Οι δύο μελέτες του παρόντος, "Μοναχοί και Ιεραποστολή κατά τους 4ο και 9ο αιώνες" και "Κύριλλος και Μεθόδιος", φέρνουν στο προσκήνιο, μέσω δύο χαρακτηριστικών παραδειγμάτων, την αρχαία έντονη δραστηριότητα και πλούσια παράδοση της Ανατολικής Εκκλησίας στην ιεραποστολή. Πώς αλλιώς μπορεί να εξηγηθεί ο εκχριστιανισμός τόσων λαών του ευρύτερου περίγυρου της ανατολικής αυτοκρατορίας;

Κοινωνικοπολιτικές και γενικότερα δυσμενείς ιστορικές συνθήκες των τελευταίων αιώνων αλλοίωσαν δραστικά τις προτεραιότητες και το σκηνικό μέσα στο οποίο κλήθηκε να δράσει η Ορθόδοξη Ανατολή. Εντούτοις δεν σίγησαν ποτέ τη δραστηριότητά της στον τομέα της ιεραποστολής (το παράδειγμα των Βυζαντινών ακολούθησαν στη συνέχεια οι Ρώσοι).