Ο "Ευρωπαϊκός εμφύλιος πόλεμος" του πολύ σημαντικού γερμανού φιλοσόφου και ιστορικού Έρνστ Νόλτε δημοσιεύτηκε το 1987 στη σκιά της αποκαλούμενης διαμάχης των ιστορικών, η οποία ξέσπασε το 1986 επ\' αφορμή ενός άρθρου του στη Frankfurter Allgemeine Zeitung, το οποίο είχε τον τίτλο "Το παρελθόν που δεν θέλει να παρέλθει". Το ανά χείρας έργο αποτελεί ουσιαστικά μια διεύρυνση και μια βασισμένη σε πηγές επεξεργασία του συγκεκριμένου άρθρου. Ο Νόλτε, αναπτύσσοντας την ιστορικο-γενετική εκδοχή της θεωρίας του ολοκληρωτισμού, κάνει μια πρωτότυπη και τολμηρή πολιτικοϊστορική και φιλοσοφικοϊστορική ανάλυση της σχέσης των δύο ολοκληρωτισμών, του εθνικοσοσιαλισμού και του μπολσεβικισμού, συμβάλλοντας σημαντικά στην κατανόηση και στην ερμηνεία των δύο ολοκληρωτικών κινημάτων και καθεστώτων που σημάδεψαν τον 20ό αιώνα.