Πίσω από τα βουνά...
... και τις λέξεις. Στο μικρό γραφείο της Οδού Μιχαήλ Αγγέλου των Ιωαννίνων, ο Μιχάλης με τον Γιάννη απλώνουν βιβλία και χάρτες για πολλοστή φορά. Σε λίγο θα τους πιάσουν τα γέλια γιατί δεν έχουν κάτι καινούργιο να εξερευνήσουν αλλά από συνήθεια οργανώνουν την περιήγησή τους. Κι όμως, είναι βέβαιοι πως κάτι καινούργιο θα ανακαλύψουν και αυτή τη φορά. Σαν ετούτος ο τόπος -πίσω από τα βουνά- που πρόκειται να ταξιδέψουν, να είναι ανεξάντλητος. Σαν να μη μπορούν να τον χορτάσουν, να μη μπορούν να τον αποτυπώσουν, ούτε με λέξεις ούτε με εικόνες. Το λόγο παίρνει ο Μιχάλης: "Πρόκειται για ένα συνδυασμό τοπικής γεωγραφίας, τοπικής ιστορίας και τοπικού πολιτισμού. Κάτι... δηλαδή σαν έναν συνδυασμό χρηματοκιβωτίου, που όποιος τον γνωρίζει, ανοίγει το χρηματοκιβώτιο με τους θησαυρούς του Ζαγοριού, συνοψίζεται στην ακόλουθη φράση: Μικροί τόποι του Ζαγοριού. Μάλιστα, γιατί το Ζαγόρι είναι ένας συνδυασμός από άπειρους μικρούς τόπους. Τόπους μεγάλους, όπως θα έλεγε ο ποιητής, που όσο πιο πολλούς απ\' αυτούς ανακαλύψει κανείς τόσο περισσότερους θησαυρούς θα έχει αποκτήσει, φεύγοντας απ\' αυτό...".
Και το κυνήγι "θησαυρού" ξεκινά ακόμα μία φορά. Με "Δείτε οπωσδήποτε" και "Χωρίς μυστικά", που κάνουν τον Μιχάλη και τον Γιάννη να αυτοσαρκάζονται και να σκέφτονται ανατρεπτικά. Με "Διαδρομές" εντός και εκτός δρόμου, όπου σταματούν στα πιο απίθανα σημεία θαυμάζοντας ταμπέλες που γράφουν "Δασική οδός" και βγάζοντας αυτοσχέδια λογύδρια για "παραδοσιακά" χωριά, φαγητά, γλυκά και βεβαίως, βεβαίως "αρχοντικά"!
Συχνά πυκνά, στέκονται και προσκυνούν. Μπαίνουν ευλαβικά στη μηχανή του χρόνου, έχοντας σταθερό τον τόπο που πατούν και παρέα, ο ένας τον άλλον. Εκεί ανακαλύπτουν μικρά και μεγάλα κομμάτια του εαυτού τους και αναγνωρίζουν ότι τον τόπο αυτόν τον αγαπούν. Και αποφασίζουν ότι με την ίδια αγάπη θα χτίσουν λέξη-λέξη βουνά και κείμενα.
Ήθελαν να το κάνουν και το έκαναν
Γιάννης Ντρενογιάννης
Νοέμβριος 2006
Ο οδηγός αποτελείται από τα κεφάλαια: "Ζαγόρι", "Ιωάννινα", "Κόνιτσα" και "Μέτσοβο", τα οποία περιλαμβάνουν, κάθε ένα, τις ενότητες: "Δείτε οπωσδήποτε", "Χάρτης", "Χωρίς μυστικά", "Ιδιαίτερα τοπία/γεφύρια/οικισμοί", "Διαδρομές", "Εκτός δρόμου", "Μονοπάτια", "Δραστηριότητες", "Αρχιτεκτονική", "Πολιτισμός & τέχνες", "Διαμονή", "Φαγητό".