική σχέση με τους κοινωνικούς μετασχηματισμούς και τους διεθνείς παράγοντες. Εξετάζει το πώς διαμορφώνονται οι σχέσεις εκπροσώπησης και διαπαιδαγώγησης ενός κομμουνιστικού κόμματος, οι οποίες μπορούν να επηρεάσουν, ενδεχομένως και καθοριστικά, την πορεία των ιστορικών τάσεων στη μικροκλίμακά τους. Παράλληλα, επικεντρώνεται στα ιδεολογικά και πολιτικά σχήματα, τις κοσμοεικόνες και τις επιρροές που οδήγησαν στη συγκρότηση των δύο διακριτών ιδεολογικών ρευμάτων στο δεύτερο μισό της δεκαετίας του \'80 στο εσωκομματικό πεδίο του ΚΚΕ.
Στο βιβλίο παρατίθενται αναλυτικά πρωτογενείς μαρτυρίες σημαντικών στελεχών της Αριστεράς της εποχής εκείνης και συγκεκριμένα τους: Αλέκο Αλαβάνο, Μίμη Ανδρουλάκη, Νάντια Βαλαβάνη, Μπάμπη Γεωργούλα, Γιάννη Δραγασάκη, Θανάση Καρτερό, Παύλο Κλαυδιανό, Φώτη Κουβέλη, Παναγιώτη Λαφαζάνη, Γιάννη Μπαλάφα, Γιώργο Παπαπέτρου, Γιώργο Πετρόπουλο, Παύλο Τσίμα, Άγγελο Χάγιο και Νίκο Χουντή. Επίσης παρατίθενται αποσπάσματα πρωτογενών μαρτυριών των: Δημήτρη Παπαδημούλη, Θόδωρου Μαργαρίτη, Μάκη Κοφίδη, Τάκη Μπενά, Μανώλη Γλέζου, Κώστα Φιλίνη, Στέφανου Στεφάνου και Μήτσου Κωστόπουλου.