Ένα ζωντανό παλλόμενο κύτταρο το βιβλίο αυτό, και ζούσε τόσες μέρες παρέα με τα δικά μου, στο μυαλό μου, στους χτύπους της καρδιάς μου, στον σφυγμό μου…. Με γέμισε με γλύκα, με άρωμα και με ομορφιά, με πλημμύρισε με τη χαρά της ζωής.

Με παρέσυρε στη δίνη του, στα κινηματογραφικά σκηνικά μιας Ελλάδας που προσπαθεί να βρει το δρόμο της μετά την τουρκική κυριαρχία

Με μάγεψε η μεστή γραφή, η ζωντάνια των χαρακτήρων και η απίστευτη γοητεία τους…

΄Ενας ύμνος στη γυναίκα σε όλους τους ρόλους της…. κόρη, ερωμένη σύζυγος, μάνα.

Γυναίκες με πάθος για την ζωή, δυναμικές αλλά και τόσο γήινες και θηλυκές.

Γυναίκες που ζουν τον έρωτα με όλη τη δύναμη της ψυχής και του κορμιού τους

Γυναίκες που μισούν με την ίδια ένταση που αγαπούν και θέλουν ξεκαθάρισμα παλιών λογαριασμών, ζητούν επίμονα την εκδίκηση που νομίζουν πως θα τις λυτρώσει…..

Ευχαριστώ την κ. Λαπατά για την απίστευτη εμπειρία αυτού του πρώτου ταξιδιού με τις κόρες της Ελλάδας.

΄Ένα αυτοτελές και ολοκληρωμένο μυθιστόρημα μιας σειράς που θα ακολουθήσει και θα καλύψει μια ιστορία 200 χρόνων στην Ελλάδα μέσα από τις ζωές γυναικών της.

Το προτείνω ανεπιφύλακτα!!!!!

H Αθήνα εκεί γύρω στα 1800. Και η Φιλομήλα Λαπατά βουτάει την πένα της και με τέχνη ζωγραφίζει μια ολόκληρη εποχή.

Μια εποχή γνωστή σε πολλούς από εμάς μόνο για τα ιστορικά γεγονότα που τη σημάδεψαν. Τα ηθογραφικά και ιστορικά στοιχεία δείχνουν βαθιά έρευνα από τη μεριά της συγγραφέως, αλλά δεν έρχονται απλά να κατατεθούν στις σελίδες του βιβλίου. Δένονται αριστοτεχνικά με μια ιστορία πολύ δυνατή, με ήρωες που ζουν, επιλέγουν, αποδέχονται, αγαπούν, μισούν, αναζητούν, καταλύουν φραγμούς και όρια και προχωρούν, ώσπου να συναντήσουν τη δική τους λύτρωση. Ώσπου να μάθουν να ζουν !

Δύο είναι οι κύριες ηρωίδες της Επιστροφής. Η Κοραλία και η Λέγκω ή Λενού.

Θα μπορούσαμε να πούμε πως είναι οι δύο όψεις της Ελλάδας.

Η Κοραλία μια γυναίκα απλή, με γέλιο - ίαμα, μια απέραντη αγκαλιά, ένα ψυχικό ξέφωτο - όπως χαρακτηριστικά την αναφέρει η συγγραφέας. Μια γυναίκα με παρελθόν, πόνο, θυμό, παραίτηση, μια γυναίκα χωρίς μέτρο και όρια. Μια γυναίκα με λεβεντιά και θράσος, αισιοδοξία και ελπίδα. Μια γυναίκα που μοσχοβολά πασχαλιά. Μια γυναίκα θρύλος που ζει έντονα τη ζωή της, αλλά και δανεικές ζωές μέσα από το διάβασμα των βιβλίων της.

Η Λέγκω ή Λενού είναι η άλλη όψη. Η άλλη γυναίκα με επίσης έντονη προσωπικότητα, γεννημένη σε μια αντροκρατούμενη κοινωνία, που καλείται όμως από τη ροή της μυθοπλαστικής ιστορίας να κάνει μια νέα αρχή. Να αποδεχτεί τον πόνο και τον θυμό και να συμφιλιωθεί με μια νέα πραγματικότητα. Να δώσει τέλος στο ταξίδι της. Στη δική της προσωπική οδύσσεια.

Τα μηνύματα πολλά πάνω στις σχέσεις των ανθρώπων, πάνω στη σχέση με τον ίδιο μας τον εαυτό! Έρχονται, είτε αβίαστα μέσα από τα ίδια τα πρόσωπα του βιβλίου, είτε με επέμβαση της συγγραφέως στο τέλος για να κλείσει έτσι τον κύκλο τους. Έναν κύκλο ζωής με τις αδυναμίες, τις ανησυχίες και τα ελαττώματα. Με τα πάθη και την οργή κυρίαρχο στοιχείο, αλλά και την αισιοδοξία, τη θετική σκέψη, τη δύναμη, και την αγάπη αντίποδα πολλών κακών.

Αφηγήτρια στο βιβλίο της - γραμμένο στο τρίτο πρόσωπο - η ίδια η συγγραφέας. Αποστασιοποιημένη κατά κύριο λόγο, έρχεται εκεί που κρίνει εκείνη σωστό, και μας αφήνει γεύσεις από τα μελούμενα της ζωής των ηρώων της. Ένα παιγνίδισμα αποστασιοποίησης - συμμετοχής, πολύ γοητευτικό στοιχείο του βιβλίου.

Όπως γοητευτικές είναι και οι πινελιές χιούμορ που μ΄αυτές διανθίζει η συγγραφέας τις περιγραφές της, εκεί που η αφήγηση το καλεί.

Η γραφή ξέχωρη, δυνατή, διακριτή είναι πλούσια σε περιγραφές προσώπων και καταστάσεων. Τα συναισθήματα και οι αναζητήσεις των ηρώων αναδεικνύονται, αναλύονται και φέρνουν τη λύση - την τόσο απαραίτητη για τον αναγνώστη - χωρίς να τον κουράζουν.

Όλες τις ημέρες της αναγνωστικής διαδρομής με την Επιστροφή της Φιλομήλας Λαπατά, τις έζησα μέσα στην ευδαιμονία. Ευδαιμονία που πηγάζει από την εξαίρετη γραφή - και όχι καταγραφή γεγονότων. Κλείνοντας και την τελευταία σελίδα, έμεινα με μια γεύση πληρότητας. Κι αυτό πιστεύω είναι πολύ σημαντικό για έναν αναγνώστη.

Απόσπασμα από σελ 399

'' Στέκονται και την παρατηρούν από απόσταση : Γυναίκα ανεμοδαρμένη σε αγρόκτημα του Ελαιώνα της Αθήνας, Οκτώβρης 1836Βλέπει το φτυάρι έξω απ΄την πόρτα της αποθήκης. Το αρπάζει και με γρήγορες κινήσεις γεμάτες νεύρο αρχίζει να ξεθάβει το φέρετρό της σαν να φλέγεται απο ανυπομονησία.Την κεκοιμημένη δούλη Σου...Δεν είναι θαμμένο βαθιά στη γη. Νταπ, νταπ, ηχούν οι φτυαριές στον ερημότοπο. Μια υγρή μυρωδιά μούχλας την τυλίγει.Την κεκοιμημένη δούλη Σου...Γρήγορα εμφανίζονται σανίδες σπασμένες, λιωμένες απ΄τον χρόνο, ενδύματα βρόμικα, λασπωμένα, σχισμένα, φθαρμένα, μικροαντικείμενα που δεν αναγνωρίζονται πια, το τελάρο με το κέντημά της, ένα χτένι, προικιά φαγωμένα απ΄την υγρασία...Να η ζωή της Λέγκως Βαρβαρέσου!Την κεκοιμημένη δούλη Σου...Στοιβάζει τα κουρέλια στη μέση της αυλής. Τα καίει σε μια βρομερή φωτιά μέχρι που όλα γίνονται στάχτη. Νιώθει σαν μόλις ν΄άφησε πίσω της μια αιωνιότητα. ''.

Το βιβλίο αυτό έχει τη δύναμη και τη σοφία να μας ταξιδέψει ψυχικά και πνευματικά. Ένα μυθιστόρημα με πολλή σοφία από την ανατολή, μεστό, καλογραμμένο για έναν απαιτητικό αναγνώστη που έχει ξεπεράσει τα στεγανά για τη σχέση Ελλήνων-Τούρκων !! 'Όπως πάντα γλυκιά αληθινή και σίγουρη η κυρία Φιλομήλα Λαπατά, εκφράζει απόψεις, εμπειρίες, επιθυμίες, με έναν μοναδικό τρόπο που σου δίνει να καταλάβεις πράγματα που ήδη ίσως γνωρίζεις αυξάνει τη γνώση του εαυτού μας, έχει ένταση.. μέσα από τους δρόμους της αγάπης, της αλήθειας και των σωστών διαδρομών δίνει μια καθαρή εικόνα πως η αγάπη, η σχέση, ο έρωτας κουβαλάνε ώριμη ευθύνη.. Θα έλεγα πως αυτό το βιβλίο μας πιάνει από το χέρι και μας περπατά στο παρελθόν και μετά στο παρόν και στην ευθύνη που ο καθένας μας εχει απέναντι στην καλοσύνη αλλά και στην αλαζονεία !! δίνει φως στα σκοτάδια της κουκουλωμένης ψυχής και μας προσφέρει ένα αστεράκι που μας ανοίγει τον ορίζοντα.. μέρες που ζούμε το βιβλίο είναι παρηγοριά και διέξοδος και ένα καλό βιβλίο είναι μια καλή παρέα και μια ελπίδα ότι δεν χάθηκαν τα πάντα. Η συγγραφέας μας κυρία Λαπατά μας δίνει πάντα πράγματα που ακουμπάνε την ψυχή μας !! Συγχαρητήρια για μένα τα βιβλία της είναι πηγή ζωής! Χαράσσει δικό της δρόμο και παρασύρει κι εμάς να ακολουθήσουμε!

Μια απλόχερα δοσμένη και ψαγμένη έμπνευση!!!