Πάνος Αντωνόπουλος-Με το ίδιο βλέμμα-εκδόσεις Πνοή

Γράφει η Μάγδα Παπαδημητρίου-Σαμοθράκη

Αν και είναι το πρώτο βιβλίο του Πάνου Αντωνόπουλου, ο αναγνώστης διακρίνει ότι έχει το συγγραφικό μικρόβιο να προχωρήσει. Δεν το κρύβω πως με καθήλωσε θέλοντας το να τελειώσει σε δυο μέρες. Κοινωνικό με ιστορικές αναφορές, αυτά με γοητεύουν και με αληθινά γεγονότα που το κάνει πιο συναρπαστικό.

Η ιστορία του βιβλίου ξεκινά το 1945, μια δύσκολη εποχή για την Ελλάδα αλλά περισσότερο για την επαρχία που δοκιμάζεται όχι μόνο λόγω εμφυλίου αλλά και κοινωνικά, με ταμπού και προκαταλήψεις, αφού διαδραματίζεται σε ένα ορεινό χωριό την Κρυσταλλία, στην περιοχή του Βόλου, όπου γεννιέται και περνά τα πρώτα παιδικά της χρόνια, η κεντρική ηρωίδα του βιβλίου, η Χριστίνα. Η Χριστίνα αποτελεί το τρίτο και μικρότερο παιδί της οικογένειας του Κώστα και της Ειρήνης, η οποία φεύγει νωρίς για το αιώνιο ταξίδι. Έτσι, θα μεγαλώσει με τον σχεδόν πάντα απόντα πατέρα της, και τη δυναμική γιαγιά της, την Διαμάντω. Η οικογένεια της Χριστίνας φαίνεται πως βρίσκει τα πατήματα της ύστερα από την απώλεια της μητέρας της για να συνεχίσει να πορεύεται, μέχρι τη στιγμή όμως που εμφανίζεται η χήρα Ευτέρπη με τα δυο της παιδιά. Σύνηθες φαινόμενο την εποχή εκείνη για τους νέους άντρες που δεν μπορούν να μεγαλώσουν μόνοι τα παιδιά τους. Η παρουσία της χήρας θα γκρεμίσει ό,τι κατάφεραν να χτίσουν τα μέλη της οικογένειας του Κώστα και να φέρει τούμπα την ήρεμη ζωή τους. Δυσάρεστα γεγονότα έρχονται απανωτά που θα ανάψουν φωτιά στις σχέσεις μεταξύ των μελών και θα οδηγήσουν την μικρή ακόμη σε ηλικία Χριστίνα, στον Βόλο, ως εσώκλειστη υπηρέτρια. Αν και πέρασε δύσκολες καταστάσεις βρήκε για λίγο τη γαλήνη που αναζητούσε. Μια γαλήνη όμως που έληξε γρήγορα μετά την αποκάλυψη μυστικών φεύγοντας κυνηγημένη στην Αθήνα, πάλι ως οικιακή βοηθός. Στα Εξάρχεια, αγαπημένη μου γειτονιά αφού εκεί μεγάλωσα, η Χριστίνα γνώρισε τον Γιώργο, που ερωτεύτηκε κεραυνοβόλα και χάραξε τη ζωή της παίζοντας καθοριστικό ρόλο. Μετά από κάποιες δυσκολίες που προέκυψαν λόγω της πολιτικής ιδεολογίας και των κοινωνικών φρονημάτων του Γιώργου, το ζευγάρι βρέθηκε στο Παρίσι, όπου έκανε μια νέα αρχή πατώντας σταθερά στις δυνάμεις του αλλά και στη σημαντική βοήθεια των Ελλήνων που ήδη είχαν μεγαλουργήσει στη Γαλλική πρωτεύουσα. Μου άρεσε πολύ όλο το κλίμα που έζησα μέσα από τις σελίδες του. Παραστατική και δυναμική η γραφή του, μας μεταφέρει στο Παρίσι της μόδας, των γεύσεων αλλά και των αγώνων που έγιναν τότε στην Ευρώπη για τη λευτεριά της Ελλάδας. Όσο κυλούν οι σελίδες τα πρόσωπα γρήγορα γίνονται φίλοι αγαπημένοι, συναγωνιστές σ’ αυτό το ταξίδι που ο γαλλικός αέρας τα σαρώνει όλα στο διάβα του. Σα να θέλεις να ενωθείς μαζί τους και να βοηθήσεις τη Χριστίνα στον αγώνα της επιβίωσης. Η δικτατορία, οι πολιτικές διώξεις, η πάλη για επιβίωση, τα ιδανικά και οι ιδεολογίες που καθόρισαν την αρχή των κινημάτων ζωντανεύουν τις μνήμες αυτών που έζησαν και μαθαίνουν γεγονότα σε όσους δεν είχαν ποτέ τους επαφή με εκείνη την εποχή. Μου άρεσε που έδωσε έμφαση στο δέσιμο του ελληνισμού έξω από τα σύνορα της χώρας μας και στην αλληλεγγύη που υπάρχει μεταξύ τους χωρίς να τους χτυπά πισώπλατα η εσωτερική διχόνοια.

Μου άρεσε πολύ ο δυναμικός χαρακτήρας της Χριστίνας. Που ξεκίνησε άβουλη από το χωριό της, άγνωστη μεταξύ αγνώστων και έφτασε με το πείσμα της στο Παρίσι, χωρίς να γνωρίζει γλώσσα, ανθρώπους, να συναντά προκλήσεις, και να μάχεται να τα φέρει βόλτα δουλεύοντας σκληρά, να μεγαλώνει το παιδί της αλλά τη βλέπουμε να συζητά με τον Φασιανό, με την Μελίνα και να ακούει τον Θεοδωράκη.. Μια αισιοδοξία νιώθεις διαβάζοντας το, πώς ναι, όλοι μπορούν να τα καταφέρουν αν πραγματικά θέλουν. Μου άρεσε και ο Γιώργος για το ανήσυχο πνεύμα του, την πίστη του στην ιδεολογία του και για τον πόθο του να δει ένα όμορφο κόσμο.

Χωρίς περιττά στολίδια, μας φέρνει ένα μυθιστόρημα που αξίζει να διαβαστεί. Άλλωστε τα πολλά λόγια, οι επιτηδευμένες λέξεις δεν έχουν χώρο όταν η ζωή πιάνει την πέννα. Με το ίδιο βλέμμα λοιπόν, με πρωταγωνιστές και δευτεραγωνιστές που ρούφηξαν τη ζωή μέχρι το μεδούλι της, καλή σας ανάγνωση!.

Καλοτάξιδο να είναι Πάνο Αντωνόπουλο!