Η συγκρότηση της δυτικής μεταφυσικής θεμελιώνεται, με εντασιακό τρόπο, στους δύο κορυφαίους πυλώνες της αρχαίας ελληνικής σκέψης, τον Πλάτωνα και τον Αριστοτέλη. Το διδάσκαλο και τον μαθητή, τον μυθικό διαλεκτικό και τον ορθολογικό άξονα της αφήγησης. Ο καθείς με την οικεία του συγκρότηση και με την αυτόνομη διαδρομή του. Ο διδάσκαλος δια της Ακαδημίας και ο μαθητής για του Λυκείου διαμορφώνουν τις τάσεις εκείνες που σε κάποιο σημείο εμφανίζονται να ευρίσκονται σε ασυμφιλίωτη αντιπαράθεση. Η ιστορία όμως της φιλοσοφίας επιτελεί το καθήκον της. Μέσα από προσεκτικές ανιχνεύσεις ανακαλύπτει τους κοινούς τόπους τους, που δεν είναι άλλοι από την αγωνία τους για το αληθεύειν. Με την ύστερη φάση της Νεοπλατωνικής Σχολής (Πλούταρχος, Συριανός, Πρόκλος, Δαμάσκιος, 4ος-6ος αιώνας) καταγράφεται το όραμα για την κορυφαία συμφιλίωσή τους και μάλιστα όχι στο πλαίσιο ενός ιστορικού συμβιβασμού. Ο ελληνισμός δεν μπορεί να παραμείνει διχασμένος. Αναζητεί τις διαλεκτικές συνθέσεις του και τις ανακαλύπτει. Από το σημείο αυτό και εκείθεν αναλαμβάνει το εργώδες εγχείρημα να τις εξειδικεύει, δείγματα του οποίου επιχειρεί να παρουσιάσει το ανά χείρας πόνημα.