Όταν αντικρίζεις τον τίτλο της συλλογής διηγημάτων του Ανδρέα Πασσά «Κακή σπορά» σου έρχεται στο μυαλό ότι θα διαβάσεις περί ανθρώπων που άφησαν την σκοτεινή πλευρά της ψυχής τους να έρθει στο φως αναζητώντας δικαίωση, εκδίκηση ή λύτρωση από κάτι που τους βασάνιζε καιρό και δεν ήξεραν πως να απαλλαγούν από όλο αυτό το βάρος που τους πλάκωνε. Και πραγματικά όταν ξεκινάς να το διαβάζεις δικαιώνεσαι για εκείνη την πρότερη σκέψη σου. Γιατί μπροστά στα μάτια σου ξετυλίγονται έντεκα ιστορίες εκείνης της κακής σποράς που αποτελεί την ανθρώπινη ύπαρξη.

Η φράση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου σε βάζει σε ακόμα πιο βαθύτερες σκέψεις για το τι είναι ακριβώς η απελπισία και μέχρι ποιο σημείο μπορεί να φτάσει έναν άνθρωπο όταν φτάσει στα όρια αυτής της λέξης των εννέα γραμμάτων. Η έλλειψη ελπίδας καταστεί ένα άτομο εντελώς άβουλο, στραγγισμένο από συναισθήματα, γεμάτο οργή και πίκρα βλέποντας πάντα την αρνητική πλευρά των πραγμάτων γύρω του. Η ζωή του δεν έχει πια νόημα και ωθεί αυτά τα άτομα σε εξαιρετικά ανομολόγητες πράξεις. Σύμφωνα, λοιπόν, με τον Σόρεν Κίρκεγκαρντ, όπου θεωρείται ο πρώτος υπαρξιστής φιλόσοφος, υπάρχουν δύο είδη απελπισίας. Εκείνη που δεν θέλεις να είσαι ο εαυτός σου, και η άλλη, εκείνη που θες απελπισμένα να είσαι όντως ο εαυτός σου.

Οι ιστορίες, όμως, του Ανδρέα Πασσά μιλούν για εκείνους που βρίσκονται κάπου ανάμεσα. Για εκείνους που παλεύουν να βγάλουν το σκουλήκι μέσα από το μήλο που κατατρώει τα σωθικά του μετατρέποντας το εσωτερικό του σε ένα σάπιο και αηδιαστικό συνοθύλευμα ινών κρατώντας το εξωτερικό άφθαρτο και απαράλλαχτο. Εκείνοι, λοιπόν, που βρίσκονται ανάμεσα τελικά αφήνουν να ξεχυθεί αυτή η σαπίλα από μέσα τους όταν φτάσουν στο σημείο όπου δεν έχουν τίποτα απολύτως να χάσουν προσπαθώντας να βρουν την αιώνια γαλήνη της ψυχής τους. Και αυτό ακριβώς πραγματεύονται οι ιστορίες που έχει πλέξει ο Πασσάς για τα διηγήματα που περιλαμβάνονται στο βιβλίο του. Η πίκρα της απώλειας, το μίσος του πόνου, το παράπονο της αγάπης, ο θυμός ενός ανέλπιδου αύριο μπορούν να σπρώξουν τους ανθρώπους στην τρέλα της στιγμής, σε αποφάσεις που δεν έχουν επιστροφή, στο ραντεβού με τη μη προδιαγεγραμμένη τους μοίρα που εκείνη τη στιγμή μόνο οι ίδιοι την ορίζουν.

Η «κακή σπορά» δεν έχει να κάνει με θέματα βιολογικού χαρακτήρα και κληρονομικότητας αλλά με την έννοια της ύπαρξης του ανθρώπου και όχι με το φύτεμα του κακού σπόρου σε μια γυναικεία μήτρα. Αλλά τελικά τι είναι ο «κακός σπόρος» που αναφέρουμε όταν ένας άνθρωπος καταλήγει στις πιο απεχθείς πράξεις; Όταν από μέσα του αναδύεται ο κακός του εαυτός; Όταν θολώνει το μυαλό του και φτάνει στο σημείο να πληγώσει θανάσιμα έναν άλλον ζωντανό οργανισμό; Υπάρχει αυτός ο όρος; Φταίει ο κακός σπόρος που ορισμένοι άνθρωποι γεννιούνται κακοί; Άραγε υπάρχει απάντηση σε αυτό το ερώτημα; Ουδείς γνωρίζει.

Τα διηγήματα του Ανδρέα Πασσά είναι σκληρά, σκοτεινά, γεμάτα με τη μεταλλική μυρωδιά του αίματος, τους αναστεναγμούς της απελπισίας, αναδύουν τη μαυρίλα της κατάθλιψης, τη βιαιότητα της ανθρώπινης φύσης, την εξιλέωση που επιφέρει το αίσθημα της εκδίκησης μέσα από μια ακραία γραμμή αφήγησης που πραγματικά καθηλώνει τους αναγνώστες. Ο συγγραφέας δεν φοβάται να εκτεθεί ο ίδιος ή οι ήρωες του και καταθέτει με απεριόριστη ωμότητα γραφής την ίδια του την ψυχή σαν να φτύνει τις λέξεις στο χαρτί ξεδιπλώνοντας έννοιες και σκέψεις που έχουν να κάνουν με το ένα και μοναδικό ερώτημα.

Τελικά πόσο λεπτή είναι η διαχωριστική γραμμή που χωρίζει το καλό και το κακό; Τη λογική από την τρέλα; Τη χαρά από τη θλίψη; Και πόσο εύκολα όταν νιώθουμε ότι χάνουμε τη γη κάτω από τα πόδια μας γυρίζει εκείνο το κουμπάκι του μυαλού μας όπου όλα φαντάζουν ξαφνικά ότι δεν υπάρχει αύριο; Ένα αύριο που ίσως να μην έρθει ποτέ οπότε κι εμείς δεν έχουμε να κερδίσουμε κάτι παραπάνω φτάνοντας πλέον στην ύστατη μας ώρα όπου τα παίζουμε όλα για όλα όποιες και αν είναι οι συνέπειες των πράξεων μας.