Ο Κεφαλλήνιος Γεράσιμος Μαυρογιάννης (1823-1906) υπήρξε θερμός πατριώτης και θεράπων των ελληνικών γραμμάτων. Το 1860-61 εξέδωσε την εφημερίδα "Φωνή της Ελευθερίας". Λόγω των ριζοσπαστικών του ιδεών (υπέρ της Ένωσης της Επτανήσου με την Ελλάδα) αυτοεξορίστηκε στη Ρωσία. Μετά το 1864 εξελέγη βουλευτής Κεφαλληνίας και διατέλεσε πρόξενος στη Μασσαλία και την Τεργέστη. Η Ιστορία των Ιονίων Νήσων καλύπτει την περίοδο από την κατάλυση της Βενετοκρατίας μέχρι την εγκαθίδρυση της Βρετανικής Προστασίας. Αποτελεί απαραίτητο συμπλήρωμα στις ιστορίες του Ερμάννου Λούντζη, του Παναγιώτη Χιώτη και του Ανδρέα Μ. Ιδρωμένου. Η αφήγηση του Μαυρογιάννη είναι εναργής και μεστή, και εξαντλεί με τον πλέον επιστημονικό (για την εποχή) τρόπο τα γεγονότα που αποτελούν το πολιτικό πλαίσιο της ύστερης περιόδου της ξενοκρατίας στην Επτάνησο. Ο Μαυρογιάννης ξεκινά χρονικά την εισαγωγή του από τη νορμανδική κατάκτηση της Κέρκυρας (1081), θέλοντας έτσι να τονίσει ότι η προσάρτηση των επτά νησιών στο ελληνικό βασίλειο το 1864 αποτελούσε τη φυσική κατάληξη της ελληνικότητάς τους, που προϋπήρχε, επί Βυζαντίου. Η αναστατική έκδοση του 1984 περιλαμβάνει ευρετήριο κυρίων ονομάτων και τόπων, και σημείωμα του καθηγητή Γεωργίου Πλουμίδη για τη νεώτερη ιστορική βιβλιογραφία της Επτανήσου.