Η φαντασία του λαϊκού αφηγητή Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη δίνει ζωή στα πλάσματα του θρύλου που τα γνώρισε ένα προς ένα από τους παραμυθάδες της Σκιάθου, του τόπου του, από τις γιαγιάδες του σπιτιού και του χωριού. Μα η έμπνευσή του δίνει τον ρόλο του ήρωα και σε ανθρώπους λαϊκούς, βγαλμένους από το πλήθος. Γριές που διαρκώς σταυροκοπιούνται, νοικοκυραίοι που καβάλα στο άλογό τους πηγαίνουν για εξομολόγηση, παπάδες σε βαφτίσια. Έτσι, στο Χριστόψωμο, η ηρωίδα γριά Καντάκαινα βασανίζει την νύφη της Διαλεχτή επειδή δεν κάνει παιδιά, στο Χριστό στο Κάστρο, ο πρωταγωνιστής παπα-Φραγκούλης, λίγες μέρες πριν τα Χριστούγεννα, ξεκινάει να πάει να λειτουργήσει το Χριστό στο Κάστρο για να εκπληρώσει το τάμα του αλλά και να βοηθήσει δύο αποκλεισμένους νέους, τον Γιάννη και τον Αργύρη ενώ στον Αμερικάνο, ο ήρωας ο Γιάννης του Μοθωνιού, ο ξενιτεμένος για είκοσι ολόκληρα χρόνια, γυρίζει στον τόπο του πλούσιος, μα γέρος και έρημος από γονείς, φίλους και αγαπημένη, πληρώνοντας το τίμημα της ξενιτιάς.