Ο άνθρωπος στα τέλη του Μεσαίωνα είχε τέτοιο πάθος για τη ζωή, που σήμερα εμείς οι μακροβιότεροι δεν μπορούμε να το συναισθανθούμε. Την εποχή, όμως, εκείνη οι άνθρωποι είχαν συνειδητοποιήσει ότι ήταν "νεκροί υπό αναστολή".

Γι αυτό και ο χώρος του θανάτου στάθηκε το σημείο, όπου ο άνθρωπος απόχτησε καλύτερη συνείδηση του εαυτού του. Έχοντας ως άμεση αφορμή το "μαύρο θάνατο" του 1348, έγραψε κι ο Βοκάκιος το Δεκαήμερό-του.

Ο Δάντης, άνθρωπος του όψιμου Μεσαίωνα, θα συνθέσει κι αυτός το έργο-του ως μεταφυσικό. Ο Ποιητής, ρίζα της ανθρωπότητας, κατά τον Π. Κανελλόπουλο, θα βρει γόνιμη γη στον πέρα από τον τάφο χώρο. Εδώ το ρίγος του θανάτου από τη μια και το πάθος της ζωής από την άλλη θα ζευγαρώσουν, για να γεννηθεί το μεταθανάτιο δαντικό έπος.

Το "Δαντικό Τρίπτυχο" παρουσιάζει τον Οδυσσέα, 190 χρόνια πριν τον Κολόμβο, να πλέει για το τελευταίο ταξίδι-του στη Ν. Αμερική. Στην Valletta με τους αμελείς Ηγεμόνες παρουσιάζεται η πολιτική κατάσταση της τότε Ευρώπης κι εντοπίζονται έντονες επιδράσεις από τον πλατωνικό ιδεαλισμό. Στην ωδή με τον Ιουστινιανό, ο μονόλογος του αυτοκράτορα ξετυλίγει την ιστορία της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας και την αναδεικνύει μέσω χριστιανικού πνεύματος σε πολιτικό ιδεώδες.