Σημαντικές πτυχές της νεώτερης και σύγχρονης εικαστικής δημιουργίας, που είναι άρρηκτα συνδεδεμένες με την έννοια του τόπου και τη σημασία του ως πεδίου αισθητικής, καλλιτεχνικής και ευρύτερα πολιτισμικής αναζήτησης, θα παρουσιαστούν στην έκθεση "Genii Loci. Ελληνική Τέχνη από το 1930 έως σήμερα" που διοργανώνει το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού σε συνεργασία με την Εθνική Πινακοθήκη-Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτζου, το Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης και το Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, στο πλαίσιο του αφιερωματικού "Έτους Ελλάδας - Ρωσίας 2016".

Μέσα από την παρουσίαση 100 δημιουργών και την επιλογή 147 αντιπροσωπευτικών έργων από τις συλλογές της Εθνικής Πινακοθήκης-Μουσείου Αλεξάνδρου Σούτζου, του Εθνικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης, του Κρατικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης καθώς και σημαντικές ιδιωτικές συλλογές της χώρας, η έκθεση επιχειρεί να αναδείξει τη βιωματική και πνευματική σχέση των καλλιτεχνών με τον τόπο, καθώς και τον τρόπο με τον οποίο, μέσω της καλλιτεχνικής έκφρασης, ο τόπος φορτίζεται με ένα πλήθος νοημάτων και συμβόλων που προβάλλουν την ιδιαιτερότητά του και καθορίζουν το πνεύμα, τον χαρακτήρα και την ψυχή του.

Η εννοιολογική διάρθρωση των ενοτήτων της έκθεσης βασίζεται στην κατανόηση των φαινομένων, μέσα από τον συσχετισμό, τον σχολιασμό και την αντιπαραβολή τού χθες με το σήμερα, κι έχει ως κεντρικό ζητούμενο το πώς κάθε φορά η ελληνική καλλιτεχνική παραγωγή συνδιαλέγεται με το παρελθόν και τα διεθνή νεωτεριστικά πρότυπα.

Η έκθεση δομείται εννοιολογικά σε τρεις μεγάλες ενότητες. Η πρώτη πραγματεύεται την έννοια της ταυτότητας και το αίτημα της ελληνικότητας όπως αυτό διατυπώθηκε τη δεκαετία του ‘30 και τη μεταπολεμική περίοδο. Η δεύτερη αναφέρεται στην έννοια της αμφισβήτησης και στην αισθητική και πολιτική ρήξη των δεκαετιών του ’60 και του ’70, ενώ η τρίτη στην έννοια της αναζήτησης και στις μεταμορφώσεις που συντελούνται στη σύγχρονη ελληνική τέχνη σε σχέση με την παράδοση και τη μνήμη, τη διερεύνηση υπαρξιακών πεδίων και τις κοινωνικοπολιτικές εξελίξεις από τη δεκαετία του ’80 έως σήμερα.

Η επιλογή των εκθεμάτων έγινε με χρονολογικά, θεματολογικά και μορφολογικά κριτήρια και καλύπτει ένα ευρύ φάσμα καλλιτεχνικών μέσων: από τη ζωγραφική και τη γλυπτική, τη χαρακτική, το σχέδιο και τη φωτογραφία μέχρι τη βίντεο τέχνη και τις εγκαταστάσεις.

Περιλαμβάνονται τα κείμενα:

- Μαρίνα Λαμπράκη Πλάκα (ομότιμη καθηγήτρια Ιστορίας της Τέχνης & διευθύντρια της Εθνικής Πινακοθήκης): "Το πνεύμα του τόπου και η αναζήτηση εθνικής ταυτότητας στην τέχνη"

- Κατερίνα Κοσκινά (διευθύντρια Εθνικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης): "Η έκθεση Genii Loci και το ΕΜΣΤ"

- Μαρία Τσαντσάνογλου (διευθύντρια Κρατικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης): "Genii Loci - Όρια και ορίζοντες"

- Γιώργος Τζιρτζιλάκης (αναπληρωτής καθηγητής Τμήματος Αρχιτεκτόνων Παν. Θεσσαλίας): "Οιδιπόδεια ή Αντι-oιδιπόδεια τέχνη;"

- Αλέξανδρος Ξενάκης, "Genii Loci - Το πνεύμα του τόπου"

- Σπύρος Μάκκας, "Εισαγωγή"

- Έφη Αγαθονίκου, "Ενότητα Α\' - Τόπος και ταυτότητα"

- Τίνα Πανδή, "Ενότητα Β\' - Τόπος και αμφισβήτηση"

- Θοδωρής Μάρκογλου, "Ενότητα Γ\' - Τόπος και αναζήτηση"

Παρουσιάζονται τα έργα:

Ενότητα Α\' - Τόπος και ταυτότητα
Φώτης Κόντογλου, "Η Ελλάδα των τριών κόσμων", "Λαοκόων"· Κωνσταντίνος Παρθένης, "Μάχη του Ηρακλή με τις Αμαζόνες", "Pieta"· Σπύρος Παπαλουκάς, "Σκήτη Αγίου Ανδρέου"· Αγήνωρ Αστεριάδης, "Ο λόφος του Μυστρά", "Μυστράς" (τέσσερα έργα)· Γεράσιμος Στέρης, "Ομηρικό ακρογιάλι"· Άγγελος Σπαχής, "Το αίνιγμα της φυσιογνωμίας του ανθρώπου"· Αντώνιος Σώχος, "Διγενής"· Νίκος Εγγονόπουλος, "Άνθιμος ο Τραλλεύς και Ισίδωρος ο Μιλήσιος"· Γιώργος Γουναρόπουλος, "Προμηθεύς"· Νίκος Χατζηκυριάκος-Γκίκας, "Μυθικά όντα στην ακρογιαλιά", "Genii Loci"· Βάλιας Σεμερτζίδης, "Όργωμα"· Θανάσης Απάρτης, "Κυρά Αντιόπη"· Α. Τάσσος, "Η καλλιέργεια του καπνού"· Γιώργος Σικελιώτης, "Μετέωρα, Μονή Βαρλαάμ"· Αγήνωρ Αστεριάδης, "Πειραιάς"· Διαμαντής Διαμαντόπουλος, "Στρατιώτης που κοιμάται"· Γιάννης Τσαρούχης, "Ναύτης στον ήλιο"· Γιάννης Μόραλης, "Επιτύμβια σύνθεση Α\'"· Φρόσω Ευθυμιάδη - Μενεγάκη, "Αίγαγρος"· Νίκος Νικολάου, "Μορφή", 1951· Νίκος Χατζηκυριάκος-Γκίκας, "Αθηναϊκό μπαλκόνι"· Γιάννης Σπυρόπουλος, "Ό,τι απέμεινε", 1973· Αλέκος Κοντόπουλος, "Αθήνα", 1954· Θεόδωρος Στάμος, "Ατέρμονο πεδίο - Δελφοί, 1970"· Αχιλλέας Απέργης, "Σύνθεση", 1963· Γιάννης Μόραλης, "Ερωτικό", 1990· Χρήστος Καπράλος, "Pieta"· Ιωάννης Αβραμίδης, "Μορφή Ι", 1959· Παναγιώτης Τέτσης, "Σίφνος εν κατόψει"· Δημήτρης Μυταράς, "Καθιστή ανδρική μορφή", 1979-80· Σπύρος Βασιλείου, "Ο μικρόκοσμος της οδού Γουέμπστερ"· Γιάννης Γαΐτης, "Σειρήνες-Οδυσσέας", 1980· Αλέκος Φασιανός, "Σκηνικό για το έργο ‘Πάμε βόλτα’", 1980, "Οι καβαλάρηδες της φωτιάς".

Ενότητα Β\' - Τόπος και αμφισβήτηση
Βλάσης Κανιάρης, "Τιμής ένεκεν στους δρόμους της Αθήνας 1941-19.. "· Νίκος Κεσσανλής, "Τοίχος", 1960· Χρύσα Ρωμανού, "Athenes", "Mon premier voyage"· Δανιήλ (Παναγόπουλος), "Γεωμετρική κομμένη λινάτσα", 1972· Αλέξης Ακριθάκης, "Τσίκι-τσίκι", 1969, "Χωρίς τίτλο", 1972-82· Ρένα Παπασπύρου, "Μαγικά δωμάτια", 1985· Βασίλης Σκυλάκος, "Χωρίς τίτλο", 1977· Γιάννης Κουνέλλης, "Χωρίς τίτλο", 1967· Τάκις (Παναγιώτης Βασιλάκης), "Φυτό", π. 1957· Χρόνης Μπότσογλου, "Φρίζα", 1972· Κλεοπάτρα Δίγκα, "Όλα καλά", 1972· Γιάννης Ψυχοπαίδης, "Σεμινάριο", 1980 (τρία έργα)· Δημοσθένης Κοκκινίδης, "Από τη σειρά "Των δε κακών μνήμη...", 1967-97"· Γιώργος Βακιρτζής, "Η Σχολή των Αθηνών Νο 2"· Γιάννης Παρμακέλης, "Μάρτυρες και θύματα", 1971, "Χωρίς τίτλο", 1972· Βάσω Κατράκη, "Κατάσταση Ι", 1970· Στάθης Λογοθέτης, "Έργο 165", 1972· Θόδωρος, γλύπτης, "Είναι η τέχνη κάτι περισσότερο από αυτάρεσκη πράξη;"· Νίκη Καναγκίνη, "Εν οίκω", 1979· Λήδα Παπακωνσταντίνου, "Votive", 1969· Διοχάντη, "Χωρίς τίτλο", 1981· Όπυ Ζούνη, "Χώρος ενός επιπέδου. Αναφορά στον ντε Κίρικο, ΙΙ"· Λουκάς Σαμαράς, "Κουτί", 1965· Μιχάλης Κατζουράκης, "Ο.Κ. 14 Oaxaca", 1994· Γιάννης Μπουτέας, "Ανάπτυγμα σε 4 στοιχεία"· Ναυσικά Πάστρα, "Σύνεκτρον-Τετράγωνο-Κύκλος", 1976, "Χωρίς τίτλο: Σχέσεις-Ρυθμοί", 1991· Παντελής Ξαγοράρης, "Προβολή στο χώρο"· Γιώργος Ζογγολόπουλος, "Καπνοδόχοι-φακοί"· Μπία Ντάβου, "Σειραϊκές δομές 2 - Οδύσσεια", 1978-1981· Γιώργος Λαζόγκας, "Παλίμψηστο", 1977.

Ενότητα Γ\' - Τόπος και αναζήτηση
Γιώργος Λάππας, "Mappemonde"· Νίκος Αλεξίου, "Ιερά Μονή Ιβήρων - Το πάτωμα", "Ιερά Μονή Ιβήρων - Το μεγάλο δαντελωτό"· Γιώργος Ξένος, "Χωρίς τίτλο", 1998· Τάσος Χριστάκης, "Χωρίς τίτλο, Νο Ι", 1990· Δημήτρης Κοντός, "Πόδια από τη σειρά Λατρευτικά", 1975· Νίκος Γαβριήλ Πεντζίκης, "Χωρίς τίτλο", "Μυχός Θερμαϊκού Κόλπου", 1979· Μάριος Σπηλιόπουλος, "Το τοπίο του Είναι"· Χρήστος Μποκόρος, "Το αίνιγμα του Παράσσιου" (τρίπτυχο)· Στήβεν Αντωνάκος, "Χωρίς τίτλο", 1986-88 (εννέα έργα)· Πάνος Χαραλάμπους, "Ψαράς Ι", 1991· "Ψαράς ΙΙ", 1991· Χρύσσα, "Poseidon (Ποσειδών)"· Κώστας Βαρώτσος, "Μαύρη Αφροδίτη"· Σωτήρης Σόρογκας, "Αρχαίο άρμα, πριν το 1974"· Μαρία Λοϊζίδου, "Sisyphus Rewind", 2010· Λίζη Καλλιγά, φωτογραφίες από τη σειρά "Μετοίκησις", 2007-8· Νίκος Ναυρίδης, "16.09.1902"· Νίνα Παπακωνσταντίνου, "Ο Ήλιος ο Ηλιάτορας ΙΙ"· Χριστιάνα Σούλου, τέσσερα έργα από τη σειρά "Αμοργός/Ν. Γκάτσος", 2005· Γιώργος Χατζημιχάλης, "Φαροδείκτης. Η ορατότητα στο αρχιπέλαγος. Βορράς. Νότος. Ανατολή. Δύση", 1991-92, "Οι φάροι του Αιγαίου Πελάγους", 1991-2003· Γιώργης Γερόλυμπος, "Παραλία-Ομίχλη ΙΙ"· Μιχάλης Μανουσάκης, "Θυμωνιά", 1990-91· Γιώργος Ρόρρης, "Σπουδή για το κοτετσόσυρμα", 1992· Κώστας Τσόκλης, "Οδοιπόρος", 1989· Μαριάννα Στραπατσάκη, "Άδηλοι τόποι/Απέραντο λευκό", 2008· Απόστολος Γεωργίου, "Χωρίς τίτλο", 2009· Ηλίας Παπαηλιάκης, τέσσερα έργα από την ενότητα "Η μεγάλη ελληνική δεκαετία", 2011-12· Στέφανος Τσιβόπουλος, "The Land", 2006· Κυριάκος Κατζουράκης, "Υπόκλιση", 1996-97· Βαγγέλης Βλάχος, "Allagi (1981)", 2007· Λυδία Δαμπασίνα, "Όλοι οι δρόμοι είναι κλεισμένοι", 2011, "Ήμουν, είμαι και θα είμαι", 2011· Κωστής Βελώνης, "Μετά το τέλος της διαδήλωσης", 2009· Πάνος Τσαγκάρης, "For between the light and the darkness (ΧΑΟΣ)", 2012· Ανδρέας Αγγελιδάκης, "Συννεφόσπιτο", 2005· Αλέξανδρος Ψυχούλης, "Psycooglearth/Κατασκευαστής χελιδονοφωλιών", 2005-06· Ζάφος Ξαγοράρης, "Εγκιβωτισμένες καμπάνες", 2003· Μαρία Παπαδημητρίου, "Why Look at Animals? AGRIMIKA", 2015· Στέλιος Φαϊτάκης, "Χωρίς τίτλο", 2013· Πάνος Κοκκινιάς, "Αρκαδία", 2011.