Τηλέμαχος Μουδατσάκις-Άμφια εταίρας-Εκδόσεις Καστανιώτη

Γράφει η Μάγδα Παπαδημητρίου-Σαμοθράκη

Διαβάζοντας το τελευταίο βιβλίο του συγγραφέα και σκηνοθέτη Τηλέμαχου Μουδατσάκι «Τάναϊς. Το πλοίο του πικρού χωρισμού» θέλησα να διαβάσω και τα προηγούμενα του. Γλωσσοπλάστης με ιδιαίτερη γραφή σαν να γράφει θέατρο, οι εικόνες του έρχονται ολοζώντανες μπροστά μου και με ταξιδεύουν. Αυτό το συναίσθημα βίωσα διαβάζοντας και τα «Άμφια εταίρας», από τις ίδιες εκδόσεις.

Γεννημένος ο ίδιος στο Ηράκλειο της Κρήτης, μας μεταφέρει στην πόλη του από την οποία εμπνέεται. Μας τοποθετεί στο Μεγάλο Κάστρο, πολλά χρόνια πίσω στο 1919, σ’ ένα στοιχειωμένο σπίτι, και μας συστήνει με τους ήρωες του, σαν να βγήκαν από παραμύθι. Στον υπόκοσμο της εποχής όπως μια επικίνδυνη πόρνη, έναν αιμοδιψή τοκογλύφο, προστάτες της Μεγάλης Μαχλάς αλλά και τον Κλήμη, τον Λουκά, τον Λάζαρο, την Ευθαλία, τον Τίτο, τον Ευάγγελο, την Αθανασία Νιόβα, τη Ροδή συν πολλούς άλλους ήρωες που μπλέκονται είτε με μια σειρά εγκλημάτων είτε με ερωτικές σκηνές καθιστώντας το άκρως ενδιαφέρον. Ένα συμβόλαιο απελπισίας, μια άγνωστη επιστολή, η άνοδος του φασισμού στην Ευρώπη και την Ελλάδα, την Κρήτη συγκεκριμένα, μπλέκουν τον μύθο με την ιστορία και η τραγωδία με τα ανθρώπινα πάθη απλώνονται σ’ όλη τη ροή του μυθιστορήματος.

Μας παίρνει από το χέρι και μας συνοδεύει στις παλιές, στιγματισμένες συνοικίες του Ηρακλείου, όπου φώλιαζε το έκφυλο, συνθέτοντας μια πολυπρόσωπη τοιχογραφία εποχής. Συναντιόμαστε με τους ήρωες σε υπόγειες διαδρομές, σε κατώγια, σε αρχοντικά, στο palazzo, μας βάζει συμμέτοχους σε ανίερες πράξεις, και γινόμαστε θεατές ως άμαχοι στην αιώνια διαπάλη μεταξύ του βέβηλου και του αθώου. Η Εταίρα, πρωταγωνίστρια του μύθου, κινεί τα νήματα όπως αυτή θέλει, εξουσιάζοντας τα θύματα της. Η ιστορία κινείται μεταξύ Κάσου και Κρήτης ώστε να μας παρασύρει στα μονοπάτια του. Αυτό που με τράβηξε περισσότερο όμως το ενδιαφέρον ήταν οι εικόνες και οι λέξεις του, που μ’ «ανάγκαζαν» πολλές φορές να ξαναδιαβάζω τη σελίδα για να μπω στην ουσία του βιβλίου. Και δεν το λέω ως αρνητικό στοιχείο αλλά ως πολύ θετικό, γιατί μαγεύτηκα σε πολλά σημεία με τον λογοτεχνικό του λόγο… Καλοτάξιδο να είναι!