Η Σοφία Καλίδη αποφυλακίζεται το 1951 και θυμάται τα γεγονότα που την έφεραν ως εκεί. Πώς βρέθηκε από την Κοκκινιά στο Κιλκίς στο ξέσπασμα του πολέμου; Τι απέγινε ο άντρας που αγαπούσε; Πώς επιβίωσε η χώρα από τη γερμανική, την ιταλική και τη βουλγαρική κατοχή; Πόσες σελίδες άγνωστων ηρώων έχουν γραφτεί και πότε θα έρθουν στο φως;

Στο νέο τους μυθιστόρημα η Έφη Καγξίδου και η Λίνα Σπεντζάρη εμπνέονται από την αληθινή ιστορία μιας γυναίκας που πολέμησε με ηρωισμό και αυταπάρνηση όχι μόνο τη βία και την κακοποίηση σε προσωπικό επίπεδο αλλά και τον εχθρό της πατρίδας της. Η Σοφία γεννήθηκε στην Κοκκινιά και τον Οκτώβριο του 1940 έκανε όνειρα να παντρευτεί τον Στέφανο Μπαλή, που έφυγε από το Αϊβαλί και κατάφερε να γίνει δάσκαλος, οπότε γύρισε στο Κερατσίνι και στην οικογένειά του. Οι γονείς της, Ηλίας και Νόπη, ήταν Πόντιοι από την πόλη Ρίζο, το αρχαίο Ριζαίον της Μαύρης Θάλασσας και σαν κυνηγημένες ψυχές έφτασαν στον Πειραιά, όπου μαζί με άλλους έχτισαν τον συνοικισμό που θα ονομαστεί αργότερα Κοκκινιά. Τσαγκάρης εκείνος, νοικοκυρά εκείνη, μεγαλώνουν τη Σοφία που γεννήθηκε το 1923. Ο γάμος του ανιψιού τους έξω από το Κιλικίς παραμονές του ελληνοϊταλικού πολέμου θα είναι η αρχή μιας σειράς περιπετειών που θα χωρίσουν τη Σοφία και τον Στέφανο.

Το βιβλίο ξεκινάει γεμάτο ποντιακά ήθη και έθιμα, γλώσσες και συνήθειες που θα αποτελέσουν το φόντο στο οποίο θα μεγαλώσει η Σοφία. Ειδικά ο γάμος του ξαδέλφου της, Αποστόλη, δίνεται με όλα όσα τηρούνται σε μια τέτοια χαρμόσυνη μέρα. Ο Γιώργος, αδερφός του Ηλία, έφτασε στη Θεσσαλονίκη μετά τον διωγμό και ρίζωσε στο Κιλικίς με την οικογένειά του, τη γυναίκα του Καλλιόπη και τα παιδιά τους Απόστολο, Κωνσταντίνο, Θεοδώρα και Σοφούλα. Στις Μυρτιές του Κιλικίς όπου έχουν το κτήμα τους ζει και διαφεντεύει ο μεγαλοτσιφλικάς του τόπου, Λάμπης Γκίκας. Την ημέρα του γάμου ένα αναπάντεχο γεγονός θα φέρει τα πάνω κάτω. Έτσι στη συνέχεια έχουμε παράλληλη αφήγηση των περιπετειών της Σοφίας και του Στέφανου, όπου εκείνος κατατάσσεται στο μέτωπο και παρακολουθούμε τις κακουχίες και τις δύσκολες συνθήκες εκεί και στη συνέχεια πηγαίνουμε μαζί στα απάτητα βουνά για σαμποτάζ της Εθνικής Αντίστασης. Και η Σοφία; Γιατί παιδεύτηκε στο Κιλκίς; Τι συμβαίνει εκεί; Τι θα κάνει όταν το 1943 επιτραπεί από τους Γερμανούς η βουλγαρική επεκτατικότητα στη Μακεδονία;

Το «Περίμενέ με, θα γυρίσω» είναι μια τρυφερή ρομαντική ιστορία που ζωντανεύει τα δύσκολα και σκληρά χρόνια του Β΄ Παγκοσμίου πολέμου, με παρομοιώσεις και μεταφορές, με ωραία καλολογικά στοιχεία, με το καλό και το κακό να αντιμάχονται για την τελική νίκη, με τις μοίρες να παίζουν με τις τύχες των ανθρώπων. Στο πλάι των δύο νέων θα γνωρίσουμε ανθρώπους που θα πολεμήσουν με αυταπάρνηση, που θα ταχτούν στο πλευρό του κρυφού αγώνα, άντρες που αγάπησαν και γυναίκες που προδόθηκαν, θα γνωρίσουμε ακόμη και δωσίλογους και συνεργάτες των κατακτητών, προδότες που θα κάνουν τα πάντα για να συνεχίσουν να καλοπερνούν διαβλέποντας στην τελική νίκη του Άξονα. Με φροντίδα, αγάπη κι ενδιαφέρον για τα ηρωικά κατορθώματα του ελληνικού λαού κατά τη διάρκεια της Κατοχής, οι δύο συγγραφείς ζωντανεύουν μια ιστορία αγάπης γεμάτη εμπόδια, προβλήματα και αποστάσεις. Ακολουθώντας χρονολογικά τα γεγονότα της Ιστορίας καταγράφουν τις ζωές ενός άντρα και μιας γυναίκας που δεν πρόλαβαν να ενωθούν πριν το πέρασμα του γερμανικού τυφώνα, τα σαμποτάζ, την αντίσταση, τις θυσίες, τις απώλειες που βίωσαν στο αιματηρό πέρασμά τους από τις σελίδες του βιβλίου. Θα ανταμώσουν ξανά άραγε; Θα πραγματοποιήσουν τα όνειρά τους; Ένα τρυφερό και σκληρό ταυτόχρονα κείμενο, φωτεινό και αισιόδοξο, γεμάτο αγάπη, αυταπάρνηση και πείσμα.

Η ιστορία με συγκίνησε πάρα πολύ. Βίωσα στο έπακρο όλα τα συναισθήματα της Σοφίας & του Στέφανου !

Δεν μπορείς να παρατήσεις με τίποτα το βιβλίο,παρά μόνο όταν φτάσεις στο τέλος του !

Δεν πρέπει να λείπει από καμία βιβλιοθήκη !

Το συνιστώ ανεπιφύλακτα και σίγουρα θα το δωρίσω σε αγαπημένα πρόσωπα !

Έφη Καγξίδου-Λίνα Σπεντζάρη «Περίμενε με θα γυρίσω» εκδόσεις ΈΞΗ

Γράφει η Μάγδα Παπαδημητρίου-Σαμοθράκη

«Οι άνθρωποι στο όνομα της ελευθερίας φυλακίζουν άλλους ανθρώπους, στο όνομα της ειρήνης πολεμούν και στο όνομα της αγάπης και της πίστης τους, αφαιρούν ζωές χωρίς έλεος»

Όταν σε τρεις μέρες διαβάζεις ένα βιβλίο και η αδρεναλίνη «χτυπά» κόκκινο, όλα τα συναισθήματα σε πλημμυρίζουν και δεν θέλεις να αφήσεις το βιβλίο από τα χέρια σου, θα πει ότι ο συγγραφέας ή οι συγγραφείς στη προκειμένη, έχουν βρει τη μαγική συνταγή να σε κερδίσουν. Οι αγαπημένες συγγραφείς Έφη Καγξίδου και Λίνα Σπεντζάρη, μετά το πρώτο τους βιβλίο « Ούτε η μάνα μου» που αγαπήθηκε από πάρα πολλούς αναγνώστες, έρχονται με το «Περίμενε με θα γυρίσω», πάλι από τις εκδόσεις ΈΞΗ, για να μας ταξιδέψουν ξανά όπως αυτές ξέρουν.

Πόσα κοινά σημεία, ποια συστατικά τις ένωσε τόσο όμορφα και δεν μπορεί να καταλάβει ο αναγνώστης ποια από τις δυο έγραψε ποιο κεφάλαιο; Ναι, οι αξίες της ζωής, η υπέρμετρη ευαισθησία και τα πιστεύω τους πάνω σε πεποιθήσεις ακλόνητες ήταν αυτά που μπλέχτηκαν όμορφα για να γράψουν κι αυτό το βιβλίο. Σίγουρα είναι δύσκολο εγχείρημα, μα τα κατάφεραν. Το χτίσιμο των ηρώων, τα συναισθήματα που τους μπόλιασαν, τα ιστορικά γεγονότα και οι συνέπειες τους στη καθημερινότητα των ηρώων. Σε όλα αυτά, οι συγγραφείς ακούμπησαν την ψυχή τους και έφεραν στα χέρια των αναγνωστών ένα βιβλίο που θα συζητιέται για πολύ καιρό. Τα έθιμα του γάμου, τα παραδοσιακά φαγητά του Πόντου κι αυτά που κουβάλησαν από τις χαμένες πατρίδες μεταλαμπαδεύοντας τα στις νεότερες γενιές αποδεικνύουν ακόμη μια φορά πώς «η Ρωμανία πέρασεν, η Ρωμανία επάρθεν η Ρωμανία αν πέρασεν, ανθεί και φέρει κι άλλο”.

Τόποι ο Πειραιάς και οι Μυρτιές του Κιλκίς. Την ιστορία αφηγείται η κυρία Μόσχα. Αληθινή ιστορία, όπως γράφει στο όμορφο εξώφυλλο του βιβλίου. Πρόσωπα: Σοφία και Στέφανος Μπαλής πρωταγωνιστές. Ο Ηλίας και η Νόπη, οι γονείς της Σοφίας.

28η Οκτωβρίου 1940. Η καμπάνα αρχίζει να χτυπά ασυνήθιστα γρήγορα. Η οικογένεια της Σοφίας εγκλωβίζεται στις Μυρτιές, ένα μικρό χωριό του Κιλκίς, καθώς όλα τα μεταφορικά μέσα επιτάσσονται. Ο πόλεμος ξεσπά, μα η μοίρα της Σοφίας ακολουθεί μελανότερη πορεία. Ο Αφέντης της περιοχής θέλει να την κάνει γυναίκα του και την αρπάζει με τη βία. Σύμμαχοί του ο πόλεμος και τα σφραγισμένα από φόβο στόματα των κατοίκων. Έκτοτε, οι βιασμοί και οι ταπεινώσεις είναι οι μόνιμοι επισκέπτες της ζωής της. Εγκλωβισμένη και μόνη, υπομένει τα πάντα. Όμως η Σοφία είναι αγωνίστρια και η ψυχή της δεν μπορεί να δεχτεί κανενός είδους κατακτητή. Μοναδικός της σύμμαχος, η αγάπη. Μια αγάπη κι από το θάνατο πιο δυνατή.

Ο Λάμπης Γκίκας, σκληρός και αδυσώπητος. Τσιφλικάς που του ανήκουν οι ζωές όλων, ανθρώπων και ζωντανών. Άνθρωπος, θύμα και θύτης κουβαλώντας τις αμαρτίες και συνέχισε όπως έμαθε. Αγράμματος, σκληρός με όλες τις συνέπειες στην ζωή των άλλων. «Εκείνος και κανείς άλλος, ούτε ο ίδιος ο Θεός.» Τι έχει περάσει αλήθεια αυτή η χώρα; Γράφουν στη σελίδα 55 «Ο Αφέντης είναι βλέπεις ο φόβος και ο τρόμος της περιοχής. Στο χωριό δεν γίνεται τίποτε χωρίς την άδεια του. Δεν σου είπαν πώς όταν περνά ο αφέντης, οι άνθρωποι πρέπει να σκύβουν το κεφάλι τους». Και στη σελίδα Σελ 123. «Μα ποιος τολμούσε να εναντιωθεί στις πράξεις του Αφέντη, να ανοίξει το στόμα του;» Ο Λάμπης Γκίκας που πίστευε πώς « τα γράμματα δεν χρειάζονται στον άνθρωπο άμα έχει τόσα λεφτά, πώς το φύλο του παιδιού εξαρτάται από τη γυναίκα. « Ανίκανη. Ούτε ένα γιο δεν είσαι άξια να μου δώσεις….». Αναγνώριζε μόνο του δίκαιο του ισχυρού. Και στη Κατοχή πήγε μαζί τους γιατί πίστευε πώς « Όλα τα κράτη που βρίσκονται τώρα στη κατοχή τους θα αναπτυχθούν. Θα επιβάλλουν τη νέα τάξη πραγμάτων και θα μας απαλλάξουν μια και καλή από τους πραγματικούς εχθρούς της ανθρωπότητας. Τους Εβραίους και τους κομμουνιστές».

Από την άλλη, η Σοφία, δυναμική, αγέρωχη, έτοιμη να θυσιαστεί για τον μεγάλο της έρωτα και για τη πατρίδα, ρισκάροντας τα πάντα. Έλεγε πώς « Τον σεβασμό τον κερδίζεις, δεν σου τον επιβάλλουν», πώς « Ένας Έλληνας που του στερήσανε την ελευθερία του άδικα κι ένας Γερμανός εκπρόσωπος των κατακτητών του δεν μπορεί να είναι φίλοι ποτέ. Ούτε και συνεργάτες», όταν οι Γερμανοί πάτησαν ως κατακτητές το πόδι τους. Της μιλούσε ο Στέφανος Μπαλής, ο δάσκαλος, για την Ελλάδα, τον Πολιτισμό της και τη γέμισε τα σωθικά με μια φωτιά που δεν έσβησε ποτέ. Γράφουν στη σελ. 29 «Μια χούφτα γης η Ελλάδα μας, κορίτσι μου, και γέννησε πολιτισμό, που στο φως του υποκλίνονται ακόμα. Ένα πολιτισμό που δεν τον κράτησε για τον εαυτό της. Τον μοίρασε απλόχερα σ΄ όλο τον κόσμο». Ο Ορέστης, ο Γιάννος, ο Άγγελος, η Αρετή, η Βάγια, η Μυρτώ και πολλοί άλλοι που τους δόθηκε ένας ρόλος ήταν ξεχωριστοί στη ζωή τους. Δεύτερος ή τρίτος, δεν έχει σημασία. Χωρίς αυτούς δεν θα ήταν το μυθιστόρημα τόσο δυνατό, όπως το απόλαυσα. Νίκησαν μαζί τις προκαταλήψεις, αγωνίστηκαν για την λευτεριά, νίκησαν το φόβο για τη ζωή. Ακόμη κι όταν η Σοφία μπήκε στις φυλακές Αβέρωφ. Ακόμη και τότε φέρθηκε γενναία. Έσφιξε τα δόντια και περήφανη περίμενε την απελευθέρωση της.

"Η Σοφία... κρατηθείσα από την 7/3/1945 απολύεται σήμερον δυνάμει του... Αθήνα, Πέμπτη 12/04/1951". Τρεις μελανές αράδες όλες κι όλες τα ατελείωτα μερόνυχτά της στη φυλακή. Μια σφραγίδα στρογγυλή με υπογραφή πάνω της, τα κλειδιά της ελευθερίας της. Και το μυαλό της γυρίζει πίσω... Ένα ακόμη από τα δυνατά αποσπάσματα που μου άρεσε ήταν για τη κηδεία του Κωστή Παλαμά. Πολύ συγκλονιστική σκηνή ήταν όταν εκπρόσωπος των Γερμανών πήγε να καταθέσει στεφάνι. «Είναι ελεύθεροι οι νεκροί. Τιμές μόνο τους πρέπουν κι όχι στεφάνια από χέρια ματωμένα, βέβηλα…» φώναξε ο λαός. Πού βρήκε τόση δύναμη να γεμίσει τα σωθικά του; Ήταν από τη Ποίηση; «Η Ποίηση τους κοίταζε από ψηλά και χαμογελούσε ευχαριστημένη. Τα κατάφερε. Φύσηξε μέσα τους δυνατά. Φούντωσε της επανάστασης τη φλόγα που σιγόκαιγε στις ψυχές τους από καιρό»

Θα έγραφα πολλά ακόμη μα δεν θέλω να χάσετε τη μαγεία της ανάγνωσης. Ούτε θέλω να μου ξεφύγει κάποιο μυστικό. Ελπιδοφόρο το τέλος και πολύ δυνατό…. Καλή ανάγνωση!

Η μνήμη είναι το χρέος μας σε εκείνους που έφυγαν. Σήμερα πρέπει να προσπεράσουμε τα χρόνια της αμφισβήτησης. Να δώσουμε χώρο στη συμφιλίωση. Να μάθουμε να ζούμε με τις απώλειες μέχρι οι πληγές να γίνουν ουλές. Κουραστήκαμε να κουβαλάμε στις πλάτες μας τις αμαρτίες μας. Στη θέση του πόνου να βάλουμε τη ζωή και να ξορκίσουμε το θάνατο. Να χτίσουμε τις γέφυρες που ενώνουν. Να γκρεμίσουμε τα τείχη της άρνησης.