Με τον ανά χείρας τρίτο τόμο της σειράς "Τα χρόνια της Ιταλικής και Γερμανικής Κατοχής και της Εθνικής Αντίστασης στην Κεφαλονιά και Ιθάκη" ολοκληρώνεται ένα έργο ζωής του δρα ιστορικού Σπύρου Λουκάτου, πρωταγωνιστή άλλωστε εκείνης της περιόδου στη νησιωτική του γενέτειρα. Και το τρίτομο αυτό έργο είναι πλήρως τεκμηριωμένο, καθώς κάθε τόμος διαθέτει στο τέλος του πλούσια αρχειακή και βιβλιογραφική τεκμηρίωση.

Στον πρώτο τόμο ο ιστορικός συγγραφέας πραγματευόταν την περίοδο της Ιταλικής Κατοχής στην Κεφαλονιά και την Ιθάκη, δίνοντας όλα εκείνα τα στοιχεία που συνέθεταν την ιταλική φασιστική οργάνωση και λειτουργία της δημόσιας ζωής στα δύο νησιά αλλά και τη δομή και λειτουργία των Εθνικοαπελευθερωτικών Οργανώσεων μαζί με τα επιτεύγματά τους κατά των Ιταλών κατακτητών.

Στο δεύτερο τόμο κατέγραφε τη μοναδική σε σκληρότητα, εύρος και συνέπειες, σύγκρουση των πρώην συμμάχων του Άξονα Ιταλών και Γερμανών στην Κεφαλονιά, αναδεικνύοντας ταυτόχρονα τη συμβολή των Εθνικοαπελευθερωτικών Οργανώσεων σε εκείνη την αιματηρή σύρραξη, ενώ στο Επίμετρο του τόμου γινόταν λόγος για την ιταλο-γερμανική σύρραξη στα υπόλοιπα Ιόνια νησιά και κυρίως στην Κέρκυρα.

Στον ανά χείρας τρίτο τόμο, συνεχίζοντας ο ιστορικός Σπ. Λουκάτος την ιστορική αφήγηση, ανασυνθέτει την περίοδο της Γερμανικής Κατοχής στην Κεφαλονιά και την Ιθάκη. Παρά τη σύντομη διάρκειά της (Σεπτέμβρης 1943 - Σεπτέμβρης 1944) υπήρξε η "δραματικότερη και μαρτυρικότερη" περίοδος γενικά της Κατοχής αλλά και "μία από τις επικότερες και ηρωικότερες, όσο και τραγικότερες" περιόδους της ιστορίας των δύο Ιόνιων νησιών, όπως εκτιμά ο συγγραφέας. Ο τελευταίος στον τόμο αυτό παρουσιάζει και εξηγεί την πολιτική και τακτική των Γερμανών κατακτητών, καταθέτει πλήρη στοιχεία για τη συμπεριφορά της Συμμαχικής λεγόμενης Αποστολής, δεν παραλείπει να παρουσιάσει τη δράση των ντόπιων συνεργατών των Γερμανών και τέλος εκθέτει και αναλύει την οργανωτική, διαφωτιστική και στρατιωτική-αντιστασιακή δράση των ΕΑΜικών Οργανώσεων των νησιών και τις θυσίες του λαού τους. Το Επίμετρο, τέλος, του τόμου αναφέρεται στις μέρες της Απελευθέρωσης στα δύο νησιά.

Ωστόσο, η ιστορική αφήγηση για την Κατοχή και την Αντίσταση δεν θα είναι ολοκληρωμένη, αν δεν κλείσει με τα μεταπελευθερωτικά και εμφυλιοπολεμικά γεγονότα στην Κεφαλονιά και την Ιθάκη. Αλλά γι\' αυτά τα γεγονότα ο Σπ. Λουκάτος έχει συγγράψει ξεχωριστό τόμο, ο οποίος ετοιμάζεται να εκδοθεί και αναφέρεται στην περίοδο από την Απελευθέρωση των δύο νησιών μέχρι τη λήξη του Εμφυλίου Πολέμου, κάνοντας λόγο για την ανασύσταση του παλαιοκομματικού κράτους και του παρακράτους, για τη δράση των ΕΑΜικών Οργανώσεων και για την ίδρυση και δράση του τμήματος του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας.