Ενδιαφέρον βιβλίο. Ασχολείται με το bulling. Περιγράφει με ζωντανό τρόπο τις αντιδράσεις, τα συναισθήματα και τις σκέψεις του θύτη και του θύματος. Βρήκα,όμως, αρκετά συνηθισμένο το τέλος του βιβλίου και το ηθικό δίδαγμα που αυτό προσφέρει. Ο θύτης, τελικά, που ακοουθεί την πορεία που υποτίθεται ότι θ΄ακολουθούσε το θύμα και το θύμα που πραγματοποιεί τα όνειρα του θύτη.

Το bullying ή σχολικός εκφοβισμός είναι ένα φαινόμενο νεανικής παραβατικότητας, που εμφανίζεται σε πολλές χώρες του κόσμου. Ο σχολικός εκφοβισμός αναφέρεται στη χρήση βίας μεταξύ μαθητών ή συνομηλίκων παιδιών με στόχο να προκληθεί πόνος ή αναστάτωση. Εμφανίζεται με τη μορφή του λεκτικού εκφοβισμού (κοροϊδία, διακρίσεις, σεξουαλικά σχόλια), του κοινωνικού εκφοβισμού (διάδοση φημών, καταστροφή προσωπικών αντικειμένων, απομόνωση από την ομάδα), του σωματικού εκφοβισμού (χτυπήματα, σπρωξίματα, κλωτσιές), του ηλεκτρονικού εκφοβισμού (εκβιασμός μέσω Διαδικτύου και ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, μέσω μηνυμάτων στο κινητό τηλέφωνο) κλπ.

Συχνά ακούω ότι τα παιδιά είναι σκληρά, άπονα, ωμά κλπ. Θα συμφωνήσω, όμως όλα έχουν και το μέτρο τους. Ο σχολικός εκφοβισμός υπερβαίνει κατά πολύ την απλή κοροϊδία μεταξύ συμμαθητών και τα ειρωνικά σχόλια για την εμφάνιση, το χρώμα επιδερμίδας ή τις σχολικές επιδόσεις κάποιου. Είναι ένα φαινόμενο που, αν παρατηρηθεί, πρέπει να εξαλειφθεί άμεσα και όχι οι καθηγητές να εθελοτυφλούν ή να αδιαφορούν. Ομολογώ ότι κι εγώ υπήρξα θύμα σχολικού εκφοβισμού αλλά σαφώς δεν ήταν τόσο έντονο, επίμονο και τρομακτικό όσο στην εποχή μας, που το θύμα κινδυνεύει από παντού: να γράχουν το κινητό του στις τουαλέτες, να το φωτογραφίσουν στο μπάνιο και να το γελοιοποιήσουν σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης κλπ. Ανεξάρτητα από τον λόγο που γίνεται είναι επικίνδυνο για την ψυχική και σωματική υγεία του θύματος και καλό είναι να ενημερωθεί ο σχολικός και οικογενειακός περίγυρος. Δεν έχει να κάνει με «κάρφωμα», «ρουφιανιά» ή δεν ξέρω κι εγώ τι άλλο. Το παιδί πρέπει να σωθεί από αυτό το αγκάθι που του καταστρέφει την ψυχολογία, την αντίληψη, τη νοοτροπία και τις επιδόσεις στο σχολείο.

Αυτά τα συναισθήματα μου προκάλεσε το νέο, εξαιρετικό βιβλίο του συγγραφέα Βασίλη Παπαθεοδώρου που ασχολείται με αυτό το φαινόμενο. Δεν έχω λόγια να περιγράψω πόσο καλογραμμένο είναι, πόσο αληθινό, τρισδιάστατο, προσεγμένο, ειλικρινές! Η συγγραφική του δεξιότητα φτάνει στο αποκορτύφωμά της και η εμπειρία που έχει συγκεντρώσει γράφοντας τόσο καιρό για εφήβους αλλά και για παιδιά τον έχουν γεμίσει με ουσιαστικά εφόδια και πλέον είναι δεξιοτέχνης και στην έκφορά του λόγου, και στο στήσιμο της πλοκής και στον αξεπέραστο χειρισμό του θέματός του.

Ο Θοδωρής είναι ένα ευτραφές παιδί και πολύ καλός μαθητής γυμνασίου σε ιδιωτικό σχολείο των νοτίων προαστίων. Αυτό τραβά την προσοχή μιας παρέας παιδιών, τα οποία, με αρηγό τον Νίκο, του κάνουν τον βίο αβίωτο. Τον σπρώχνουν, τον κλωτσάνε, του σκίζουν τα βιβλία, τον εκβιάζουν, τον φωτογραφίζουν στις τουαλέτες, εκμηδενίζουν τη σεξουαλικότητά του, τον χλευάζουν στο facebook. Ο Θοδωρής δεν μπορεί να αντιδράσει, γεμίζει ενοχές, ρίχνει το φταίξιμο στον εαυτό του, οι βαθμοί του πάνε από το κακό στο χειρότερο, δε βρίσκει ευχαρίστηση πουθενά, από φόβο μην ξεπεταχτούν από κάπου ο Νίκος και η παρέα του και του χαλάσουν τη μέρα.

Η ιστορία εκτυλίσσεται σε δύο περιόδους: στο χτες και στο σήμερα, στο ιδιωτικό σχολείο του τότε και στην Πάτρα του παρόντος, οπότε και οι δυο αντίπαλοι θα βρεθούν ξανά ενώπιος ενωπίω, αρκετά χρόνια μετά. Διαφορετικοί, κατασταλαγμένοι, πιο ώριμοι. Τι θα συμβεί; Σε τι βαθμό έχει επηρεάσει η πορεία της ζωής τους τα συναισθήματά τους; Τι πραγματικά συμβαίνει στην ψυχή του Νίκου και ξεκίνησε όλη αυτήν την ταλαιπωρία για τον Θοδωρή;

Είμαι στο τσακ να γράψω πολλά περισσότερα όμως υπάρχει μια τέτοια ανατροπή στο βιβλίο που σας αφήνω να την ανακαλύψετε μόνοι σας. Ο συγγραφέας δε χαρίζει μόνο αφειδώς εικόνες και στιγμές σχολικού εκφοβισμού που λες ότι συμβαίνουν ολοζώντανοι μπροστά σου, δεν εναλλάσσει μόνο τους αφηγητές (από τον Νίκο στον Θοδωρή και το ανάποδο), δεν υιοθετεί διαφορετικό λεξιλόγιο και τρόπο ορθογραφίας για κάθε συμπρωταγωνιστή του βιβλίου αλλά δίνει και μια τόσο τρανταχτή ανατροπή που ο τίτλος, η ιστορία, ολόκληρο το βιβλίο μπαίνουν σε νέα διάσταση!

Το βιβλίο είναι εξαιρετικό από κάθε άποψη και χαίρομαι που δε δίνει σαφή λύση ως προς το τι να κάνει ένα πιαδί. Ο συγγραφέας επιλέγει να παρουσιάσει όλες τις πιθανές λύσεις και τις συνέπειές τους ώστε ο αναγνώστης να έχει μια πληρέστερη εικόνα και να πάρει στα χέρια του τη ζωή του. Ολοκληρωμένο, μεστό, αληθέστατο, ανατριχιαστικά γλαφυρό, το νέο βιβλίο του Βασίλη Παπαθεοδώρου καταπιάνεται με ένα σοβαρό πρόβλημα και χαρίζει την έμπειρη ματιά του ως καθηγητής και συγγραφέας για να βοηθήσει όσο γίνεται τα παιδιά που υφίστανται σχολικό εκφοβισμό.

Παιδιά, μη διστάσετε να επικοινωνήσετε με το Χαμόγελο του Παιδιού αν ντρέπεστε ή φοβάστε να μιλήσετε στην οικογένεια και τους φίλους σας. Εδώ θα βρείτε όλα τα προγράμματα και τις δράσεις που σχεδιάζει αυτός ο οργανισμός για να σας βοηθήσει. Πάντως, ό,τι κι αν συμβαίνει στη ζωή σας υπάρχει λύση και πρέπει να το χειριστείτε σωστά!

http://www.hamogelo.gr/4-1/909/Sxolikos-ekfobismos

Χαρακτηριστικά αποσπάσματα:

«Το Σάββατο είναι η καλύτερή μου μέρα...Καταφέρνω να ηρεμήσω από όλη τη βδομάδα και δε με πιάνει το άγχος της Κυριακής, πως τη Δευτέρα θ’ αρχίσει ξανά το μαρτύριο. Το Σάββατο είμαι αισιόδοξος...δίνω υποσχέσεις στον εαυτό μου: πως θα χειριστώ διαφορετικά τα πράγματα...Υποσχέσεις που συνήθως ξεθωριάζουν από το μεσημέρι της Κυριακής, τότε με πιάνει ένα πλάκωμα στο στήθος που φεύγει συνήθως το πρωί της Δευτέρας, όταν μπαίνω στην τάξη και προσπαθώ να είμαι έτοιμος ν’ αντιμετωπίσω ό,τι είναι ν’ αντιμετωπίσω» (σελ. 60).

Εκπληκτικό απόσπασμα για το πώς διασκεδάζουν κάποια παιδιά στα πάρτι:

«Δεν υπάρχουν και πολλά να πω για το πάρτι. Μια μεγάλη παρέα από βλαμμένα που έχουν χωριστεί σε δυο ομάδες, μία να τη βρίσκει με το Game of thrones και η άλλη με το Walking dead...Δηλαδή πόσο πίσω μπορεί να μένει κανείς; Τρεις συμμαθήτριές μου να βγάζουν σαν τις τρελές selfies και να τις ποστάρουν αμέσως στο Facebook κάνοντας check in στη Βουλιαγμένη, μη και δε μάθει ο Ζούκεμπεργκ πού βρίσκονται. Και οι τρεις με duckface, να κάνουν πως παίζουν με τα μαλλιά τους γεμάτες νάζι, ξεράστε ελεύθερα κατάσταση....το μόνο που ήθελα ήταν να τους κοπανήσω ένα τηγάνι στη μούρη, να τους μείνει το duckface μόνιμο» (σελ. 94).

«Καλά, έχει φοβερή πλάκα. Είναι μια παρέα από κάτι χαζοβιόλες που ποστάρουν συνέχεια, στίχους, τριαντάφυλλα με κάτι ατάκες του κ... που, και καλά, τις έχουν πει δίασημοι, μετά κάτι γατάκια και κάτι ηλιοβασίλεματα, κάνουν σαν τις παλαβές like η μία στην άλλη με κάτι σχόλια όπως Εξαιρετικό, Μάνια μου, !!!!!!!!, Ψυχούλα μου εσύ ευαίσθητη και άλλα τέτοια, που χρειάζεσαι δεξαμενή για να ξεράσεις, γιατί ο κουβάς δε φτάνει» (σελ. 102).

«Πόσο απλή φαίνεται η λύση διαβάζοντας αυτές τις λέξεις και πόσο δύσκολο είναι τελικά να ξεφύγεις από μια τέτοια κατάσταση» (σελ. 116).

«Καλά, ευτυχώς το έχω καταλάβει το κόλπο, ποστάρω τον εαυτό μου μωρό, ή ανεβάζω φωτό απο γατάκια και σκυλάκια και λυσσάνε αυτές αντί για τα ζώα. Εννοείται πως σιχαίνομαι και τα ζώα και τα μωρά, τα πρώτα είναι για τις φόλες και τα δεύτερα για σφαλιάρες αλλά έτσι βγάζεις γκόμενα σήμερα, ευαίσθητος και καλά» (σελ. 120-121).

Και κλείνω με ένα inside joke, όπου ο αγαπημένος μας συγγραφέας εμφανίζεται ανωνύμως στο ίδιο του το βιβλίο:

«Καλά, έχουμε ξαναδεί συγγραφέα στο σχολείο, δηλαδή κάθε χρόνο μας κουβαλάνε κι από έναν, ειδικά στο δημοτικό μας τα ‘χαν πρήξει μ’ αυτούς. Μας βάζουν ν’ αγοράζουμε τα βιβλία τους, πολύ ενδιαφέρον, με κάτι πάπιες, κάτι φλαμίνγκο, κάτι τσιπούρες, κάτι σκυλιά και γατιά, κάτι δεν ξέρω κι εγώ τι, που στο τέλος όλοι τ’ αγαπάνε γιατί είναι ιδιαίτερα. Αντί να κάνουν, βέβαια, ό,τι θα έκανε κάθε νορμάλ άνθρωπος, δηλαδή να βάλει τα πουλερικά στο φούρνο με πατάτες, να κάνει τα ψάρια σούσι και να ρίξει φόλες στα υπόλοιπα...Υποτίθεται πως συζητάμε μαζί τους, με τους συγγραφείς, για τα προβλήματά μας και μας καταλαβαίνουν –ο νεότερος έχει είκοσι οχτώ φορές πάνω τα χρόνια μας και μας νιώθει. Ρε, άντε από δω...» (σελ. 182).