Στο βιβλίο εξετάζονται οι ιστοριογραφικές επιδράσεις που δέχτηκε ο ελληνικός ιστορισμός του Κωνσταντίνου Παπαρρηγόπουλου (1815-1891) και του Σπυρίδωνα Ζαμπέλιου (1815-1881) προς την κατεύθυνση της διαμόρφωσης του σχήματος της τρισχιλιετούς ιστορικής συνέχειας του ελληνικού έθνους. Καταδεικνύεται η επιρροή που άσκησαν οι, ξένοι κατά κύριο λόγο, συγγραφείς που κατονομάζονται από τον Παπαρρηγόπουλο και τον Ζαμπέλιο, σε κείμενά τους του 1846 και του 1852
αντίστοιχα, ως σημαντικοί για την κατανόηση της ελληνικής ιστορίας, αρχαίας, μεσαιωνικής και νεότερης.

Το βιβλίο εστιάζει την προσοχή του σε μια εποχή κατά την οποία οι δύο Έλληνες λόγιοι αναζητούσαν απαντήσεις σε συγκεκριμένα επιμέρους προβλήματα που αφορούσαν στη συγγραφή μιας γενικής και πλήρους ιστορίας του ελληνικού έθνους από την αρχαιότητα έως τις μέρες τους και αναδεικνύει τη συμβολή ιστοριογράφων όπως ο J. Emerson, ο J. W. Zinkeisen και ο G. Finlay στη διαμόρφωση της νεοελληνικής ιστορικής συνείδησης. Επιχειρεί ως εκ τούτου να συμβάλει στην κατανόηση της αποκρυστάλλωσης του τρισήμου σχήματος του ελληνικού ιστορισμού ως μιας διανοητικής διαδικασίας που είχε σαφώς και μια διεθνή διάσταση, αφού οι ιστοριογραφικές συνθέσεις του Ζαμπέλιου και του Παπαρρηγόπουλου οικοδομήθηκαν στη βάση ενός γόνιμου διαλόγου με την ευρωπαϊκή λογιοσύνη της εποχής τους.