Τι συμβαίνει στην πόλη του Σελινούντα; Γιατί οι άνθρωποι έπαψαν να μιλούν και να βρίσκουν ακριβή νοήματα στις λέξεις; Τι σχέση έχει με αυτό η άφιξη ενός απρόσιτου και περίεργου βιβλιοπώλη αρκετά χρόνια πριν; Τι το ξεχωριστό είχε αυτός ο άνθρωπος και γιατί τον είχαν αποπάρει οι κάτοικοι; Πώς συνδέεται το παραμύθι του Αυλητή του Χάμελιν με την εξέλιξη της πλοκής;

Είμαστε στον Σελινούντα ή μάλλον σε μια πόλη χωρίς όνομα γιατί σήμερα οι κάτοικοί της δεν επικοινωνούν με λόγια αλλά με κώδικες απλούς και σύνθετους, με σύμβολα ανάμικτα με χειρονομίες. Δε βγαίνουν από την πόλη γιατί ντρέπονται και γιατί νιώθουν πως δε θα καταφέρουν να συνεννοηθούν με τον υπόλοιπο κόσμο. Είκοσι ή τριάντα βασικά ρήματα μπορούν και τα θυμούνται και τα χρησιμοποιούν σωστά αλλά χωρίς παραλλαγές ή αποχρώσεις, όπως π. χ. το ρήμα «αγαπώ» που έχει για όλους ένα και μοναδικό νόημα.

Η πρωτοπρόσωπη αφήγηση ανήκει στον Νικολίνο, έναν χαρακτήρα που εμφανίζεται και στη ζωή του συγγραφέα του βιβλίου στον ευφάνταστο Πρόλογο που μας προετοιμάζει για το κείμενο της αλληγορίας. Ο πρωταγωνιστής αμέσως ξεχωρίζει από τους υπόλοιπους: «Εγώ όμως είμαι σώος και δεν κινδυνεύω. Εγώ γνωρίζω τις λέξεις και τις αποχρώσεις τους και βρίσκομαι σε αναμονή. Εν τω μεταξύ διηγούμαι» (σελ. 31). Ο Νικολίνο αγαπά την Πρίμουλα: «…δεν μπορεί όμως να απελευθερώσει, όσο κι αν θα ‘θελε, τον χείμαρρο των συναισθημάτων που κλείνει μέσα της» (σελ. 37). Ο Νικολίνο, χρόνια πριν, ήταν ένα 13χρονο αγόρι που αδιαφορούσε για τα μαθήματα, έπαιζε όλη μέρα με τους φίλους του, προβλημάτιζε τους γονείς του, λάτρευε τον θείο Νέστορα κι ήταν όλα φυσιολογικά, ώσπου γνώρισε τον καινούργιο βιβλιοπώλη, έναν κακάσχημο και απόμακρο άντρα. Δεν τα πουλάει τα βιβλία, μόνο τα διαβάζει, άκουσον, άκουσον! Και μάλιστα με τέτοιο τρόπο που δεν μπορείς να αποκωδικοποιήσεις το νόημα της ανάγνωσης αλλά περιπλανιέσαι εντός της! Τι θα απογίνει όμως αυτός ο άντρας και πώς θα επηρεάσει το μέλλον της πόλης που του δείχνει ξεκάθαρα την εχθρότητά της;

Πρόκειται για μια μυστηριώδη ιστορία, μια αλληγορία για τη δύναμη, τη σημασία και τον ρόλο των λέξεων στην καθημερινότητά μας, που διαδραματίζεται στον Σελινούντα, μια πόλη που ζει το σήμερα προσπερνώντας ή πατώντας πάνω σε αρχαία ερείπια της πλούσιας ιστορίας της. Το κείμενο έχει πολλές αναγνώσεις και αρκετά σημεία που με ταξίδεψαν στη μαγεία των λέξεων και στη σημασία της λογοτεχνικότητας στη ζωή μας. Χάρη στο βιβλίο αυτό κατάλαβα πως οι λέξεις δεν πρέπει να θεωρούνται δεδομένες ούτε να προσπερνώνται: «Οι λέξεις είναι αντικείμενα. Εμείς διαστρεβλώσαμε το νόημά τους μέσα στον χρόνο, ή μάλλον τις αποδυναμώσαμε και σιγά σιγά τις καταντήσαμε σε κάτι διαφορετικό από τη φύση τους. Κυρίως όμως τις παρατήσαμε και τις παρατηρούμε πια ακίνητες, σαν αστέρια άχρηστα, φυτεμένα στον ουρανό» (σελ. 13). Μάλιστα: «Μιλούμε για να αισθανόμαστε ζωντανοί, λες κι ο θάνατος, το τέλος, φοβάται και κρατιέται μακριά από έναν άνθρωπο που διηγείται και διεγείρει συναισθήματα» (σελ. 14).

Άλλο ένα υπέροχο χαρακτηριστικό γνώρισμα είναι το γεγονός πως τα αποσπάσματα που διαβάζει ο βιβλιοπώλης (Σοφοκλής, Σαίξπηρ, Δάντης κ. π. ά.) δένονται απρόσμενα με τη ροή της αφήγησης, κάνοντας το ταξίδι στην ανάγνωση του βιβλίου μαγικό. Άλλωστε, τι είναι η λογοτεχνία; «…όλα τα λόγια που έχουνε γραφτεί απ’ τους ανθρώπους έχουνε ρίζα σε κάποιον έρωτα παράφορο, σε έρωτα δίχως ανταπόκριση. Είναι ένα βιαστικό κι αβέβαιο ημερολόγιο γραμμένο στο ποδάρι, ο χρόνος είναι λιγοστός. Είναι η μακροσκελής αυτοαναφορά που κρατάμε για την ώρα του Θεού, ώστε να μη φτάσουμε με τα χέρια αδειανά στο ραντεβού μαζί Του» (σελ. 122).

«Ο βιβλιοπώλης του Σελινούντα» είναι μια τρυφερή αλληγορία κι ένα εξαίσιο δείγμα σουρεαλισμού, ένα κείμενο με το οποίο τονίζεται η δύναμη των λέξεων και η αξία της λογοτεχνίας στον ψυχισμό και τη νοοτροπία μας.

«Η λέξη δεν είναι ένα αντικείμενο τυχαίο, δεν είναι εμπορεύσιμο αγαθό ή κάποια συμφωνία που φέρνουμε στα μέτρα μας. Είναι εντέλει η ιστορία η ίδια. Η ευφυία που προσαρμόζεται και επινοεί. Είναι το συναίσθημα που δίνει τον τόνο, τον ρυθμό, τη χάρη και την ένταση. Είναι η μορφή και το πρόσωπο της βουβής κατάστασης της καρδιάς. »Σε ένα χωριό της Σικελίας, οι κάτοικοι έχουν ξεχάσει τη σημασία των λέξεων και έχουν μείνει με στείρα την έκφραση των συναισθημάτων τους. Ένα παράδοξο γεγονός στέρησε τη χαρά να τις κατέχουν. Τις λέξεις που υπήρχαν τις θυμάται μόνο ο Νικολίνο γιατί είχε ένα χάρισμα από μικρός. Απομνημόνευε ολόκληρα αποσπάσματα από κείμενα μόνο με το άκουσμά τους.Με αφηγητή τον συγγραφέα, ο Νικολίνο μας μιλά για τα γεγονότα που οδήγησαν τον τόπο του στην παράξενη αυτή κατάσταση. Όλα ξεκίνησαν όταν μια μέρα έφτασε στο χωριό τους ένας μυστηριώδης άνθρωπος, αποκρουστικός στην εμφάνιση και απόμακρος με όλους.Δεν φαίνεται να θέλει τίποτα άλλο παρά μόνο να μετατρέψει ένα μαγαζί σε βιβλιοπωλείο αλλά, όταν το τελειώνει, τι παράξενο! Δεν πουλά τα βιβλία του! Η επιθυμία του είναι να τα διαβάζει στον κόσμο. Το αποτέλεσμα είναι να κινήσει τις υποψίες των κατοίκων, να διεγείρει τη φαντασία τους και να αναζωπυρώσει τις προκαταλήψεις τους.Ο Νικολίνο είναι ο μόνος που υποκύπτει στη γοητεία των ακουσμάτων και μαγεύεται από την ομορφιά της γνώσης. Όλοι οι άλλοι αντιδρούν γιατί …«Το ανεξήγητο και το μοναδικό έρχονται να μας ταρακουνήσουν και να εκδιώξουν τον ύπνο των τακτικών παραχωρητικών μας συνηθειών.»Η προκατάληψη και ο φόβος για το διαφορετικό,- αλήθεια, πόσο πιο εύκολη είναι η δαιμονοποίηση του αλλιώτικου, από την αντιμετώπισή του! - κάνει όλους τους κατοίκους να προβούν σε ενέργειες που αποβαίνουν μοιραίες. Οι λέξεις «φεύγουν» και οι κάτοικοι του χωριού ψάχνουν για πρόσκαιρες λύσεις που, κατά κανένα τρόπο δεν αντικαθιστούν την έκφραση των συναισθημάτων τους. Έτσι οι άνθρωποι αναγκάζονται να αποδώσουν την απώλεια των λέξεων σε μια επιδημία των φωνητικών χορδών, κλείνονται στη μικρή τους κοινωνία και η επίσημη πολιτεία συστήνει το Ινστιτούτο για την Ενθάρρυνση και την Αποκατάσταση των Εννοιών που βρίσκει μια πρόσκαιρη λύση. Τα συναισθήματα πια εκφράζονται με κινήσεις, με κώδικες που διευκολύνουν απλά την επικοινωνία, όμως με κανένα τρόπο δεν αντικαθιστούν τον πλούτο των λέξεων και των εννοιών, τον πλούτο της γνώσης.Ο Ρομπέρτο Βεκιόνι στήνει ένα παραβολικό, -εφιαλτικό - παραμύθι σε μια πόλη που έπαψε να υπάρχει αιώνες πριν, τον Σελινούντα. «Ίσως γιατί ο Σελινούντας είναι μια σκηνή στην έρημο, όπου είσαι ή βοσκός ή καμήλα. Δεν είναι το παλάτι της Βαβυλώνας ούτε η βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας.» Ο ήρωάς του, ο Νικολίνο, είναι ο εκφραστής της ελευθερίας, ο ζηλευτής της γνώσης και ο υπέρμαχος των βιβλίων που αβίαστα τη δίνουν αρκεί να το θελήσουμε.Ο Σελινούντας είναι ο τόπος όπου εμείς ζούμε ή εκείνοι οι άλλοι ζουν, ή οι επόμενοι από εμάς θα ζήσουν. Είναι ο τόπος του καθενός. Η ιστορία είναι άχρονη, μπορεί να έγινε κάποτε, ή πριν λίγο, ή να γίνει στο μέλλον. Ο κίνδυνος όμως είναι ορατός. Σε μια σύγχρονη κοινωνία όπου τα πάντα αναπτύσσονται ταχύτατα, όπου οι κινήσεις μας διακρίνονται από το άγχος να προλάβουμε και να αναπτύξουμε μια προκαθορισμένη ταχύτητα που ορίζει τη ζωή μας, οι εκφράσεις των συναισθημάτων μας τείνουν να αντικατασταθούν από ολιγόλογες φράσεις ή από κινήσεις ή από σύμβολα σαν τα emoticons!Ο βιβλιοπώλης του Σελινούντα είναι ένα βιβλίο ύμνος στα βιβλία, στη σκέψη, στη βούληση και στην ελευθερία.Σαν αφήγημα, αν το δούμε από τεχνικής άποψης, δεν έχει δομή ή κάποια ιδιαίτερη πλοκή.Τα αποσπάσματα των βιβλίων όμως που έχουν επιλεχθεί από τον συγγραφέα - βιβλίων που έχουν αφήσει στίγμα βαρύ στη λογοτεχνία - και τα μηνύματα που δίνονται, κάνουν τον Βιβλιοπώλη του Σελινούντα ένα μικρό λογοτεχνικό στολίδι.