Ο Ρωμανός Δ\' Διογένης (1068-1071), γόνος σημαντικής οικογένειας της Καπποδοκίας, εκπρόσωπος της στρατιωτικής ελίτ του Βυζαντίου, έγινε αυτοκράτορας σε μια εποχή που η αυτοκρατορία περνούσε πολιτική κρίση, με συνεχείς παλατιανές έριδες και συνωμοσίες. Ο θαρραλέος στρατιωτικός έκανε μια φιλότιμη προσπάθεια να αντιμετωπίσει, με πενιχρά μέσα, τους Σελτζούκους Τούρκους, τον δυναμικό νέο εχθρό στα ανατολικά σύνορα της Μικράς Ασίας. Γνήσιο τέκνο της εποχής του, ο Ρωμανός διέπραξε ορισμένα κρίσιμα πολιτικά και στρατηγικά λάθη. Στη μάχη του Μαντζικέρτ προδόθηκε από τους συνεργάτες του κι απέμεινε να πολεμά μόνος, μέχρι που πιάστηκε αιχμάλωτος του Τούρκου Σουλτάνου. Απελευθερώθηκε χάρις στη μεγαλοψυχία του εχθρού του, για να βρει τραγικό τέλος στα χέρια των μικρόψυχων πολιτικών του αντιπάλων.