Στον δέκατο ένατο τόμο της έκδοσης της "Ιστορίας του Ευρωπαϊκού Πνεύματος" από "Το Βήμα", ο Παναγιώτης Κανελλόπουλος περνά σε μια μεγάλη πνευματική και πολιτική δύναμη του ευρύτερου ευρωπαϊκού χώρου, η οποία επί αιώνες βρίσκεται και παραμένει μακριά από το επίκεντρο των εξελίξεων στη Δυτική Ευρώπη και κάτω από εντελώς διαφορετικές κοινωνικές, οικονομικές και πολιτικές συνθήκες, διαμορφώνει τον δικό της δρόμο προς τον μεγάλο πολιτισμό: τη Ρωσία.

Τη χώρα που έδωσε στον κόσμο μορφές συγκλονιστικές, με έργο πανανθρώπινο, όπως ο Πούσκιν, ο Τολστόι, ο Ντοστογιέφσκι, ο Γκόγκολ, ο Τουργκένιεφ, ο Πάστερνακ, ο Γιεφτουσένκο, ο Σολτζενίτσιν, αλλά και ο Τσαϊκόφσκι ή ο Σαγκάλ, ο Καντίνσκι, ο Μπλοκ, ο Μαγιακόφσκι, ο Προκόβιεφ, ο Στραβίνσκι, ο Σοστακόβιτς, ο Αϊζενστάιν ή ο Μπερτιάγιεφ και τόσοι άλλοι ανάμεσά τους, τόσο στη σκέψη όσο και σ\' όλες τις τέχνες... Μορφές που συγκαθόρισαν κι εξέφρασαν τη ρωσική ψυχή και την ανελέητη μάχη της με τα αέναα ερωτήματα της ζωής και του θανάτου, πάνω σε μια πολύ δύσκολη γη.

Περιέχονται τα κεφάλαια:
- Η ρωσική γη και η ρωσική ψυχή
- Ο Πέτρος ο Α΄ο Μέγας και η ρωσική γλώσσα
- Ο Μιχαήλ Λομονόσωφ
- Η Αικατερίνη η Β΄η Μεγάλη
- Ο Μιχαήλ Χεράσκωφ και το εθνικό έπος των Ρώσων
- Ο Πούσκιν και η επίδραση του λόρδου Μπάιρον
- Η τραγωδία "Βόρις Γκοντουνώφ"
- Οι "Δεκεμβριστές"
- Ο "Ευγένιος Ονέγιν"
- Ο ρωσικός ρεαλισμός