Στην έκδοση αυτή συγκεντρώνονται 67 κείμενα του Α. Δελμούζου για τη γλώσσα και την εκπαίδευση, τα οποία καλύπτουν ένα ευρύ χρονολογικό φάσμα, από το 1907 έως το 1954. Κεντρικός και αμετάβλητος άξονας της σκέψης και της δράσης του Δελμούζου είναι η πεποίθηση ότι η εκμάθηση της γλώσσας και συγκεκριμένα της δημοτικής αποτελούσε το άκρως απαραίτητο μέσο για να επιτευχθεί ένας «ευγενέστερος» σκοπός, η καθιέρωση της λαϊκής εθνικής παιδείας. Σύμφωνα με τον Δελμούζο, "η γλώσσα δεν είναι σκοπός αλλά μέσον· μέσον επικοινωνίας και μορφώσεως των ανθρώπων. Δεν υπάρχομεν δια να την εξυπηρετώμεν, την δημιουργούμεν διά να μας εξυπηρετεί. Εκείνη η γλώσσα είναι δι\' ημάς η καλυτέρα, η οποία μας εξυπηρετεί καλύτερον· και ζωντανούς ανθρώπους εξυπηρετεί καλύτερον μόνον η ζωντανή γλώσσα. Αυτή είναι καθρέφτης της ψυχής μας (Δελτίο του Εκπαιδευτικού Ομίλου, 1911)".

Η έκδοση συμπληρώνεται από εισαγωγικά κείμενα των Χάρη Αθανασιάδη (ιστορικού της εκπαίδευσης στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων) και Άννας Φραγκουδάκη (ομότιμης καθηγήτριας του Πανεπιστημίου Αθηνών), ένα συνοπτικό Χρονολόγιο της ιστορίας του δημοτικισμού και από μια Συμβολή στην εργογραφία του Δελμούζου.

Το βιβλίο αποτελεί συνέκδοση του Ινστιτούτου και της Εταιρείας Γενικής Παιδείας και Νεοελληνικού Πολιτισμού.