Για τη σύνθεση της ελληνικής εθνικής ιστορίας χρειάστηκε η περίοδος των Δυτικών Κυριαρχιών (13ος-17ος αιώνας) να τύχει όχι μόνο επιστημονικής, αλλά και μυθοπλαστικής επεξεργασίας κατά τον 19ο αιώνα. Ωστόσο, είναι η πρώτη φορά που γίνεται συστηματική μελέτη της αντίστοιχης πνευματικής παραγωγής. Ο συγγραφέας του βιβλίου, γνώστης της περιόδου της Λατινοκρατίας, αποκαλύπτει τη διαμόρφωση ενός ολόκληρου ιδεολογικού οπλοστασίου από τους Έλληνες διανοούμενους απέναντι στη δυτικοευρωπαϊκή αντίληψη της εποχής, τη σχετική με τις τύχες του μεσαιωνικού ελληνισμού. Ιστοριοδίφες, ιστορικοί, πανεπιστημιακοί και λόγιοι, δημοσιογράφοι, θεατρικοί συγγραφείς και λογοτέχνες, με τις μεταξύ τους συγκλίσεις και αποκλίσεις, κινητοποιούνται προκειμένου να προβάλουν την ελληνική θέση στο ζήτημα των διαχρονικών σχέσεων του Έθνους με τη Δύση. Η ρητορική αυτή, αξιοπρόσεκτη ούτως ή άλλως για την επιστημονική της εμβρίθεια, αποκτά πολύ μεγαλύτερη σημασία από τον συσχετισμό της με τον αλυτρωτισμό του τότε ελληνικού κράτους, ενώ καθιστά αναπόφευκτες και τις αναγωγές στην ιδεολογία του "ανάδελφου έθνους" και τον αντιδυτικισμό της Ελλάδας του σήμερα.