H σωτηρία/ίαση της όλης ανθρώπινης φύσης και η θέωσή της πραγματώθηκαν στο Πρόσωπο του σαρκωθέντος Θεού Λόγου και δωρίζονται από το Άγιο Πνεύμα σε κάθε βαπτιζόμενο, ο οποίος μέσα στην Εκκλησία ενώνεται με το Χριστό. Εν τούτοις και η σωτηρία και η θέωση συνιστούν για το βαπτιζόμενο μόνο δυνατότητες: οφείλει να αφομοιώσει τη δωρεά σε όλο του το είναι. Εδώ έγκειται ο ρόλος της πνευματικής ζωής, της άσκησης.

Η άσκηση στην ορθόδοξη Εκκλησία δεν έχει τη στενή έννοια, που συχνά της αποδίδεται στη Δύση, αλλά υποδηλώνει τα όσα ο κάθε χριστιανός οφείλει να πράττει, για να επωφεληθεί αποτελεσματικά από τη σωτηρία, που προσφέρεται δια του Χριστού.

Η Παράδοση κατανόησε τη σωτηρία, που πραγματώθηκε από το Χριστό, ως θεραπεία της νοσούσας ανθρώπινης φύσης, και αποκατάσταση αυτής στην αρχέγονη υγεία της. Αντίστοιχα είναι λογικό η άσκηση, με την οποία ο άνθρωπος οικειώνεται τη Χάρη, να θεωρηθεί από την Παράδοση, εξίσου, ως μια διαδικασία θεραπείας και επιστροφής του στην κατάσταση της υγείας.